Trablus
17 Şubat Devrimi'nin 11’inci sene dönümüne siyasal krizlerin gölgesinde giren Libya’da kutlamalar ülkedeki iklim muhalefeti dolayısıyla müeccel durumda.
Ertelenen intihabat ülkedeki siyasal gerilimi tırmandırdı
Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun Kasım 2020'deki toplantılarında tahsil edilen kararla ülkede mutluluk başkanlığı ve yasama kurulu seçimlerinin 24 Aralık 2021’de yapılması planlanıyordu.
Ancak seçimler, muktezi türel uzlaşının sağlanamaması ve hazırlıkların tamamlanamamasıyla belirlenen tarihte yapılamadı.
Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu, 2 Ocak 2022’de meydana getirdiği açıklamada, ülkede intihabat düşüncesince muktezi türel ve afaki hazırlıkların tamamlanmaması dolayısıyla sürecin ertelendiğini belirterek, Libyalı tarafları "ülkeyi intihabat eliyle birlikte ahir etaba transfer noktasındaki sorumluluklarını üstlenmeye" çağırdı.
Belirlenen tarihte yapılamayan intihabat Libyalı milletvekillerini mevzuyla ilgilendiren ikiye böldü. Bir kısım, Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda belirlenen defa haritasına layıkıyla hükümetin fariza süresinin 18 ay bulunduğunu ve Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe hükümetinin fariza süresinin sona erdiğini, birlikte bölümü da dünkü hükümet seçilene denli hükümetin görevine bitmeme etmesi icap ettiğini savunuyor.
Ülkenin doğusundaki Tobruk'taki Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, seçimlerin yapılmamasının arkası sıra 24 Aralık zamanı bakımından "Dibeybe hükümetinin meşruiyetini kaybettiği" sebebi öne sürülerek dünkü birlikte hükümet kurulması yönündeki çalışmalarını başlattı.
Başbakan Dibeybe, 9 Şubat’ta Libya'daki millî göstergeç kanallarında gösterilen ve çecik hitaben meydana getirdiği konuşmada, Tobruk'taki Temsilciler Meclisi Başkanı Salih'in dünkü birlikte hükümet kurulması yönündeki çalışmalarına değinerek, "İktidarı sadece seçme birlikte hükümete devredeceğim ve öteki adayların da çekilmesi yerinde başvekillik yarışından çekileceğim." ifadelerini kullandı.
Tobruk’taki Temsilciler Meclisi, bulunan Ulusal Birlik Hükümetinin fariza süresinin dolduğu sebebi öne sürülerek 10 Şubat'ta dünkü başvekil tarzı düşüncesince toplandı.
Ülkenin batısındaki milletvekillerinin çoğunun katılmadığı celsede emektar İçişleri Bakanı Fethi Başağa başvekil namına seçildi.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe ise Temsilciler Meclisini Cenevre Anlaşması'nda belirlenen defa haritasından ayrılmakla suçlayarak görevinin başlangıcında bulunduğunu söyledi.
Başağa’nın Tobruk’taki Temsilciler Meclisi çeşidinden başvekil seçilmesi tepkilere hastalık oldu
Başağa’nın Tobruk’taki Temsilciler Meclisi çeşidinden başvekil seçilmesin arkası sıra 11 Şubat’ta izah özne ülkenin Misrata bölgesindeki 21 tugay, "Libya Temsilciler Meclisinin münferit hareketini onama etmiyoruz." ifadelerini kullandı.
12 Şubat’ta 200 denli ciddi silahlı askeri taşıt Trablus'un doğusundaki Tacura alanından Şehitler Meydanı’ndaki sahile antre yaptı.
Öte taraftan Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı (DYK) Halid el-Mişri, 16 Şubat’ta Başağa’nın başvekil seçilmesiyle ilgilendiren değerlendirmesinde, "TM'nin DYK'nın resmi birlikte seksiyon düzenlemeden önceki hükümet düşüncesince dünkü birlikte başvekil tayin kararı, dimdik birlikte infaz değil." halinde konuştu.
Mişri değerlendirmesinde, bu adımın dü Meclis ortada emniyet köprüsü inşasına iane etmeyeceğini belirtti.
Krizin arkası sıra BM Libya hususi Temsilcisi Williams’tan Libyalı taraflarla dip temas
Birleşmiş Milletler (BM) Libya hususi Temsilcisi Stephanie Williams, 13 Şubat’ta ayrımsız devir içinde hem Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe hem Fethi Başağa ile birlikte araya geldi.
Williams, içtimai iletişim araçları hesabından meydana getirdiği açıklamada, "kapsayıcı, saydam ve uzlaşıya mebni birlikte ilerlemenin" icap ettiğini tabir ederek, yurt genelinde istikrarın korunmasının ehemmiyetli bulunduğunu vurguladı.
BM Temsilcisi, başvekillik krizinin aşılması düşüncesince 15 Şubat'ta Libya Devlet Yüksek Konsey Başkanı Mişri ile de birlikte araya gelmiş şekilde ülkedeki akıbet halleri değerlendirdi.
Aynı devir içtimai iletişim araçları hesabı Twitter'dan paylaşımda bulunan Williams, ülkedeki tarafları sükunete çağırma ederek, "ülkenin millî seçimlere dimdik birlikte biçimde kavuşması düşüncesince Libya'daki kâffesi siyasal aktörlerin danışma ve iletişime bitmeme etmesi gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Libya halkının istediği arzuda birlikte seçme yapılması mesajı
Öte taraftan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sonrası Libya’daki aktüel durumla ilgilendiren matbuat mensuplarına meydana getirdiği değerlendirmede, "İstiyoruz ki anca birlikte seçme yapılsın ki bu seçimle bu arada Libya halkı doğrusu istediği, dilek etmiş olduğu birlikte hile haline kavuşsun." dedi.
Libyalı halis muhlis taraflarla güzel ilişkilerin bulunduğunu kaydeden Erdoğan, "Bütün mesele, Libya halkının burada tercihini kimden yana yapacağı, nite yapacağıdır. İnşallah en endamsız sürede hayırlısıyla birlikte sonuca varılmasını dilek ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Tobruk'taki Temsilciler Meclisinin Başağa’yı başvekil seçmesiyle ilgilendiren değerlendirmede bulunan Erdoğan, "Sayın Dibeybe'ye gönül rahatlığı meydana getirilen adım üzücüdür. Diğer taraftan Fethi Başağa da adaylığını açıkladı. Bizim Fethi Başağa ile bulunan münasebetlerimiz iyidir. diğer tarafta Dibeybe ile de iyidir." diyerek konuştu.
Libya'nın 17 Şubat Devrimi
"Arap Baharı" ismi maruz ahali ayaklanmalarının 17 Şubat 2011'de Libya’ya ulaşmasıyla başlamış bulunan bükülme süreci ülkede 42 sene devam eden Muammer Kaddafi periyodunu kapattı.
Ülkede, 8 ay 6 devir devam eden bükülme süreci 23 Ekim 2011'de Libya Ulusal Geçiş Konseyi çeşidinden anons edilen "23 Ekim Bağımsızlık Günü" ile yöntemince sona erdi.
