Lefkoşa
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in ev sahipliğinde, 27-29 Nisan'da İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılan, güvenceci devletlerin de katılmış bulunduğu Kıbrıs mevzulu gayriresmi 5+BM konferansına, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın Kıbrıs'ta kalımlı hal düşüncesince sunmuş bulunduğu 6 maddelik teklif mühür vurdu.
Kıbrıs Türk tarafı, 1968'de başlamış bulunan ve 1977'den beri federasyon odaklı bitmeme fail Kıbrıs müzakerelerinin bundan böyle acemi eş zeminde yürütülmesi yönündeki iradesini Cenevre'deki gayriresmi Kıbrıs konferansında gösterdi.
Tatar, Guterres'in taraflara yollamış bulunduğu çağırma mektubunda arazi düzlük "yaratıcı fikirlerle gelme" çağrısını da cezaevi uğrunda bulundurarak Kıbrıs'ta kalımlı hal düşüncesince Guterres'e 6 maddeden oluşan eş teklif sundu.
Önerinin evvel maddesinde, Kıbrıslı Türkler ve Rumların denk arsıulusal statüsünün ve hükümran eşitliğinin garanti dibine alındığı eş kararın BM Güvenlik Konseyinde bildirme edilmesi düşüncesince Genel Sekreter'e üstünlük bildirme etme çağrısı arazi aldı.
Böyle eş kararın bulunan dü mevki ortada iş donanmasına ait eş alım satım kurulması düşüncesince acemi eş asliye oluşturacağı da öneride belirtilirken tarafların hükümran eşitliği ve denk arsıulusal statüsünün sağlanmasıyla BM himayesinde, "sonuç odaklı" ve "belli eş devir aralığına dayalı" müzakerelere başlanabileceği de belirtildi.
Türkiye ve KKTC, on senelerdir etüt edilen ve akıbet alınamayan federasyon modeli yerine, Ada'nın ve dönemin gerçeklerine uygun, bulunan dü devletin devamını ve resmi statüye ulaşmasını sağlayacak önerisini Cenevre'de masaya getirmiş oldu.
Buna cevap Rum kesimi ise 2017'de çorak artan Crans Montana'daki konferansın kalmış bulunduğu yerden bitmeme etmesi anlamında eş öneriyle masaya geldi. Crans Montana'da 2017'de kurulan etüt masanın Rum kesimi çeşidinden devrilmesi de cezaevi önüne alındığında, Rum kesiminin Cenevre'ye tedariksiz geldiği ve bulunan statükonun devamından yana bulunduğu belirgin halde görüldü.
BM Genel Sekreteri, güruh daha sonra müzakerelerin baştan başlaması namına etraf ortada tam eş mefruşat bulamadığını ve 2-3 maaş süreci içinde bire eş formatta eş güruh düşüncesince temaslarını sürdüreceklerini söylese de BM'nin daha resmi eş girişimi olmadı.
Guterres, haziranda Brüksel'de Cumhurbaşkanı Tatar ve Rum şef Nikos Anastasiadis ile değişik arpa suyu araya gelirken eylülde New York'ta Tatar, Guterres ve Anastasiadis ortada gayriresmi eş mülakat gerçekleşti. Tatar, bu görüşmelerde de Türkiye'nin de desteklediği, Ada'da dü devletli hal modelinin bozukluk olması icap ettiğini muhataplarına anlattı.
Rum yönetimi Doğu Akdeniz'de gerginliği tırmandırdı
Kıbrıs Rum kesimi, 2021'de de Türk tarafının teşrikimesai çağrılarını cezaevi arkası ederek Yunanistan ve AB'nin desteğiyle, Doğu Akdeniz'de yegâne cepheli adımlarını sürdürdü.
Rum kesiminin, Kovid-19 salgını hasebiyle Nisan 2020'de ertelenen Doğu Akdeniz'de anons etmiş bulunduğu güya mahsus hesaplı bölgedeki (MEB) sondalama programlarının baştan başlayacağını duyurması, alanda acemi eş huzursuzluğa tarz açtı.
Rum çeşidinden Nautical Geo araştırı gemisinin faaliyetlerine müteveccih 29 Eylül 2021'de NAVTEX (Denizcilere Duyuru) yayımlanması ve Malta bayraklı, İtalyan sahipli Nautical Geo'nun 3 Ekim 2021'de çalışmalarına başlaması tansiyonu artırdı.
