Bogota/Buenos Aires
Peru ve Şili'de salim iktidar, Ekvador'da ise sol nüfuz kaybederken, Kolombiya'da hadiseli hükümet karşıtı gıcırtı gösterileri düzenlendi.
Haiti'de, 7 Temmuz'da 53 yaşındaki Devlet Başkanı Jovenel Moise'nin suikasta kurban gitmesi 2021'in en öne çıkan gelişim göstermesi oldu.
Brezilya
Dünyada ABD'nin peşi esna en aşırı Kovid-19 kaynaklı ölümün görüldüğü Brezilya'da senenin evvel yarısında müstevli en faziletkâr seviyelere ulaştı.
Vaka sayısının 22,2 milyonu, virüs kaynaklı geberik sayısının 618 bini aştığı Brezilya'da aşılanmanın yaygınlaşmasıyla senenin ikinci yarısında olay ve virüs kaynaklı ölümlerde ağırbaşlı azalma gerçekleşti.
Salgına dirlik tutumu zımnında eleştirilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro karşıtı nice tanıtım gösterisi düzenlendi.
Bolsonaro'nun salgınla mücadelede savsak davranıp davranmadığını aramak düşüncesince kurulan Parlamento Araştırma Komisyonu, Devlet Başkanı'nı insanlığa dirlik işlenen taksirat ve keyif önlemlerinin ihlali az daha 9 suçla suçlama ederek dair sormaca açılmasını istedi.
Brezilyalı 26 yaşındaki, Latin Grammy ödüllü hanende Marilia Mendonça, 5 Kasım'da yolculuk etmiş bulunduğu ıvır zıvır uçağın düşmesi kararı yaşamını kaybetti.
Ülkenin kuzeydoğusundaki Bahia eyaletinin güneyinde hararetli sağanaklar kararı yaşanmış bulunan sellerde 16 bin erkek evini kaybetti, kestirmece 20 bin erkek bölgeden boşaltma edildi.
Meksika
Latin Amerika'nın en cıvıl cıvıl ikinci ülkesi Meksika'da, Kovid-19 olay ve geberik rakamları inişli yokuşlu süreçten geçmiş olmasına karşın müstevli kaynaklı dirilik kaybı 300 bine, olay sayısında ise 4 milyona yaklaşıldı.
Meksika'da 2021'de yaşanılan ehemmiyetli gelişmelerden biriyse halk, 7 Haziran'da Federal Hükümet Meclisi üyeleri ve 15 eyalet valisinin de engelleme bulunduğu 20 bin 417 yöneticinin belirlenmesi düşüncesince açıklık seçimde kasa başına gitti.
Ülke tarihinin en kapsamlılarından birisi bulunan seçimlerde, Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador'un partisi Ulusal Yenilenme Hareketi (MORENA) meclisteki mutlak çoğunluğu kaybetti.
Toplam 15 eyalette kaynaklanan vilayet seçimlerinde de 11'ini kazansa da çelim kaybeden MORENA, yerelde ise başarısını pekiştirdi.
Meksika'da "Ranchera Müziğinin Kralı" kendisine bildik isimli sanlı hanende ve çekimci Vicente Fernandez, 12 Aralık'ta 81 yaşlarında yaşamını kaybetmesi ülkeyi kanun boğdu.
Ülkedeki millî telkih kampanyası kapsamında şimdiye denli nüfusun yüzdelik 64'üne birlikte numara doz, yüzdelik 56'sına ise ikinci düze telkih uygulandı.
Arjantin
Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez, intihap vaatleri ortada toprak düzlük hamileliğin 14. haftasına denli isteğe ilişkin kürtajın kanuni duruma gelmesini havi kanun tasarısını 14 Ocak'ta onayladı.
Ülkeyi 1989-1999 yıllarında yöneten, Suriye menşeli bulunduğu düşüncesince İspanyolca "Türk" anlamına mevrut "El Turco" lakaplı emektar Devlet Başkanı Carlos Saul Menem 14 Şubat'ta yaşamını yitirdi.
Arjantin'de 14 Kasım'da planlı yasama kurulu seçiminde Devlet Başkanı Alberto Fernandez hükümeti Kongre'deki, demokrasinin baştan mensur edilmiş bulunduğu 1983'ten buyana evvel defa Peronizm de Senato'daki çoğunluğu kaybetti.
Yıl içre Kovid-19 olaylarında azalma ve virüs kaynaklı ölümlerde eksilme tanıdık Arjantin'de, ilkbaharda ilkgüz sonlarından itibaren salgına dirlik muteber düzen bağı önlemler kaldırıldı.
Arjantin'de 5,4 milyon olay ve 117 binden birlikte tomar virüs kaynaklı ahiret yolculuğu görüldü.
Kolombiya
Kolombiya'da 2021'de, gerçekleşen çıkmaz protestoları ve buna ilişkin meydana mevrut ölümler ve hasarlar yurt gündemine oturdu.
Hükümetin bütçeyi dengelemek ve halktan henüz birlikte tomar bağış dercetmek amacıyla boşaltmak istediği bağış reformu kanun tasarısı, sendikalar ve sokağın kaba tepkisine bozukluk oldu.
Ulusal Grev Komitesi'nin çağrısı dair 28 Nisan'da yurt genelinde alanlara çıkan beniz binlerce bireyin barışçıl süregelen protestoları başlangıçta rahat geçse de daha sonra aşırı sayıda kente yayılarak hız vakalarına oyunluk oldu.
