Şanlıurfa
Cumhuriyet tarihinin en şişman kalkınma projelerinden biri kendisine nitelendirilen Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) tarımdan sanayiye, ulaşımdan yenilenebilir erke ve toplumsal yatırımlara derece 32 senedir bölgenin kalkınma lokomotifi kendisine yörenin büyümesine ulama sağlamayı sürdürüyor.
Güneydoğu'nun kalkınmasında GAP damgasıDünyanın en şümullü ve değerli projelerinden biri bulunan GAP düşüncesince 6 Kasım 1989 senesinde GAP Bölge Kalkınma İdaresi kuruldu.
Yaklaşık 1 milyon hektar bölgede sulama yapılıyor
Proje endüstrisi Fırat-Dicle Havzası ile fevk Mezopotamya ovalarında arsa düzlük 9 ili (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak) havi GAP, ilkin ilişkin bulunduğu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iktisap buyurmak az daha birlikte baş döndürücü ilişik bakanlığın yatırımlarının alana ulaşmasında eş güdüm rolü üstleniyor.
Temel maksadı erbap bulunduğu kaynakları değerlendirerek, civar halkının sağlık düzeyini ve dirim standardını arttırmak bulunan projeyle, bölgenin kazançlı evolüsyon ve toplumsal istikrarının güç kazanması sağlanıyor.
Proje kapsamında sulama ve hidroelektrik erke üretimine müteveccih 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile şu anda kısaca 1 milyon hektar bölgede sulama yapılıyor. Projenin, erke santrallerinin yekûn oturmuş gücü 7476 megavat olup, yılda 27 bilyon kilovat sayaç erke üretimi planlanmıştır. Enerji planlarında cereyan buyurmak ise yüzdelik 92'ye derece çıktı.
GAP, muahharen uygulamaya konulmuş bulunan master yazı ile tarım, sanayi, ulaştırma, eğitim, sağlık, rustik ve kentsel enfrastrüktür yatırımlarını da içerisine düzlük birlikte lehçe kalkınma projesine dönüştürüldü.
Çok sektörlü, sürdürülebilir insanca gelişmeye dayalı, bölgenin rakiplik enerjisini artırmayı, kazançlı ve toplumsal bütünleşmeyi güçlendirmeyi hedefleyen GAP kapsamında, 32 senedir yörenin kalkınmasına müteveccih yatırımlar sürdürülüyor.
"Tarımda ehemmiyetli değiş yaşandı"
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkan Vekili Mehmet Açıkgöz, AA muhabirine, millî ve arsıulusal fonlardan sağladıkları kaynaklarla bugüne derece birlikte baş döndürücü sektörde binlerce plan gerçekleştirdiklerini söyledi.
Daha geçmiş mobilyasız tarımın yapıldığı bölgede GAP ile vıcık vıcık tarıma geçildiğini vurgulayan Açıkgöz, şu şekilde bitmeme etti:
"GAP başladığında semt ağız ağıza mobilyasız ekincilik dallarından oluşuyordu fakat bölgemiz su ve zirai araziler itibarıyla baş döndürücü ehemmiyetli birlikte potansiyele sahiptir. Bu potansiyeli değerlendirmeyle ilişik ilkin barajlarımızın inşaatı ve akabinde barajlarda tarlalara suyu akıtacak sistemlerde mensur edildi. GAP ile semt tarımında baş döndürücü ehemmiyetli birlikte değiş yaşadık. İlk geçmiş mahsul deseni değişti. Daha geçmiş mobilyasız tarıma mebni arpa, buğday, yasmık haricinde birlikte nesne ekilmezken şu anda vıcık vıcık ekincilik ile pamuk, mısır, eser ve göveri üretimleri yapılıyor. mühim birlikte istihsal potansiyeline erbap olduk. Şu an Türkiye'de imal edilen pamuğun yüzdelik 60'ı, bu bölgede üretiliyor. Diğer ürünlerimizde de anca mısırın yüzdelik 25'i bu bölgede üretiliyor. Buğday ve arpanın gine yüzdelik 20'lerden elan birlikte tomar birlikte bölümü bu bölgede üretiliyor. En önemlisi bu alanlar genişledikçe ülkemizin ithal buyurmak durumunda kalmış bulunduğu yağ bitkileri, meyvecilik ve sebzeciliğin de elan da gelişerek iklim ekonomisine ulama sağlanıyor."
"Bütün sektörleri kapsıyor"
Mehmet Açıkgöz, makbul ve bitmeme fail planlar yardımıyla aracısız ve endirekt kendisine milyonlarca insana ulaştıklarını dile getirdi.
GAP'ın nice projesinin millî ve arsıulusal firmalar çeşidinden sağlam alındığını anlatım fail Açıkgöz, şunları kaydetti:
"Dünyanın stratejik ülkemizin en şişman kalkınma programı bulunan GAP halen uygulanmaktadır. Proje kapsamında önceden elden arsa ve su kaynaklarını geliştirmeye mebni projelerden oluşuyordu. Daha muahharen GAP Master Planı uygulanmaya başlandı. Bu çerçevede bölgenin topyekun kalkınmasını sağlayacak birlikte programa dönüştü. Önceliği sulama ve erke bulunan başka anne envestisman projelerini de havi birlikte izlence kendisine çalışıyoruz. Turizmi, ulaşımı, kentleşmeyi, rustik altyapıyı, sanayiyi destekleyecek eksiksiz sektörleri havi totaliter birlikte plan yürütülüyor. İnsan odaklı sürdürülebilir kalkınmaya ulama da bulunma amacıyla bölgenin herhangi birlikte ayrışık ihtiyacına cevap verecek yenilikçi ve çağdaş ihtimalî birlikte baş döndürücü plan yürüttük. Bugüne derece ilkin amme envestisman bütçesi iktisap buyurmak az daha hususi bölüm ve arsıulusal kaynaklardan sağladığımız fonlarla tarımdan rustik kalkınmaya yenilenebilir enerjiden turizme sanayiden toplumsal binanın güçlendirilmesine derece birlikte baş döndürücü bölgede anne plan yürütmeye çalıştık."
