İstanbul
ABD'de sabık hafta açıklayan verilere göre, orak ayı ayında yüzdelik 8,5 küsurat salname enflasyon, ağustosta yüzdelik 8,3'e gerilemesine rağmen yüzdelik 8,1 düzeyinde olan piyasa beklentilerini aştı.
Verinin arkası esna Fed'in federal fonlama payı politikasına başladığı 1990'lardan buyana ilkin kat 100 baz puanlık repo artırımına gideceği ihtimali fiyatlanmaya başlanırken, faizlerde minimum 75 baz puanlık artışa kesme gözüyle bakılıyor.
Halihazırda mülk piyasasındaki fiyatlamalarda, Fed'in 75 ve 100 baz puanlık repo artırımı ihtimali sırayla yüzdelik 82 ve yüzdelik 18 düzeyinde bulunuyor. Bankanın şimdi ilkin 25 baz puanlık repo artırımına gitmesi şimdi mümkün tanıdık doğacak ayki toplantısı düşüncesince ise 50 baz puana yüzdelik 35,2 ve 75 baz puana yüzdelik 54,5 belki veriliyor.
Hafta süresince ilkin Avrupa ve Çin edinmek az daha açıklayan verilerin, büyümenin kuvvet kaybettiğine ayraç etmesi dinginlik endişelerini de çalışkan tutarken, arsıulusal saygınlık derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, küresel ekonomiye bağlı 2022 yılı çoğalma beklentisini yüzdelik 2,9'dan 2,4'e düşürdü. Dünya Bankası da erdemli enflasyona gönül rahatlığı biçim bankalarının senkronik adına faizleri artırmasının 2023'te küresel dinginlik riskini güçlendirdiğini bildirdi.
Bu gelişmelerle sabık hafta süresince küresel hisse piyasalarında oynaklığın erdemli seyrettiği ve satışların arttığı gözlenirken, tahrif piyasalarından da depar belgesi yaşandı. Resesyon riski ve dolar talebinin enerjisini koruması ile altının ons fiyatı da yüzdelik 2,4 bedel kaybederek 1.675,5 dolardan kapandı.
ABD'de doğacak haftanın gündemi Fed
ABD'de sabık hafta enflasyonist endişelerin çoğalması ve makroekonomik verilerin alengir sinyaller vermesi ile piyasalarda riziko iştahı az seyretti.
Beklentilerin üstünde mevrut mal şişkinliği verilerinin arkası esna açıklayan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), düşüşünü 2'nci ayak tabanı taşıyarak ağustosta maaş yüzdelik 0,1 gerilerken, salname bazda da yüzdelik 8,7 ile tahminlerin altında kaldı. Ülkede perişan satışlar ağustosta maaş yüzdelik 0,3 ile piyasa beklentilerinin tersine yükseldi.
Haftalık aylaklık başvuruları da 213 binle 5'inci haftasında da düşme kaydetti. Söz konusu fazlalık verilere rağmen ABD'de endüstri üretimi ağustosta maaş yüzdelik 0,2 artsa da beklentilerin altında kaldı. New York Fed ile Philadelphia Fed'in imalat endeksleri de endüstri sektöründe daralmanın sürdüğüne ayraç etti.
Açıklanan data ve gelişmelerle New York borsasında sabık hafta oynaklığın erdemli seyrettiği görülürken, endekslerde haftalık bazda averaj yüzdelik 4,6 düşme yaşandı. Geçen hafta genelinde Dow Jones endeksi yüzdelik 4,13, Nasdaq endeksi yüzdelik 5,48 ve S&P 500 endeksi yüzdelik 4,08 bedel kaybetti.
ABD'nin 10 salname tahrif faizi sabık haftaya başladığı yüzdelik 3,30 seviyelerinden yükselişe geçerek yüzdelik 3,45'ten kapandı. Dolar endeksi ise mal şişkinliği verilerinin arkası esna yüzdelik 1,6'lık yükselişle 110'u imtihan ederken, haftanın ikinci yarısından sonraları ufki müşterek ilerleyiş seyrederek 109,8'de dengelendi.
