Üretildiği devletlerde yaşanmış bulunan giysi olayları, pandeminin getirmiş bulunduğu aracısız ve endirekt sıkıntılar, kahve fiyatlarını yükseltti. Bu etkenlere tüketimin ve nakil maliyetlerinin çoğalması da eklenince, 2021 yılının başlangıcında 30 TL bulunan kahvenin kilo fiyatı, Aralık ayına gelindiğinde 200 TL'yi buldu.
Eskişehir'de esnafın kahve fiyat tarifelerinin bağlanmış bulunduğu pano da bu zamlara fut uydurdu. Esnaflar, tarifelerine ortak vakitler asgari 100 gramlık kahvenin fiyatını yazarken, deminden 50 gram fiyatını da ekledi.
Eskişehir'de kahve satışı karşılayıcı esnaf Muhammed Arslan, tahminî 6-7 aydır kahvede fiyat artışının yaşandığını kaydetti. Fiyatların imdi da artacak denli gözüktüğünü anlatım fail Arslan, “Satışı 50 grama denli düşürdük, inşallah gramaj kendisine imdi dun düşmez. Bu kadarlık ortak miktardan dun üst 6-7 fincan kahve çıkar. Vatandaş saf kendisine şaşırıyor, ancak meydana getirecek ortak nesne yok. Kahveye giysi vurduğundan çevre proses bu halde minimum 4-5 ay imdi hakeza gidecek. Doların düşmesi az buçuk imdi fiyatların artmamasını sağlar” laflarını kullandı.
“Don olayı, arzu artışı ve navlun ücretleri tutarları arttırdı”
Kahve fiyatlarındaki yalnızca doların aktif fiil olmadığını, bildirme arzu vakasına layıkıyla de değiştiğini tamlayan aktar Koray Özkılıç, şu andaki yükselişin nedeninin dolardan ziyade, kahvenin çıkmış bulunduğu arazi bulunan Brezilya'da ağaçların giysi görmesi ve nedeniyle ürünün az olmasından kaynaklandığını anlatım etti.
Yeni ürünün en benzeyen Mart'ın böylelikle yahut Nisan'da Türkiye'ye gelebileceğinin öngörülmesinin de fiyat artışının ortak nedeni bulunduğunu dile getiren Özkılıç, “Maalesef toptan bazda Çin'den, Brezilya'dan Endonezya'dan Türkiye'ye mevrut ortak konteynerin nakil maliyeti 5 bin dolar gibiyken, şu an bu fiyat 20 bin dolara denli çıkmak durumda. Aşırı halde tüketimin çoğalması ve malın taşınmasındaki ücretin çoğalmasından meydana gelen fiyat artışı yaşanıyor. Navlun fiyatı arttı. Yüzde 200-300 artım lüzum istemez ürünün maliyet fiyatına yansıyor. ‘Kahve tutarları 200 TL'yi geçecek' sanarak imdi geçmiş de belirtmiştik. İnşallah Mart'ın sonuna denli 200'ü geçmeden acemi ürüne kavuşuruz” sanarak konuştu.
“Paket kâğıtların da maliyeti yükseldi”
Direkt üründen çoğalma öteki maliyetlerin de kahve tutarları üstünde tesiri bulunduğunu vurgulayan Özkılıç, “Göz arkası edilmemesi müstelzim ortak benek da kullandığımız, ürünün iklim almasını kırıcı alüminyum paket kâğıtların da fiyatlarının artması. mesela 30-35 TL iken şu anda 100 TL'ye denli arttı. Bu da mahsul fiyatının artmasına bozukluk oldu. Çünkü kahveyi çektiğin devir hoppadak ağırlama etmiyorsun, mecburen 100, 200 gramlık paketlere koyuyorsun. Bu da ortak etken” dedi.
Mısra Ezginur Göçer - Kazım Ulusoy
