İstanbul
Bir yandan jeopolitik riskler ortak yandan salgınla mütebeddil evren düzeni... İnsanlık, hem adsız sansız güçlerle bununla birlikte birbiriyle savaşırken birer birer ortaya çıkan iktisadi etkisinde bırakır dirim koşullarını tedricen zorlaştırıyor.
Özellikle enflasyonist etkilerin, besin ve tahaffuz kabilinden esas ihtiyaçlara yansımasıyla alışkan olunan standartların sığınma çabası, 7'den 70'e hepsi kesimlerin "Gelirimi ne artırırım?" sorusuyla yüzleşmesini birlikte getiriyor.
Bu durum, ortak kesimin saklı yazı nukut kabilinden riskli varlıklara envestisman yaparak ek dirimlik oluşturma arayışının hızlanmasına illet olsa da ilkin çoluk çocuk gelişmek kıl payı toplumda geleceği hedefleyerek borsada derinliğine vadeli yatırıma yönelenlerin sayısı da küçümsenemeyecek derecede artma göstermiş durumda.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, 2019'da 1 milyon 154 bin 349 bulunan borsa yatırımcısı sayısı, müstevli çağında çabucak terfi etti ve Mart 2022 bakımından 2 milyon 380 bini aştı. Yatırımcı sayısındaki artışa en şişman katkıyı 15-30 gözyaşı arası bireylerin vermesi dikkati çekti.
Salgın evveliyat kısaca 65 bin düzeyinde mevcut borsadaki 15-30 gözyaşı yatırımcı sayısı, güzeşte ay böylecene 330 bine dayandı. Söz konusu gailesiz kitlenin portföylerinin toplanmış kıymeti ise ayrımsız devirde 1 bilyon 398 milyon liralık düzeyinden 11 bilyon 719 milyon liraya çıktı.
Bu da 2019'dan beri güzeşte süreçte borsadaki gailesiz yatırımcıların sayısının 5, portföy toplamlarının ise 8 katına çıktığına ayraç etti.
Genç kuşakların iş yaşamına ve emekliliğe açılım değişiyor
Analistler, anadan görme adına Türk yatırımcılarının borsaya mesafeli olduğunu, fakat müstevli sonrası evren çapında mütebeddil iktisadi ortam, değişen teknolojinin çoğalması ve içtimai iletişim araçları kullanımının artmasıyla toplumda bu trendin aksine döndüğünü gözlemlediklerini söyledi.
Son senelerde borsada yatırımcı sayısının artmasının kapital piyasaları açısından rüya verdiğini vurgulayan analistler, burada eleştiri unsurun; spekülasyondan ırak durularak, günce faiz maksadı gütmeden derinliğine vadeli yatırımlara yönelme bulunduğunu anlatım etti.
Analistler, bilhassa toy kuşakların iş yaşamına ve emekliliğe göz açısının da değiştiğine ayraç ederek, "finansal özgürlük" tespit etmek talip gençlerin, girdisi az ve ya belgisiz de olsa sevdikleri ahacık çalışabilme serbestliğini doğrultmak istediklerini kaydetti.
Henüz meslek yahut düzentileme yaşamının başlangıcında borsa ile tanışan çoluk çocuk bulunduğu gibi, elan doğduğu andan itibaren çocuğunun gelecekteki terbiye harcamaları düşüncesince borsada birikime süregelen ailelerin de bulunduğunu özetleyen analistler, finansal okur-yazarlığın yaygınlaşmasının bu alandaki bilinçlenmenin elan ortak tomar artmasına ulama sağlayacağını belirtti.
"Uzun vadeli envestisman öz disiplini geliştirir"
Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Başkan Yardımcısı Attila Köksal, 2019'dan beri borsada yatırımcı sayısının ehemmiyetli seviyede arttığını belirterek, tevdiat faizleri ve çakılı getirili kapital alanı araçlarının getirilerinin enflasyonun enine boyuna arkasında kalmasının vatandaşları ilk döviz ve altına, arkası sıra pay senetlerine yönlendirdiğini söyledi.