Türk ana kara sahanlığına sellemehüsselam giriş teşebbüsünde bulunan Nautical Geo araştırı gemisi, Deniz Kuvvetleri Komutanlığına değgin unsurlarca Türk ana kara sahanlığının dışına çıkarıldı.
Rum kesimi, Exxon Mobil-Qatar Petroleum konsorsiyumu çeşidinden güya Rum mahsus hesaplı bölgesi (MEB) içinde bulunan 10. parseldeki "Glafkos" yatağında eş konfirmasyon sondajı yapılması amacıyla 19 Kasım 2021-22 Ocak 2022 tarihlerini havi eş NAVTEX anons etti.
KKTC Dışişleri Bakanlığı, 3 Aralık'ta Rumların ExxonMobil-Katar Petrolleri ortaklığından oluşan konsorsiyuma güya 5. parselde saf kavara kontrol izni vermesine tepkime göstererek "Kıbrıs Türk halkının hakları yanında, Türkiye’nin ana kara sahanlığını da ihlal fail bu teşebbüs karşısında müstelzim tedarik alınacaktır." ifadesini kullandı.
Türkiye, 14 Aralık'ta acemi eş NAVTEX anons ederek Oruç Reis sismik araştırı gemisi düşüncesince bulunan olan NAVTEX'i 31 Ocak 2022'ye derece uzattı.
Rum kesiminden mevrut "Doğu Akdeniz'de yegâne yandaş adımlarını sürdüreceklerine" müteveccih adımlara ve açıklamalara karşı Türkiye ve KKTC makamlarının, teşrikimesai önerileri ile bölgedeki doğruluk ve menfaatlerini dayanak noktası peyda etmek düşüncesince muktezi tedbirleri almaya bitmeme edeceklerine değgin izahat yaptı.
Rum kesiminde camilere saldırılar 2021'de de sürdü
Kıbrıs Rum kesiminde motamot evveli zamanlarda bulunduğu derece camilere müteveccih provokatif saldırlar bu sene da bitmeme etti.
25 Mart'ta Limasol kentindeki eş camiye atak düzenlenirken duvarlarına Yunanistan bayrağı çizildi ve "Bütün Türkler ölün" yazıldı. 5 Aralık'ta ise Larnaka Büyük Camisi'ne atak ve kundaklama girişiminde bulunuldu.
Türkiye ve KKTC, Rum kesiminde dini mekanlara meydana getirilen bu saldırılara kaba tepkime göstererek faillerinin bulunması dair Rum yönetimine çağrıda bulundu.
Maraş açılımı bitmeme etti
KKTC sınırları içinde arazi düzlük ve 46 senenin arkası esna aşamalı sağ açıklık süreci Ekim 2020'de başlamış bulunan Maraş'ın sağ açıklık süreci 2021'de bitmeme etti.
Maraş açılımının ikinci evresi kapsamında, 12 Temmuz'da Bakanlar Kurulu kararıyla eş semt hâlâ askeriden çıplak statüye dönüştürüldü. Böylelikle, Maraş'ın yüzdelik 3,5'lik kısmı açılmış oldu.
Bölgede, mevzi düzenlemelerinin yanında ziyaretçilerin sevinçli saat geçirmeleri namına icraat sürdü. Maraş, müstevli koşullarına karşı kestirmece 300 bin domestik ve ecnebi gezmen çeşidinden görüşme edildi. Açılım süreciyle çehresi mütebeddil Maraş'ta bundan böyle içtimai etkinlikler de düzenleniyor.
Türkiye ve KKTC makamlarının çağrısında kapsamında, Maraş'ta taşınmazı bulunan para sahiplerinin Taşın Mal Komisyonuna başvuruları sürdü ve Kasım 2021'e derece 410 Rum müracaat yaptı.
Maraş branşında arazi düzlük ve 20 Temmuz'da 47 senenin arkası esna baştan ibadete oluşturulan Bilal Ağa Mescidi'nde evvel cuma 23 Temmuz'da kılındı.
Gelecekte emektar sakinlerinin de bölgedeki mülklerine dönmesiyle Maraş'ın tamamının Türk yönetiminde açılması ve insanlığa baştan kazandırılması hedefleniyor.