Kolombiya Ombudsman Ofisinin gösterilerle ait yayımladığı tutanağa göre, çıkan vakalarda 2'si kolluk 58 erkek öldü, 2 binden birlikte tomar erkek yaralandı.
Ülkede en aşırı aranan narkotik baronu "Otoniel" lakaplı Dairo Antonio Usuga, 24 Ekim'de kolluk ve iklim kuvvetlerinin eş operasyonuyla yakalandı.
ABD yönetimi, 30 Kasım'daki açıklamasında, 5 sene ilkin Kolombiya hükümetiyle imzaladığı sulh anlaşmasının peşi esna tabanca bırakan Kolombiya Devrimci Silahlı Güçlerini (FARC) "yabancı yıldırı örgütleri" listesinden çıkardı.
Kolombiya, salgınla mücadelede orak ayı ayında zirveyi görmesinin peşi esna çarpıcı millî telkih kampanyası yardımıyla günce olay sayısını 1000 civarına, geberik sayısını da 50'ye indirmeyi başardı. Ülkede Kovid-19'dan 129 bin 761 erkek öldü, 5 milyon 124 bini birlikte tomar erkek virüse yakalandı.
Şili
Şili'nin güneyinde Mapuche yerlilerinin çıkardığı hız eylemleri zımnında 4 eyalette ekimde anons edilen OHAL, 10 Ocak 2022'ye denli uzatıldı.
Şili'de 19 Aralık'ta planlı ikinci volta büyüklük başkanlığı seçimini 35 yaşındaki sol görüşlü yavuklu Gabriel Boric yüzdelik 55 oyla kazandı.
Devlet başkanlığı vazifesini 11 Mart 2022'de üstlenecek bulunan Boric, ülkede seçilen en dinç büyüklük başkanı unvanını elde etti.
Vaka sayısının 1,8 milyona eriştiği Şili'de virüs nedeni ile 39 binden birlikte tomar erkek yaşamını kaybetti.
Venezuela
Uzun senelerdir siyasal ve kazançlı krizle boğuşan Venezuela, 14 Ağustos'ta Norveç'in açıklık buluculuğunda Meksika'nın ev sahipliğinde aykırılık temsilcileriyle birlikte araya geldi.
Taraflar, görüşmelerde 14 Ağustos'ta uzlaşma imzalarken, 7 Eylül'de ikinci turda 2 mevzuda bölümsel barışma imzaladı.
İktidar ile muhalefet, üçüncü volta müzakerat kapsamında baştan dürülmek az daha uzlaşsa da Venezuelalı iş kadını Alex Saab'ın ABD'ye iadeli edilmesi dair iktidar, diyalog masasından çekildi.
Venezuela'da başını mukabil şef Juan Guaido'nun çekmiş bulunduğu muhalefet, 3 senedir boykot etmiş bulunduğu sandıkları 21 Kasım'da planlı diyalekt ve evcil seçime katılarak sonlandırdı.
Seçimlerde, ülkedeki 23 eyaletten 20'sinden zaferle ayrılan Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun partisi ayrımsız sürede başşehir Karakas engelleme 200'den birlikte tomar şehremaneti kazandı.
Muhalif partiler ise seçimde, ülkenin en cıvıl cıvıl eyaletlerinden Zuila peyda etmek az daha 3 eyalette güzel olmasının yanında 117 şehremaneti kazandı.
Peru
Peru'da 6 Haziran'da meydana getirilen büyüklük başkanlığı seçiminin ikinci turunu, tahminlerin tersine solcu hür Peru Partisinin talibi Pedro Castillo kazandı.
Ekvador
Ekvador'da, 11 Nisan'da meydana getirilen büyüklük başkanlığı ikinci volta seçimini sağcı Guillermo Lasso kazanması dair solun ülkede levent boylu senelerdir bitmeme fail iktidarı akıbet buldu.
Haiti
Bölgenin en kontak ve fukara ülkelerinden Haiti'de 7 Temmuz'da 53 yaşındaki Devlet Başkanı Jovenel Moise'nin silahlı kişilerce evine planlı saldırıda yaşamını yitirmesi dünyada beklenmedik tesiri yarattı.
Haiti açıklarında 14 Ağustos'ta meydana mevrut 7,2 büyüklüğündeki depremde 2 bin 500'e DOĞRU insanoğlu öldü, 12 bini birlikte tomar erkek yaralandı ve binlerce erkek evsiz kaldı.
Honduras
Orta Amerika ülkesi Honduras'ta 28 Kasım'da meydana getirilen büyüklük başkanı seçimini, solcu yavuklu Xiomara Castro kazanarak salim partinin 12 salname iktidarına akıbet verdi ve Castro ülkenin evvel avrat büyüklük başkanı olmaya adalet kazandı.
Nikaragua
Orta Amerika ülkesi Nikaragua'da 7 Kasım'da meydana getirilen büyüklük başkanlığı seçimini, ülkeyi 14 yıldan buyana okunabilen başöğretmen Devlet Başkanı Daniel Ortega kazandı.
Seçim, ilkin Amerika yönetimi peyda etmek az daha nice yurt kabilinden "hileli" ve "demokrasiye aykırı" kendisine nitelendi.
Küba
Küba'da on seneler sonradan sokaklara çıkan binlerce erkek çabucak küsurat sosyal sızıltı ve kazançlı çöküntü zımnında yönetime reaksiyon gösterdi.
"Cubalex" isimli STK'ye göre, 11 Temmuz'daki hile karşıtı gösterilerde birlikte erkek öldü, 658'i halen hapiste peyda etmek az daha mecmu 1270 erkek gözaltına alındı.
