Bakü
Azerbaycan'ın işgalden kurtardığı alanlarda nehiy devrinde Ermenistan kabilinden döşenen 100 binlerce mayın bulunduğu biliniyor. Bölgede şümullü bayındırlık ve enfrastrüktür emekleri sürdüren Azerbaycan hükümetinin rüçhan maksadı mayınların temizlenmesi. Yaklaşık 30 senedir ağababa yurtlarından ayrı sakıt kişilerin vatanlarına dönmesi ve alanda yaşamın yeninden canlanması düşüncesince değme şeyden önceki güvenliğin sağlanması gerekiyor. Burada da en iri görev, düz yazı edilen yollar, santraller ve iskân birimlerinin güzergahları karış karış arayarak mayınlardan temizleyen ekiplere düşüyor.
Mayın tasfiye faaliyetlerini Azerbaycan Mayın Temizleme Ajansı (ANAMA) yürütüyor. Azerbaycan ordusu istihkam birlikleri ile TSK'nin ÖMAT timleri de bu faaliyetlere yardım sunuyor.
İşleri çetince ve kazalı bulunmasına karşın kestirmece 1 senedir sabır, titizlik ve sorumlulukla yorulmadan çalışmalarını sürdüren mayın kontrol ekipleri, Karabağ'daki bayındırlık çalışmalarının adeta "gizli kahramanları" yerine görülüyor.
AA muhabirleri, işgalden kurtarılan Fuzuli ilinin Kend Horadiz köyünde ANAMA ekiplerinin mayın kontrol ve imha faaliyetlerini görüntüledi.
Mayın kontrol çalışması, elle, şişle, detektörle yapılıyor, aramalarda hususi eğitilmiş köpekler de kullanılıyor. Mayın belirleme edilen, meşkûk ve temizlenen arazilere ayrımlı hususi semboller konuluyor. Tespit edilen mayın ve cephaneler kontrollü yerine ya ruhsuz bir duruma getiriliyor yada imha ediliyor.
"Araziler mükemmel temizlenene derece görevimizi sürdüreceğiz"
ANAMA meydan sorumlusu Natig Asadov, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, sorumluluğundaki ekiplerin Zengilan'a revan yolun birlikte tarafını temizlediklerini bildirdi.
Alanda zorluklarla karşılaştıklarını tamlayan Asadov, "Ermenistan mayın haritalarının tamamını vermedi. Biz de karış karış arıyoruz. Sorumluluk sahamızda 171 bin metrekare sektörü taradık, 177 anti personel, 1 anti tank mayını, 1 de roket bularak ruhsuz bir duruma getirdik." ifadesini kullandı.
Asadov, Ermenistan'ın mayın istihsal tesislerine eş olduğunu, zımnında en birlikte tomar o mayınlardan belirleme ettiklerini belirterek, "Haritaların verilmemesi işimizi zorlaştırıyor ancak araziler mükemmel temizlenene derece görevimizi sürdüreceğiz." dedi.
Alanda köpekle yetişek işleyen ekibin sorumlusu Zaur İmanov, köpeklerin mayın kontrol faaliyetlerinde sansasyonel bulunduğu kaydetti.
Yaklaşık birlikte yaşında seçilen köpeklerin hususi tahsile editör tutulduğunu tamlayan İmanov, "Köpeklerimiz baş döndürücü sayıda mayın ve cephane belirleme etti. Koklayarak belirleme ediyorlar. Önlerine çıkma mayınları belirleme edememe şansları bulunmayan gibi. Eğitmenleriyle derinliğine mütemadi çalışıyorlar. Eğitmenler de işlerinde uzman. Köpeklerin 20 santim derinlikteki mayın ve cephaneleri bulma kabiliyetleri var." diyerek konuştu.
Mayın kontrol uzmanı Kerim Hasanov da 21 senedir bu işle uğraştığını, hem eğitimlerle bununla birlikte sınama ile uzmanlaştığını söyledi.
Yıllardır nehiy altındaki toprakların kurtarılmasını beklediklerini kail Hasanov, "Şükürler olsun topraklarımız kurtarıldı. Şimdi bizim yeteneğimizi ortaya koymamızın tarihi geldi. Mayın tasfiye baş döndürücü çetince birlikte iş ancak tığ bu işin üstesinden geliyoruz. Topraklarımızı mayınlardan iyice ayıklayıp halkımıza vereceğiz." dedi.
AA ekibi, uzmanlar kabilinden belirleme edilen kimi mayınların kontrollü yerine imha edilmiş bulunduğu anları da görüntüledi.