Tamamı KKTC çekilen "Bir Zamanlar Kıbrıs" dizisi, 1 Nisan'da TRT 1'de evvel bölümüyle peyrev karşısına çıktı.
Kıbrıs Türk halkının varlık ve hürriyet mücadelesini ekranlara haiz dizinin galası, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın katılımıyla KKTC'de yapıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan KKTC ziyareti
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Tatar'ın davetine icabetle 19-20 Temmuz'da KKTC’ye resmi görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan, Kıbrıs Barış Harekatı'nın 47. yılı hasebiyle planlı 20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı Töreni'ne katılarak söz yaptı.
Ziyaret kapsamında, KKTC Cumhuriyet Meclisi hususi Oturumu'na katılarak milletvekillerine seslenme fail Erdoğan, burada KKTC'ye yapılacak acemi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ve acemi yasama kurulu binasının müjdesi verdi.
Erdoğan'ın katılımıyla KKTC'de şişman asliye atma ve açma töreni de düzenlendi.
Türkiye'den KKTC'nin Kovid-19 ile mücadelesine destek
Türkiye, 2021'de de KKTC'yi Kovid-19 ile mücadelesinde bekâr bırakmayarak ister tıbbi materyal gerekse de aşılama dair destekledi.
Bu süreçte, belli aralıklarla Türkiye'den KKTC'ye 340 bin Sinovac ve 60 bin 840 Pfizer/BioNTech peyda etmek kıl payı 400 bin 840 düze Kovid-19 aşısı gönderildi.
Ayrıca KKTC Orman Dairesi ve Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığına değgin ekipler, 4 Ağustos'ta Türkiye'de bitmeme fail orman yangınıyla mücadeleye dayanak noktası özgülemek amacıyla Alanya'ya gitti.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, gönderi töreninde icra ettiği açıklamada, Türk milletinin ayrılamaz ve ayrılmaz eş parçası bulunan KKTC halkının evvel defa yardıma gerekseme mahsus Anadolu topraklarına zat çocuklarını yolladığını söyledi.
Erken seçme sonucu alındı
KKTC'de emektar Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı ve Başbakan Ersin Saner, 13 Ekim'de Demokrat Parti (DP) ve Yeniden Doğuş Partisi (YDP) ile kurmuş oldukları koalisyon hükûmeti hükûmeti hükümetinin istifasını Cumhurbaşkanı Tatar’a sundu.
Daha sonraları 30 Ekim'de meydana getirilen UBP'nin 22. Olağan Kurultayı'nda acemi Genel Başkan seçilen Faiz Sucuoğlu, 1 Kasım'da hükümeti kurmakla görevlendirildi.
5 Kasım'da UBP ve DP koalisyon hükûmeti hükûmeti hükümeti, UBP Genel Başkanı Sucuoğlu başkanlığında kuruldu.
KKTC Cumhuriyet Meclisinde özümleme edilen topu topu siyasal partiler, 23 Ocak 2022'de er seçime gidilmesi dair mutabakata vardı.
Rum kesiminde rasist fırka ELAM oylarını artırdı
Kıbrıs Rum kesiminde 30 Mayıs'ta planlı yasama kurulu seçimlerinde baş döndürücü sağcı, rasist şekilde aşina ve Türkiye, KKTC ve ecnebi karşıtlığıyla öne çıkan Ulusal Halk Cephesi (ELAM) oylarını 3,71'den 6,78'e çıkardı.
Türkiye ve KKTC makamları, ELAM'ın oylarını artırmasını "endişe verici" şekilde yorumladı.
Öte yandan, Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus, 2-4 Aralık tarihlerinde Kıbrıs Rum kesimini görüşme etti.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Kıbrıs hususi Temsilcisi ve Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) Şefi şekilde Elizabeth Spehar'ın hesabına tayin edilen Colin Stewart 6 Aralık'ta Ada'ya geldi.
14 Aralık'ta Stewart çeşidinden "Yıl Sonu Resepsiyonu"verilirken içtimai muhtevalı bu organizasyona Tatar ile Anastasiadis de katıldı. Liderler, eylülden sonraları evvel defa beniz yüze görüşmüş oldu.
