İstanbul
Bu sene evren genelinde iklim değişikliği kaynaklı tahripkâr hava vakaları minimum 1,3 milyon ferdin muhaceret etmesine ve 170 bilyon dolarlık iktisadi kayba sefer açtı.
Christian Aid kabilinden gösterilen "2021’in Maliyeti: İklim Değişikliğinden Kaynaklanan Çöküş Yılı" başlıklı analizde, bu sene gerçekleşen en tahripkâr 10 iklim felaketi incelendi.
Sigorta kapsamındaki nakdî zayiat bel kemiği alınarak meydana getirilen hesaplamalara göre, ensesi kalın devletlerin henüz faziletli mal değerlerine cemaat olmaları ve sigortalamayı karşılayabilmeleri zımnında bu devletlerde kaybolma maliyetleri henüz ortak tomar ölçüde bulunuyor. Buna karşın, en tahripkâr aşırı hava olaylarının bir çok iklim değişikliğinde tesiri sınırlanmış bulunan serseri devletlerde görüldü.
ABD'de 95 ferdin yaşamını kaybetmiş olduğu Ida Kasırgası'nın maliyeti minimum 65 bilyon dolar namına hesaplanırken, Avrupa'da 240 ferdin öldüğü su taşkını felaketinde 43 bilyon dolarlık hasar oluştu.
Teksas'ta şubatta yaşanmış bulunan şita fırtınasında 23 bilyon dolar, Çin'in Henan eyaletindeki su taşkını felaketinde ise 17,6 bilyon dolarlık yadımlama ortaya çıktı. Söz konusu su taşkını felaketi zımnında 1 milyonu çok erkek muhaceret geçirmek mecburiyetinde kaldı.
Kanada'da Britanya Kolombiyası eyaletindeki su taşkını zımnında 7,5 bilyon dolar, Fransa’daki aşırı dargın hava dalgası zımnında ise 5,6 bilyon dolarlık iktisadi kaybolma oluştu.
Hindistan ve Bangladeş'i etkileyen Yaas siklonu 3 bilyon dolar, Avustralya'da mart ayında yaşanmış bulunan seller 2,1 bilyon dolar, Hindistan, Çin, Filipinler ve Japonya'yı etkileyen In-Fa tayfunu 2 bilyon dolar ve Sri Lanka ve Maldivler'i vuran Tauktae siklonu 1,5 bilyon dolar iktisadi hasara sefer açtı.
Analizdeki iklim değişikliği kaynaklı 10 hava vakasının yarattığı maliyet minimum 170 bilyon doları bulurken, bu felaketler zımnında 1000'i çok insanoğlu yaşamını yitirdi ve minimum 1 milyon 330 bin erkek muhaceret geçirmek mecburiyetinde kaldı.
Kayıp ve hasar fonuna gerekseme var
Analizin yazarı Kat Kramer, iklim değişikliği zımnında bu sene "dudak uçuklatan" nakdî kayıpların birlikte nice insanoğlunun yaşamını kaybettiğini ve muhaceret geçirmek mecburiyetinde kaldığını belirterek, "Dünyanın en ensesi kalın ülkelerinden bazılarında yaşanmış bulunan sıkıntı ve su taşkını kabilinden aşırı hava olaylarının birlikte en serseri devletlerin çoğunda yaşanmış bulunan susuzluk ve yunak hava dalgaları, iklim krizinin 2021 yılı maliyetinin faziletli bulunmasına sefer açtı. Birleşmiş Milletler 26. Taraflar Toplantısı'nda (COP26) kaydedilen ilerleme, müspet namına değerlendirilse de evren genelinde şahısların emniyetli ve zenginlik zarfında yaşaması düşüncesince tam değil." ifadelerini kullandı.
Christian Aid Bangladeş İklim Adaleti Danışmanı Nushrat Chowdhury de bu sene iklim krizinin hafiflemediğine dikkati çekerek, "COP26'da politikacılardan nice müspet izah duydum fakat asal ihtiyacımız, emisyonların çabucak düşmesini sağlayacak biçimde harekete geçilmesi ve bu kapsamdaki gerekseme sahiplerine dayanak sağlanması. Kayıp ve hasar finansmanı mevzusunun COP26'da ehemmiyetli ortak özellik durumuna geldiğini kıymetlendirmek iyi fakat iklim değişikliği sayesinde kalımlı hasar canlı şahıslara manalı iane bildirmek kıl payı ortak görüntü kurulması kararının çıkmaması sayesinde bu toplantıdan imge kırıklığıyla ayrıldım. 2022'nin toptan önceliklerden birisi bu fonun yaşama geçirilmesi olmalı." değerlendirmesinde bulundu.
