İstanbul
Libya'daki Temsilciler Meclisinin (TM) Fethi Başağa başkanlığında açılan kabineye güvenoyu ita yönelimi, Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe'nin ise TM'yi Cenevre Anlaşması'nda belirlenen minval haritasından ayrılmakla suçlayarak, görevinin başlangıcında bulunduğunu duyuru etmesi sonrası ülkede tevettür rastgele güzeşte gündüz yükseliyor.
Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyinin türel altyapıyı belirleyecek kanunda uzlaşamaması dolayısıyla mutluluk başkanlığı ve yasama kurulu seçimleri, BM öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda belirlenen 24 Aralık 2021'de yapılamadı.
Mevcut Ulusal Birlik Hükümeti'nin fariza süresinin 24 Aralık'ta dolduğunu esbabımucibe yayınlayan Tobruk'taki Temsilciler Meclisi, 10 Şubat'ta, ülkenin batısındaki milletvekillerinin çoğunun katılmadığı müşterek celsede Fethi Başağa'yı acemi başvekil yerine seçti.
Ancak Başbakan Dibeybe, TM'yi Cenevre Anlaşması'nda belirlenen minval haritasından ayrılmakla suçlayarak görevinin başlangıcında bulunduğunu söyledi.
TM, cemaziyelevvel gece ezanı Başağa başkanlığında kurulacak hükümete güvenoyu özgülemek az daha toplandı fakat ehliyetli saylav sayısı oluşmadığı düşüncesince seksiyon ertelendi.
Ülkede tansiyonu yükselten bu akıbet gelişmelerin, gelinen noktada Libya'yı kazalı müşterek evreye sürüklemesinden akıl ediliyor.
Başağa'nın, Mısır ve Rusya'nın da desteğini almasına karşın 17 Şubat devriminin sene dönümünde birtakım şehirlerde, seçimlerin yapılması ve intikal periyodunun sona ermesi isteğiyle gösteriler düzenlenmesi, ilkin Başağa'nın Başbakanlığına müspet benzeyen fakat kemiksiz müşterek davranış da açıklamayan Devlet Yüksek Konseyinin de tavrını değiştirmesine illet oldu.
Devlet Yüksek Konseyinin mütebeddil tutumu
Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Konsey üyelerinin, TM'nin belirlediği minval haritasını reddetmesinin, halkın baskıları kararı oluştuğunu, halkın talebine yanıt vermekten yana olduklarını anlatım etti.
İslami istekli Demokratik Parti Başkanı Muhammed Savan ise Devlet Yüksek Konseyi üyelerinin, TM'nin Anayasa beyannamesinde meydana getirdiği değişikliği reddettiği 24 Şubat Perşembe günkü seksiyon düşüncesince "yasal müşterek tesirinin olmadığı" değerlendirmesinde bulundu.
Savan, Temsilciler Meclisinde meydana getirilen değişimleri onaylayan Konsey üyelerinin oturuma katılmadığına ayraç etti.
25 Şubat'ta planlı oturumun, "yasal" olmasa da politik yerine çelimli müşterek tesiri olacak kadar görünüyor.
Söz konusu adım, garp bölgesindeki halkın iri desteğini düzlük Dibeybe'nin konumunu güçlendirirken, Devlet Yüksek Konseyini de yasama kurulu seçimleri ile Anayasa referandumunu haziran ayında eş anlı ika şeklindeki planını uygulamaya atıf ediyor.
Devlet Yüksek Konseyinin baştan desteğini elde eden Dibeybe, bu defa bahis konusu anlaşmazlıkta hâlâ önceki tarafsızlığını duyuru etmiş bulunan Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi'yi kısmına çekmeye çalışıyor.
Öte yandan, basına sızan bilgilere göre, Başağa hükümeti minimum 27 insandan oluşacak. Bu sayının, hâlâ önceki küçültülmüş, uygulayımcı müşterek hükümet talip milletvekillerinin talebine layıkıyla aşkın bulunduğu görülüyor.
Yerel monitör kanalı Panorama ise Başağa hükümetinin 31 insandan oluşacağını öne sürüyor.
Güvenoyu düşüncesince kâfi sayısında farklılık
Mart 2021'de kurulan Ulusal Birlik Hükümeti'ne güvenoyu düşüncesince ehliyetli çokluk yerine 120 vekilin olması şartı getirilmişti. Ancak Milletvekili Esma el-Hoca'ya göre, Başağa hükümetine güvenoyu düşüncesince 86 vekilin oyu ehliyetli olacak.
TM kabilinden Başbakan seçilen Başağa'nın, oluşturduğu kabineyle, Meclisten havadan müşterek halde güvenoyu alması bekleniyor.
Ancak Batı alanından seçme milletvekilleri, güvenoyu oturumuna katılmamaları düşüncesince müşterek ahali baskısıyla gönül rahatlığı karşıya bulunuyor.
Dibeybe hükümetini destekleyen vekillerin sayısı az olmasa da bu milletvekilleri, Fethi Başağa'nın başvekil seçildiği 10 Şubat'ta esas açıdan etkilerini gösteremedi.
Abdulahmid Dibeybe, birtakım milletvekillerinin güvenoyu oturumuna katılmayacağını, seçimleri engel olmak isteyenlere müşterek vesile hâlâ vermeyeceğini anlatım etti.
Öte yandan, Başağa hükümeti düşüncesince cemaziyelevvel yapılması muhtemel güvenlik oylaması, ehliyetli sayıya ulaşılamadığı düşüncesince gerçekleştirilemedi. Oylamanın yapılacağı müşterek ahir oturumun geçmişine bağlı ise daha kemiksiz müşterek bilgelik bulunmuyor.
Trablus'ta ki kazanacak?
Başkent Trablus, 2016 ve 2017 yıllarında dü hükümetin varlığını ikrar etmedi. İki çivi yönetimin sonu askeri çatışmalar oldu.
Fethi Başağa'nın, hükümetinin merkezi yerine Trablus dair ısrar eden olması yerinde çağ de benzeşim müşterek senaryonun yaşanmasından akıl ediliyor.
Başağa'nın TM kabilinden Başbakan seçildikten sonradan Trablus'taki Mitiga Havalimanı'nda matbuat açıklaması yapması, hükûmet merkezi mevzusundaki isteğini muhtemelen fail müşterek hamle yerine değerlendiriliyor.
Bu sebeple Başağa kabinesine güvenlik oylamasının yapılacağı oturum, Libya'da akıbet aşama ciddi bulunan gestalt açısından iri ehemmiyet taşıyor.
Yaşanan huzursuzluğun gölgesinde Birleşmiş Milletler Libya hususi Temsilcisi Stephanie Williams da ülkenin baştan iç çatışmaya sürüklenme ihtimaline ayraç ederek, "uzlaşı" ve "istikrarı koruma" çağrısında bulunmuştu.
