İstanbul
Rusya'nın Ukrayna'ya müteveccih askeri harekatı bitmeme ederken, umumi seferberlik anons edilen Ukrayna'nın başkenti Kiev'de patlama sesleri duyuldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, meydana gelen harekatı "alınması müstelzim tedbirler" adına tanımlayarak, "Rusya evren ekonomisinin birlikte parçası olmaya bitmeme ediyor ve bu düzene dokunca vermeyi planlamıyor." dedi.
Harekatı durdurmaya müteveccih arsıulusal camiadan tepkiler de gelmeye bitmeme ederken, Avrupa Birliği (AB), ABD, İngiltere ve Japonya'dan peş peşe kaba yaptırımlar açıklandı.
AB üyesi ülkeler, Rusya'ya gönül rahatlığı finans, enerji, ulaşım, dış satım kontrolü ve finansmanı ile ara sınav politikası kabil ayrışık bölgelerde uygulanacak toy yaptırımları devreye aldı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu paketin Rusya'nın en ehemmiyetli kapital piyasalarına erişimini yapan finansal yaptırımları içerdiğini belirterek, "Rusya bankacılık alanının yüzdelik 70'ini hedefleyen bu yaptırımlar, Rusya'nın istikraz maliyetlerini artıracak, enflasyonu yükseltecek ve Rusya sanayisinin temel noktasını yıpratacak." ifadesini kullandı.
ABD yönetimi de Rusya'nın en şişman ikinci finans kurumu VTB Bank karışma 4 Rus bankasını müeyyide listesine eklerken, bu bankaların toplamda 1 trilyon dolarlık varlıklarını dondurdu. Öte taraftan Sberbank ile Gazprom karışma 13 şişman Rus işletmesine müteveccih toy namus borcu ve öz kapital kısıtlamaları getirildi.
ABD Başkanı Joe Biden, yaptırımların Rus ekonomisine ağır maliyetler getireceğini, Rusya'nın dolar, avro, paunt ve yen ile iş etme yeteneğini sınırlayacağını belirterek, "Rusya'nın SWIFT sisteminden çıkarılması gelişigüzel devir birlikte seçenek, fakat şu anda Avrupa'nın gelişememiş kalanının kabul etmek istediği birlikte değişmeyen değil." dedi.
İngiltere kâffesi şişman Rus bankalarını, 5 Rus oligarkı ve 100'den birlikte tomar müşareket ve kişiyi erek meydan toy ek müeyyide paketini duyururken, Japonya da müeyyide paketinin kapsamını genişletti.
Rusya'ya müteveccih yaptırımların artırılmasının arkası sıra bu sabahleyin Asya borsaları ve Amerika ile Avrupa fihrist vadeli kontratlarında alengir birlikte tempo izlendiği, riziko algısının oranla yatıştığı gözleniyor. Emtia fiyatlarında ise yükselişin sürdüğü fakat himmet kestiği dikkati çekiyor. Dün 2014'ten beri geçmiş defa 102 doların üstünü gören ve haset 95,7 dolar seviyelerinden mütemmim Brent petrolün varil fiyatı bugün yüzdelik 1,7'lik artışla 97,3 dolar seviyelerinde bulunuyor. Altının ons fiyatı cemaziyelevvel 17 ayın zirvesi bulunan 1.974 doları görmesinin arkası sıra bugün 1.913 dolar seviyelerinde akıntı ediyor. Dün yüzdelik 5,7 yükselen buğday tutarları ise bugün Haziran 2008'den beri en faziletkâr seviyeyi gördü.
Rusya'da RTS endeksi cemaziyelevvel yüzdelik 50'ye vasıl düşme yaşanmasının arkası sıra haset yüzdelik 38,3'lük kayıpla 742,9 puandan kapatırken, dolar/Rus rublesi paritesi 89 ile tarihinin en faziletkâr seviyesini gördü. Bu evolüsyon karşısında bugün Moskova piyasalarının gizli olabileceği duyurulurken, Rusya Merkez Bankası döviz piyasalarına karışma etti ve gelişigüzel muhtelif senaryo düşüncesince kesin planlarının bulunduğunu bildirdi.
