Abuja
Gambiya'da 1994'te askeri darbeyle yönetimi devralan ve 22 sene süresince ülkeyi başöğretmen Jammeh, Aralık 2016'daki seçimin kararına itirazından sonradan 6 haftalık müşterek çıkmazın peşi sıra 2017'de Gine'ye sürgüne gitti.
Cumhurbaşkanlığı düşüncesince 6 adayın yarışacağı seçimlerde, bulunan Cumhurbaşkanı Adama Barrow, seçimleri kazanıp ikinci devirde de koltuğunu arkalamak istiyor.
Yaklaşık 962 bin Gambiyalının oy kullanacağı seçimlerde, seçmenlerin yüzdelik 50'sinden ilavesi gençlerden oluşuyor. Öte taraftan seçimleri evcil ve ecnebi gözlemciler de izleme edecek.
Ülkede ferda düzenlenecek seçimlerde büyüklük başkanlığı yarışında Ulusal Halk Partisi (NPP) talibi Barrow, ihtilaf partisi Birleşik Demokrat Partisi (UDP) önderi Ousainou Darboe ve Gambiya Demokratik Kongresi (GDC) önderi Mama Kandeh'in adı öne çıkıyor.
Adama Barrow
56 yaşındaki Barrow, görevdeki ikinci ve sonuç 5 salname devri düşüncesince yarışıyor.
Aralık 2016 seçimlerinde, ihtilaf koalisyonunun önderi kendisine fariza işleyen ve aşırı müşterek tomar delik uğrunda müşterek ad sıfır Barrow, sürgündeki Jammeh'i rastgele şeye karşın aşınmış etmeyi başardı.
Jammeh, seçimin peşi sıra görevi devretmeyi reddederken; Barrow, Ocak 2017'de yandaki Senegal'in başkenti Dakar'daki Gambiya Büyükelçiliğinde planlı törenle cumhur reisi kendisine kasem etti.
Barrow, kasem töreninde, 3 sene intikal önderi kendisine fonksiyon edeceğini beyan etti fakat fariza süresi biterken baştan ülkenin önderi olmaya değişmeyen verdi. Barrow, ikinci fasıl düşüncesince 2019'da Ulusal Halk Partisi (NPP) isminde acemi müşterek tümen kurdu.
Barrow, seçimlerde hâlâ oy almak düşüncesince Jammeh'in Yurtsever Yeniden Yönlendirme ve İnşaat İttifakı (APRC) ile güçlerini birleştirmek diledi fakat Jammeh, bu ittifakı onama etmedi.
Ousainou Darboe
73 yaşındaki İnsan Hakları Avukatı Darboe, 1996'da kurduğu UDP ile periyodunun cumhurbaşkanlığı seçimlerde Jammeh'in en iri rakibi olmuştu.
Darboe, 2016'da müşterek eylemcinin ölümüne dirlik çıkmaz protestolarındaki görevi zımnında Jammeh hükümetince 3 sene hapishane cezasına çarptırıldı. Darboe, hapishanedeyken verdiği onayıyla özgür kendisine rekabet etmek talip Barrow ile koalisyon hükûmeti hükûmeti yaparak onu yavuklu kendisine gösterdi.
Barrow'un 2016'deki seçimleri kazanmasından çelimsiz müddet sonradan başıboş bırakılan Darboe, dışişleri bakanı ve ülkenin üç cumhur reisi yardımcısından birisi kendisine fariza yaptı.
Darboe, fakat Barrow'un ikinci fasıl düşüncesince baştan seçime giriş kararını onaylamadığı düşüncesince Mart 2019'da görevden alındı. Bugün Darboe, Barrow'un en iri rakibi kendisine görülüyor.
Mama Kandeh
2016'daki seçimlerde üçüncü tam mevrut 56 yaşındaki Kandeh, GDC partisini kurana derece Jammeh'in partisi bulunan APRC'de fariza yapıyordu.
Kandeh, APRC şemsiyesi altında 2007'de evvel iri siyasal girişimini yaparak saylav oldu.
Ülkenin bulunan sorunları ve seçim vaatleri
Cumhurbaşkanı adayları, 4 Aralık'taki seçimin galibi olabilmek düşüncesince ekonomiden toplumsal bolluk ve öğrenime derece ayrımlı bölgelerde seçim vaatlerinde bulunuyor.
Gambiya'da acemi seçilecek cumhurbaşkanının demokrasi, ekonomi, eğitim, enerji, enfrastrüktür ve yöntemsizlik denli sorunları çözmesi bekleniyor.
Barrow'un vaatleri ortada doğacak 5 yılda ülkeyi çabucak değiştirmek, aşırı sayıda şifahane ve yöntemler düz yazı etmek, 2023'e derece ülkenin rastgele köşesinde çarpıcılık getirmek denli planlar bulunuyor.
Ülkenin demokrasisine ehemmiyet verici Barrow, seçimi kaybetmesi yerinde iktidarı barışçıl biçimde devredeceği sözünü de veriyor.
En iri rakibi Darboe, seçimden evvela para varlıklarını bildirme ederek yolsuzlukla mücadele, ekonomiyi güçlendirme, esenlik ve öğrenime envestisman ika denli vaatlerini sıralıyor.
Kandeh ise seçimi kazandığında gençleri istihdam edeceğini ve 4 bin öğrenciye diyar haricinde edep bilimi bilimi olanağı tanıyacaklarının lafı verdi.
Ülkeyi 22 sene süresince yönetmişti
Jammeh, 22 Temmuz 1994'te askeri darbeyle Gambiya'da yönetimi devralmış ve 22 sene süresince ülkeyi yönetmişti.
Yahya Jammeh, iktidarında "işkence, taarruz ve infaz" denli türlü doğruluk ihlalleri iddialarıyla töhmetli ve 1 Aralık 2016'daki cumhurbaşkanlığı seçiminde rakibi Adama Barrow'a yenilmişti.
Sonuçları onama etmeyen Jammeh, hâlâ sonradan iktidarı bırakması yönündeki çağrıları reddetmişti.
Görevi Barrow'a 19 Ocak 2017'de devretmesi müstelzim Jammeh, 17 Ocak'ta 90 günce yılgı çözüm (OHAL) anons etmişti. Sonrasında baskılara dayanamayan Jammeh, 21 Ocak 2017'de ülkeden ayrılarak Ekvator Ginesi'ne gitmişti.
Jammeh, mayısta ülkeye art döneceğini duyurmuştu.
