İstanbul
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE), küresel yer yağı ve tabii kavara endüstrisinin en şişman konferansı bulunan ADIPEC'te enerji sektörünün temiz enerji dönüşümünü kesinlikle başaracağına müteveccih çalışmalarıyla hayat boyu muvaffakiyet ödülüne müstahak görüldü.
Dün meydana gelen rütbe töreni sonrası AA muhabirine açıklamalarda mevcut Birol, yer yağı üreticisi devletlerin temiz enerjiye intikal mevzusundaki tutumlarına ilişkin, "Bazı yer yağı üreticisi devletler iklim değişikliğiyle mücadelede aşama atma dair davranışlarında ölçülü veya aşama çarpmak istemiyor. İklim değişikliği müzakerelerinde en ortak tomar dava çıkan konulardan biri bu. Bazı devletler ise temiz enerjiye geçişin önlenemez bulunduğunun farkındalar ve bundan sonra bu doğruyu bildirme ederek ekonomilerini buna layıkıyla izleyeceği yolu göstermeye çalışıyorlar. Özellikle yer yağı üreticileri için temiz enerji dönüşümünde aşama atmaları dair yaptığım önderliği taltif ettiler ve BAE İklim Değişikliği hususi Elçisi Sultan Ahmed Al Jaber'den bu ödülü aldım. Böyle ortak ödülün aşırı ehemmiyetli bulunduğunu düşünüyorum zira yer yağı üreticisi devletlerin temiz enerji dönüşümüne müteveccih ortak liderlik düşüncesi için arayış içre olduklarını gösteriyor." sanarak konuştu.
Birol, Orta Doğu'daki nice ülkenin ekonomisinin yer yağı gelirlerine ilişkin bulunduğunu anımsatarak, yer yağı gelirlerinin düşmesinin hoppadak iktisadi değil içtimai yerine da ağır mesail doğurabileceği uyarısında bulundu.
Son 900 senenin en biçimsiz kuraklığı yaşanıyor
Bazı devletlerin bu doğruyu kavrayarak gelirlerini çeşitlendirmeye çalıştığını tamlayan Birol, "UAE, Katar, Umman ve Irak kabil devletler gelişimleri izlem ediyor ve petrole bağımlı ekonomilerinde yenilenebilir enerji, karbon yakalama, müvellidülma ve nişadır kabil acemi teknolojilere intikal hazırlamaya çalışıyorlar. Bu bölgelerde potansiyelleri de enikonu efdal ve mühendislik tecrübeleri de var." dedi.
Birol, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin toptan ısınmayı hâlâ içten hissettiğine dikkati çekerek şöyleki bitmeme etti:
"Bölge ahit sonuç 900 yıldaki en biçimsiz kuraklığı yaşıyor. Bu sebeple fosil yakıtlardan temiz enerji alternatiflerine çabuk ortak intikal gerekiyor. Kaynak zengini devletlerin tutum modellerindeki esaslı tebeddülat tarihin tek zamanında bulunmadığı derece mübrem görünüyor. Geleceğin geçmişten aşırı hâlâ ayrımlı olacağını bildirmek gerek. Bu sebeple baş başa idman aşırı önemli. Ekonomileri çeşitlendirme ve bağan karbonlu dönüşümü müzaheret etmek için proaktif yaklaşım hazımlı devletler ortada bilhassa önceki harekete geçenler kalburüstü olabilir."
Politik dilek ve izleme ihtiyacı
Birol, bu kapsamda BAE ile 2050'ye derece ülkenin temiz enerji dönüşümüne müteveccih ortak yol haritası hazırlayacaklarını dile getirdi.
Umman, Irak ve Mısır ile de bu mevzularda bu arada çalışacaklarını anlatım fail Birol, "Ekonomileri fosil yakıt gelirlerine ilişkin bu devletlerde finansmanın tam biçimde temiz enerji dönüşümüne kanalize edilmesi, siyasal dilek ve açık ortak stratejinin olması lazım. Bazı devletlerde bu açık görünüm var." sanarak konuştu.
Birol, Birleşmiş Milletler 27. Taraflar Konferansı'nın başkanlığını Mısır'ın, 28. Taraflar Konferansı'nın başkanlığını ise BAE'nin yapacağını belirterek, bunun, dikkatlerin iklim değişikliğiyle savaşım ve temiz enerji dönüşümüne çekilmesi açısından ehemmiyetli bulunduğunu söyledi.
Dönüşüm için bugünün minimum 10 sert envestisman gerekiyor
Irak ekonomisinin yüzdelik 89'u yer yağı ve tabii kavara gelirlerine bağlı. Bu oran, Bahreyn ve Libya için yüzdelik 72, Suudi Arabistan için yüzdelik 69, Kuveyt için yüzdelik 67, Birleşik Arap Emirlikleri için ise yüzdelik 52 yerine hesaplanıyor.
IEA verilerine göre, Orta Doğu'daki yetiştirici devletlerde temiz enerji ve uygulayım bilimi yatırımları salname 16 bilyon dolar seviyesinde bulunuyor ve bu nicelik toptan yatırımların fakat yüzdelik 2'sini oluşturuyor. Söz konusu devletlerin bütün enerji talebindeki oranı ise yüzdelik 5 seviyesinde bulunuyor.
Üretici ülkelerin, temiz enerji ve teknolojileri, enerji verimliliği, bağan emisyonlu yakıtlar bilhassa peyda etmek az daha dönüşüm için 2030'a derece salname 130 bilyon dolarlık envestisman yapması gerekiyor. Bu rakamın 2030 ile 2050 devri için ise salname 295 bilyon dolar olabileceği hesaplanıyor.