Jeopolitik gelişmelerin kûhi el altında yükselen mangır şişkinliği karşısında mangır politikasını sıkılaştırma sinyalleri verici tarz bankalarının adımlarını ne biçimde etkileyeceğine müteallik tartışmalar da yakından izleme ediliyor. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, bankanın Ukrayna'daki vaziyeti yakından izlediğini belirtirken, Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, mart ayında ürem artırımlarına ve geçenlerde dengelem küçültmeye başlanmasını hala desteklediğini söyledi. Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin da Rusya'nın Ukrayna'ya müteveccih askeri harekatının Fed'in ürem açık açık tezyit planlarını değiştirmesine tarz açıp açmayacağına değişmeyen hasretmek düşüncesince baş döndürücü er bulunduğunu anlatım etti.
Bu gelişmelerle cemaziyelevvel güne kaba düşüşle süregelen New York borsasında endeksler, Rusya'ya müteveccih yaptırımların açıklanmasının arkası sıra kısmını yukarıya çevirdi. Dow Jones endeksi, yüzdelik 0,28, S&P 500 endeksi yüzdelik 1,50 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 3,34 bedel kazandı. Dolar endeksi cemaziyelevvel 97,7 ile Haziran 2020'den beri en faziletkâr seviyeyi görmesinin arkası sıra bugün 96,9 seviyelerinde bulunuyor. ABD'nin 10 salname tağyir faizi ise cemaziyelevvel 1,85'e denli gerilemesinin ardından, baştan yüzdelik 1,96 seviyelerine yükseldi.
Avrupa'da, başta erke fiyatlarındaki yükselişin mangır şişkinliği ve konuşu yaptırımların neşvünema üstündeki etkilerine müteveccih endişeler artarken, cemaziyelevvel Avrupa'da mart vadeli kontratlarda natürel kavara yağı lambası lambası tutarları yüzdelik 61 artışla 144 avroyu gördü. New York borsasında alımların tesirini artırmasından ilkin kapanan hisse piyasaları tarafında ise cemaziyelevvel yüzdelik 4'e benzeyen zayiat yaşandı. Almanya'da DAX 30 endeksi yüzdelik 3,96, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 3,83 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 3,88 geriledi. Dün 1,11 sınırına denli gerileyici avro/dolar paritesi bugün 1,1220 seviyelerinden muamele görüyor.
Asya tarafında da toy günün Amerika borsalarındaki fazlalık havaya koşut alıcılı başladığı görülürken, kapanışa benzeyen Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1,8, Çin'de Şanghay mürekkep endeksi yüzdelik 0,4 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzdelik 2,8 artışla seyrediyor.
Yurt içinde, cemaziyelevvel Borsa İstanbul'da güne kaba düşüşle süregelen ve açım bakımından çevrim stoper sisteminin çalışmış olduğu BIST 100 endeksi, haset yüzdelik 8,17 bedel kaybederek 1.851,38 puandan tamamladı. Dolar/TL, büyümekte bulunan abuhava mangır birimleri üstündeki baskının artmasıyla cemaziyelevvel 14,6548 ile 2 ayın en faziletkâr seviyesini görmesinin arkası sıra geriledi ve bugün bankalararası sektörün açılışında 14,0370'ten muamele görüyor.
Analistler, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesi ile küresel çapta kalan riziko algısının açıklayan yaptırımlarla oranla yatıştığını belirterek, mevzuya bağlı risklerin hala masada olmasıyla piyasalarda oynaklığın sürebileceğini söyledi.
Gelişmelerin erke fiyatlarına yansımalarının, mangır şişkinliği beklentileri ve mangır politikalarının seyri açısından da önemlice olacağını, bu kapsamda yapılacak lafla yönlendirmelerin öneminin arttığını vurgulayan analistler, bugün İngiltere, Amerika ve Avrupa tarz bankaları yetkililerinin açıklamalarının izleneceğini anlatım etti.
Analistler, data gündeminde ise emlak süresince konuşu inanma endeksi, emlak haricinde ABD'de ferdî dirimlik ve harcamalar, dayanabilen mülk siparişleri, Avro Bölgesi'nde mahveden inanma endeksi ve Almanya'da büyümenin öne çıktığını kaydederek, uygulayım manada BIST 100 endeksinde 1.830 düzeyinin destek, 2.000 puanın dayanım konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün izleme edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, küçük ay kocaoğlan konuşu inanma endeksi
10.00 Almanya, 4. çeyrek büyüme
13.00 Avro Bölgesi, küçük ay kocaoğlan mahveden inanma endeksi
16.30 ABD, hanuman kocaoğlan ferdî dirimlik ve harcamalar
16.30 ABD, hanuman kocaoğlan dayanabilen mülk siparişleri
18.00 ABD, hanuman kocaoğlan gözleyen ikametgâh satışları
18.00 ABD, küçük ay kocaoğlan Michigan mahveden inanma endeksi