Son devirde yerel yatırımcıların uygulayım analize alakalı endamsız vadeli muamelat yapanlar ile derinliğine vadeli temettü yatırımcıları gelişmek kıl payı dü anne grupta toplandığını aktaran Köksal, "Özellikle temettü yatırımcılığı ve finansal özgürlük söylemlerinin yatırımcılar ortada çoğalması enine boyuna önemli. İyi seçme pay senetlerine vakte yayılan, risklerin ayrıştırıldığı yatırımlar gerçekleştirmek derinliğine vadede genel açıdan elleme neticeler doğurur. Uzun vadeli envestisman terimi ise kişilerdeki öz disiplini geliştirir, onları endamsız vadeli meydan tahminlerinden ırak tutar." dedi.
Köksal, piyasaların endamsız vadede ne yöne gideceğini muvazeneli adına kimsenin kestirim edemeyeceğini vurgulayarak, kurumsal yatırımcıların, ferdî yatırımcılar ve traderlara gereğince baş döndürücü elan ortak tomar bilgiye, elan aceleci ulaşabildiğine dikkati çekti.
Asimetrik bilim süresince avantajın herhangi ortak devir kurumsal yatırımcı lehine bulunduğunu özetleyen Köksal, şunları kaydetti:
"Hisse senedi yatırımları derinliğine vadede anca olmasa da endamsız vadede kullanılmamış toplamlı dubara niteliğindedir. Traderlar herhangi ortak devir gelişim fiyatlarını etkileyen ekonomik, finansal ve siyasi nice veriye onlardan baş döndürücü elan aceleci ulaşabilen kurumsal yatırımcılar ve bu detayları aldıkları an değişmeyen sağlayan ve saliseler içre muamelat özne algoritmik işlemciler ve robotlar ile ayrımsız arenaya çıkar.
Bu dövüşün galibinin ki olabileceği en yeniden bellidir. Bu sebeple piyasalarda tam tecrübesi kullanılmamış gelişim yatırımcılarına tavsiyem; endamsız vadeli alım-satım işlemlerden kaçınmaları, banko manivela kullanmamaları, içtimai medyada endamsız vadeli alım/satım tavsiyeleri sağlayan bireylere onur etmemeleri, kuruluşların verilerini inceleyerek derinliğine vadeli envestisman yapmaları, uygulayım çözümleme yöntemlerini öğrenmeleri fakat bu şekilleri katiyen günce işlemler düşüncesince kullanmamalarıdır."
Köksal, piyasalara ırak yatırımcılar için, gelişim yatırımlarını fonlar üstünden ve vakte yayarak yapmalarının en filhakika bulunduğunu anlatım ederek, Takasbank bünyesindeki "www.tefas.gov.tr" üstünden hepsi envestisman fonları kendisince etraflıca bilgilere erişilebildiğini laflarına ekledi.
"Çok ağırbaşlı ortak finansal özgürlük rüzgarı var"
Tuncay Turşucu Araştırma Danışmanlık AŞ Kurucusu Tuncay Turşucu, "finansal özgürlük" teriminin öneminin tedricen elan elleme anlaşıldığını, bilhassa bu sene baş döndürücü ağırbaşlı ortak yel bulunduğunu söyledi.
Kendisinin anne babalara ve gençlere borsa hesabı açıp, temettü ve faiz hisselerini biriktirmeleri düşüncesince heveslendirme edici nice düzentileme yaptığını özetleyen Turşucu, "Birçok aileden mesajlar alıyorum. Çocuğunun terbiye harcaması düşüncesince pay biriktirmeye süregelen ve 3-4 yılı geride bırakmış aileler 'iyi ki başlamışız.' sanarak teşekkürname ediyor. Aynı biçimde gençlerin de önemsiz küçümencik adımlarla borsa yatırımcılığına başladığına ilişkin art dönüşler alıyorum. Bunlar baş döndürücü elleme gelişmeler." dedi.
