Brüksel
Bandırma tevellütlü 76 yaşındaki Baysal, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden mezun.
Baysal, 1989'dan buyana aileyle ilgili nedenlerle geldiği Belçika'da, öz deyimiyle "çeşitli milliyetlerden insanların Türkçe öğrenme isteklerini istikbal etmek için" dersler veriyor.
Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, onu "AB koridorlarında Türkçe konuşanları görürseniz, bu gerçekli Eser Hanım’ın eseridir.” laflarıyla tanımlıyor.
Baysal’ın ailesinde öğretmenlik, üç nesildir sürdürülüyor.
Baysal’ın babaannesi, 1928’deki Harf Devrimi'nin peşi sıra halkın toy abc ile kıraat yemeni belletmek düşüncesince oluşturulan Millet Mekteplerinde muallimlik yapmış. Onun ibret kitabını gururla koruyan Baysal, kendisi düşüncesince en kıymetli iz bulunduğunu belirtiyor.
Baysal, annesinin izinli etmiş yer aldığı öğrencilerinin çocuklarına da muallimlik yaptığını ve onları "torunları" kendisine adlandırdığını duygulanarak anlatıyor.
Cenevre’deki Birleşmiş Milletler çalışanları, geçmiş öğrencileri
Baysal, yabancılara Türkçe derslerimizi vermeye 1973'te İsviçre'de bulunmuş yer aldığı tam Cenevre'deki Birleşmiş Milletler çalışanlarıyla oluşturduğu 16 şahsiyet sınıfında başlamış.
Daha sonraları İstanbul Üniversitesi içerisinde 5 sene lektörlük eden Baysal, 1989'da yerleştiği Brüksel'deki geçmiş yılında iri sıkıntı yaşamış.
Baysal, bunun nedenini AA muhabiriyle 24 Kasım Öğretmenler Günü vesilesiyle meydana getirdiği söyleşide şöyleki aktarıyor:
"Biz 3 nesildir öğretmeniz. Bu çirkin Fransızcamla tek biçimde muallimlik yapamayacağımı fikren sıkıntı içerisindeydim. Brüksel’deki Marie Haps Enstitüsünde Türkçe derslerimizi verildiğini öğrendiğim çağ yaşadığım luğu unutamam.”
Avrupa Parlamentosu, AB Komisyonu ve Konseyinde Türkçe dersler
Özgür Brüksel Üniversitesi bünyesindeki Enstitüde geçmiş kendisine geceleyin ezanı derslerimizi vermeye başladığını tamlayan Baysal, şöyleki bitmeme ediyor:
"1990'lı seneler hakeza geçti. 2000'lerin başlangıcında Türkiye-AB ilişkileri de ivme kazanınca, 2002'de Avrupa Parlamentosu (AP) çevirmenleri, Türkçeyi gönül yelpazelerine katmak şartıyla derslere başlamışlar. Teklif geldi. Büyük müşterek sevinçle bildirme ettim. Akşam dersleri, gündüze de yayılmaya başladı. O yıl, müşterek dönemeçti. Marie Haps Enstitüsünde 2002’de Türk Dili ve Uygarlığı Merkezini kurduk. Tam da yeri, AP’nin bulunmuş yer aldığı Lüksemburg Meydanı'nda yer aldığı için, AP’de çalışanlar rahat gelebiliyordu. Daha sonraları elden Parlamento değil, AB Komisyonu ve ayrıca AB Konseyinde de dersler açılmaya başladı."
Baysal, 2005’te ise Enstitü içerisinde Türkçenin çevirme dilleri arasına girmesiyle çevirmen tercümen yetiştirmeye başladıklarını anlatım ederek, şunları dile getirdi:
"Öğrencilerden aldığımız arka dönüşler, izlenimler, onlar üzerine hatırladıklarımız… Bir öğretmenin mesleksel kendisine kendiliğinden hoşnut olabilmesi, ahacık bunların altında yatıyor."
"Unutulmaz kişiler, hadiseler var"
"Yaptığımız işin öğrencilerle baş döndürücü zenginleştiğini düşünüyorum. Unutulmaz hadiseler ve eşhas var." diyen Baysal, bunlardan birinin Brüksel'deki Türk mahallesi kendisine tanıdık Scharbeek'te Türklere Türkçe dersler sağlayan 80 yaşındaki Brigitte Dayez bulunduğunu belirtiyor.
Baysal, herhangi müşterek öğrencisine "Türkçeyi bozukluk bellemek istiyorsunuz?" sorusunu yönelttiğini ve almış yer aldığı cevapları şöyleki aktarıyor:
"Birisi 'Osmanlı müziğine düşkünüm.' demişti. Bir diğeri, 'Türkiye'de müşterek köye varakpare yazacağız.' demişti. Nemrut Dağı'nı eşiyle görüşme etmiş yer aldığı tam ara bulucu arızalanmış ve köylüler kabilinden konuk edilmiş müşterek çift. Döndüklerinde Türkçe öğrenmeye başlamışlar."
"Ne denli elleme müşterek obje değil mi?" diyen Baysal, Yorgo adlı müşterek öğrencisinin ise Anadolu’daki kökenlerini araştırmak düşüncesince zor olduktan sonraları Türkçe öğrenmeye başladığını anlatım ediyor.
Baysal, "Onlarla alım çalım duyuyorum. Zaten öğretmenliğin en elleme tarafı bu, değil mi?" diyerek, lafı unutamadığı müşterek öğrencisine devrediyor.
"Türkçe benim tutkum aslında"
Baysal'dan Türkçe öğrendikten sonraları Ankara'ya taşınan ve Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünde 13 sene Öğretim Görevlisi kendisine etkin Pierre Bastin de AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, Türkçe sevgisini şöyleki aktarıyor:
"1980 ve 1990’lı zamanlarda ailemle gezmen kendisine gittiğim Türkiye’den baş döndürücü etkilenmiştim. Türkçe benim tutkum aslında. İçimden geldiği düşüncesince öğrendim. O ihtiras 20 yıldır bitmeme ediyor. Daha elleme müşterek seviyeye neşet etmek istiyorum."
Çevirdiği müşterek roman, 2014'te Türk-Fransız Roman Ödülü'ne müstahak tanıdık Bastin, "Salgın zımnında ailemin beraberinde edinmek düşüncesince güzeşte sene Brüksel'e döndüm. Döndüğüme nadim oldum açıkçası. Bu denli derinliğine devir Türkiye'de yaşadıktan sonraları esasen Belçika’ya bağlanmak bedava olmayacak." ifadelerini kullandı.