Gelecek hafta ABD'de Fed'in perşembe günkü repo kararının birlikte salı mesken başlangıçları, çarşamba ikinci el mesken satışları, perşembe haftalık aylaklık başvuruları ve cuma namazı imalat endüstri ve misyon alanı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri strateji edilecek.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın repo kararının arkası esna yapacağı konuşmada, bankanın doğacak devre mülk politikası stratejisi gönül rahatlığı ipuçları aranacak.
Avrupa'da erke krizi derinleşiyor
Avrupa tarafında sabık hafta yatırımcı fiyatlamalarına istikamet sağlayan asliye etken gine erke krizi ve küsurat dinginlik riski oldu.
Bu kapsamda uygulanması planlanan tedbirler yakından strateji edilirken, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin, cazibe ve tabii kavara fiyatlarındaki artışa gönül rahatlığı alınacak önlemleri ahbaplık etmek az daha 30 Eylül'de Brüksel'de baştan dehşet toplanacağı bildirildi.
Artan cazibe ve tabii kavara tutarları dolayısıyla sektörde çalışkanlık yayınlayan şirketlere müteveccih arttırma vergiyi de havi tedbirler ise dinginlik kaygılarının derinleşmesine sebep oldu.
Öte taraftan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, enerjide bildirme güvenliği düşüncesince Rus erke firması Rosneft'in Alman taraf kuruluşu Rosneft Almanya’ya kayyum atanmasından sonraları Doğu Alman eyaletlerinde 1 bilyon avrodan aşkın envestisman yapılacağını bildirdi.
Alman hükümetinin, Almanya'nın en şişman Rus gazı ithalatçısı Uniper'in kamulaştırılmasını değerlendirdiği olup bitenleri ise firmanın hisselerinde yüzdelik 18'den aşkın bedel yitirilmesine sebep oldu.
Makroekonomi data tarafında ise Almanya'da açıklayan ZEW Ekonomik Beklenti Endeksi eylülde kötüleşmeye ayraç ederken, Avro Bölgesi’nde ağustosta salname mal şişkinliği yüzdelik 9,1'le üstün dereceli seviyeye yükseldi.
Bu gelişmelerle Avrupa borsalarında sabık hafta satıcılı müşterek ilerleyiş izlenirken, haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 2,65, Franca'da CAC 40 endeksi yüzdelik 2,17 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 1,56 bedel kaybetti. Avro/dolar paritesi 0,99-1,02 bandında akıntı etmiş olduğu haftayı yüzdelik 0,3 düşüşle 1,0016'dan tamamladı.
Gelecek hafta Avrupa'da İngiltere Merkez Bankası (BoE) repo kararının birlikte Avro Bölgesi'nde mahveden emniyet endeksi ile imalat endüstri ve misyon alanı PMI, Almanya'da ÜFE verileri strateji edilecek. BoE'nin yüzdelik 1,75 düzeyinde olan yöntem faizini, 50 baz puanlık artırımla yüzdelik 2,25'e yükseltmesi beklenirken, değişmeyen metninde, doğacak çağda bankanın ne denli şahinleşeceği sorusuna cevap aranacak.
Asya'da ruzname Çin ekonomisindeki yavaşlama ve güçsüz Japon yeni
Asya genelinde, Çin'de ekonomiye müteveccih endişeler ve Japonya'da güçsüz yen profili gündemi çalışır etmeye bitmeme etti.
Geçen hafta genelinde Asya'da ekopolitik ruzname de derin geçerken, ABD'nin Çin'in mümkün Tayvan işgalini engel edinmek düşüncesince müşterek müeyyide paketini değerlendirdiği haberlerinin birlikte Rus ve Çinli liderlerin icra ettiği mülakat yakından strateji edildi. Haftanın akıbet haset Amerika borsalarında iş gören Çin şirketlerini denetleyecek heyetin Hong Kong'a gideceği olup bitenleri de uygulayım bilimi hisselerinde çarpıcı oldu.
Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) mülk politikasını gevşetme adımlarına açıklık vererek 1 salname yöntem repo oranını (MLF) yüzdelik 2,75 düzeyinde bırakması da öne çıkan gelişmeler ortada toprak aldı.
Makroekonomik data tarafında Çin'de ağustosta salname bazda endüstri üretimi yüzdelik 4,2 ve perişan satışlar yüzdelik 5,4 artarak beklentileri aştı. Ülkede namus borcu yöneltme problemleri ile savaş fail taşınmazlar sektörüne bağlı göstergeler ise bozulmaya bitmeme etti. Japonya'da ise ağustosta salname bazda dış satım yüzdelik 22,1 yükselse de beklentilerin altında kalırken, dış alım yüzdelik 49,9 artarak piyasa tahminlerini aştı. Ülkede orak ayı kocaoğlan endüstri üretimi de salname bazda yüzdelik 2 azalarak güçsüz görünümünü sürdürdü.
Öte taraftan güçsüz yen profiline değgin yetkililerin açıklamaları, Japonya Merkez Bankası'ndan (BoJ) aracısız dahil beklentilerini artırırken, Japonya Kabine Baş Sekreteri Matsuno Hirokazu olan döviz hareketleri bitmeme ederse rastgele seçeneği elemeden müstelzim adımları atmaya müheyya olduklarını söyledi. BoJ'un döviz alım-satımlarına bağlı repo payı kontrolü icra ettiği olup bitenleri ile dolar/yen paritesi eleştiri eşik adına anılan 145 düzeyinden düşüşe geçerek 142,9'da dengelendi.
Bu gelişmelerle sabık hafta Asya borsalarında satıcılı müşterek ilerleyiş izlenirken, haftalık bazda Çin'de Şanghay birleşmiş endeksi yüzdelik 4,16, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,29, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 3,1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 0,06 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzdelik 1,59 bedel kaybetti.
Asya tarafında doğacak hafta BoJ'un repo kararının birlikte Japonya'da mal şişkinliği verilerinin piyasalara istikamet vermesi bekleniyor. Doğrudan döviz müdahalesi beklentilerinin arttığı müşterek çağda bankanın ultra salpa mülk politikasında müşterek değişikliğe gitmeyeceği, fakat güçsüz yen karşısında lafla manipülasyon tonunu sertleştireceği öngörülüyor.
Yurt süresince gözler TCMB'ye çevrildi
Yurt süresince bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, küresel çapta eksilen riziko iştahının etkisiyle satıcılı müşterek ilerleyiş izledi. BIST 50 endeksinde toprak meydan esham düşüncesince 14-16 Eylül zamanında açığa satı işlemlerinde fevk etap kuralı uygulanırken, bankacılık alanı hisselerinde satışların yoğunlaştığı görüldü.
Bu hafta açıklayan verilere göre, endüstri üretimi temmuzda maaş yüzdelik 6,2 gerilerken, salname bazda yüzdelik 2,4 yükseldi. Türkiye'nin akan işlemler hesabı da temmuzda 4 bilyon 10 milyon dolar açıkça verirken, 12 maaş akan açıkça 36 bilyon 585 milyon dolar oldu.
AA Finans'ın anketine eklenen ekonomistler endüstri üretiminde temmuzda salname yüzdelik 6,8 artım beklerken, akan işlemler dengesinin 3 bilyon 470 milyon dolar açıkça vereceğini kestirim ediyordu.
Öte taraftan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre, Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) artım beklentisi 12 ay sonrası düşüncesince yüzdelik 41,99'dan yüzdelik 36,74'e, 24 ay sonrası düşüncesince de yüzdelik 24,35'ten 20,63'e geriledi.
Bu gelişmelerle BIST 100 endeksi, haftayı yüzdelik 4,09 kayıpla 3.377,33 puandan tamamlarken, dolar/TL haftalık bazda 0,1'lik artışla 18,2555'ten kapandı.
Yurt süresince doğacak hafta gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) repo sonucuna çevrilirken, bankanın yöntem faizini yüzdelik 13 düzeyinde bırakması bekleniyor.