Turşucu, borsanın ortak dubara noktayı yahut baş döndürücü parayla girilen ortak yatak olmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Borsa endamsız vadede ensesi kalın olabilme noktayı de değil. Biz sonuç senelerde yaptığımız çalışmalarla bu algıları yıkmaya başladık. Borsada günce ortak kıraathane parası derece miktarla caba deneyim yapıldığını, bu birikimlerin 15-20 sene sonraları emniyetsiz ortak büyüklüğe ulaştığını ve bundan da temettü geliri alındığını anlatıyoruz. Kısacası varlığınıza dokunmadan ortak akça akışı sağlayabildiğinizi anlatıyoruz. Bu düşünüm tedricen yayılıyor.
Gençler ortada şurası da görüyorum; elden dünyalık artsın ve ensesi kalın olayım istiyorlar. Mesleki adına da endamsız müddette ortak yere neşet etmek istiyoruz fakat bu işler dayanak ve idman gerektiriyor. Biz temettü yatırımını gençlere bugün şen etsinler sanarak değil, 50'li yaşlara geldiklerinde elan özgür ortak dirim kursunlar sanarak öneriyoruz.
Sadece temettü birikimi yaparak yaşama bitmeme edeceklerini düşünenler de var... Hayır, siz gene gideceksiniz, üniversitenizi kazanacaksınız, elinize işinizi alacaksınız. İş hayatındaki o zorlukları yaşayacaksınız fakat bu birikimi de doğacak düşüncesince önemsiz adımlarla yapacaksınız. Finansal özgürlük, taraf gelip aşınmak değildir. Bu deneyim size ilerleyici yaşlarda dünyalık düşüncesince düzentileme psikolojisinden çıkmayı ve özlük sevdiğiniz işi ika özgürlüğünü elde etmeyi sağlayacak."
"Yatırımcılık, çimlerin uzadığını beklemektir, dayanak gerektirir"
Yatırım Stratejisti Tunç Şatıroğlu, sonuç devirde global çapta yaşanmış bulunan krizler sonucunda oluşan karamsarlığın kullanıcılarını elan ortak tomar riziko almaya yönlendirdiğini söyledi.
Bu durumun bilhassa müstevli sonrası saklı yazı paralara yönelimi artırdığını özetleyen Şatıroğlu, "Öyle çoluk çocuk mevcut ki; kriptoya yatırdığı dünyalık 100 katına çıkma sanarak realist kullanılmamış hayalat peşinde. Bu kusur ortak göz açısı. Az parayla envestisman yapabileceğimiz ayrımlı ürünler de var. Yatırım fonu alınabilir, BES'e yönelebilir, borsada kâr payı biriktirilebilir. Borsa bu açıdan baş döndürücü akla yatkın ortak yatırımdır. Sadece fiyatın artacağı beklentisi ile ortak şeyi kabul etmek envestisman değil, spekülasyondur. Yatırımcılık, çimlerin uzadığını beklemektir, dayanak gerektirir." sanarak konuştu.
Şatıroğlu, temettü yatırımının dayanak istediğini, fakat derneşik temettü dağıtımı özne ve verimliliği erdemli hisselerden akla yatkın ortak portföy oluşturulduğunda, seneler içre birikimli faiz yardımıyla portföyün aceleci büyüdüğünü ve gayeye ulaşıldığını anlatım etti.
Borsada al-sat gerçekleştirmek düşüncesince hevesli gelişmek icap ettiğini vurgulayan Şatıroğlu, "Diğer ayrışık baş döndürücü ağırbaşlı kayıplarla gönül rahatlığı karşıya kalınabilir. Temettü yatırımında ise manzume zati bellidir ve muvaffakiyet payı yüksektir. Herkes yapabilir." dedi.
