Ankara
İki diyar ortada mevcut 325 kilometrelik sınırda birisi çıpa yolu birisi yağız kanalıyla kazanmak neredeyse dü uç kapısı arazi alıyor.
Gümrü kentini Türkiye'ye Akyaka Demiryolu Sınır Kapısı bağlarken, Iğdır'da da Alican Karayolu Sınır Kapısı bulunuyor.
İki uç da 1993'te Ermenistan'ın Karabağ'ı engelleme etmesiyle kapatılsa da 2009'da baştan açılmaları gündeme geldi. Hatta Türkiye, Alican ve Akyaka'da çıpa yolu ile yağız yöntemini yeniledi fakat 2009'da başlamış bulunan sürecin durmasıyla sınırların açılması konusu da rafa kalktı.
Eski Sovyetler Birliği'nin Kafkasya'daki ehemmiyetli muvasala ve sanayi kentlerinden bulunan Gümrü, Sovyetler Birliği'nin dağılması ve 1988'deki Gümrü depreminden sonradan emektar enerjisini kaybetse de ahit Ermenistan'ın hem ikinci iri şehri bununla beraber ehemmiyetli hissedar sanayi ve ekin kenti.
Gümrü esnafı, dü diyar arasındaki gelişmelere bağlı düşüncelerini ve beklentilerini AA muhabirine anlattı.
"Üçüncü hissedar tarafın bizim adımıza konuşmasını istemiyorum"
Uzun seneler İsviçre ve İngiltere'de terbiye bilimi bilimi gördükten sonradan memleketine dönerek 4 yıl evvel Herbs and Honey isminde hissedar kafe açan Artuş Yeghiazaryan da ahit şehrin ekonomisine ve kültürüne ulama sağlıyor.
Kafede Gümrü ve etrafında imal edilen el inşası çay, bal, sabun kabilinden ürünleri satan Yeghiazaryan, Türkiye ile Ermenistan arasındaki sürece müspet bakıyor.
İki diyar ortada ehemmiyetli zamanı sorunlar bulunduğunu tamlayan Yeghiazaryan, "Türkiye ile ehemmiyetli zamanı problemlerimiz de olsa birbirimizle konuşmamız ve ticari münasebat kurmamız sorunları çözmemize ulama sunacaktır. Eğer ortada maslahat bulunan dü insanoğlu birbiriyle konuşmuyorsa bu sorunları nite çözer? İlişkiler kurmamız ve birbirimizle konuşmamızı istiyorum. Üçüncü hissedar tarafın bizim adımıza konuşmasını istemiyorum." sanarak konuştu.
Gelişmelerin kazançlı etkisine de zait yaklaştığını kail Yeghiazaryan, kente şimdi hissedar tomar gezgin beklediğini anlattı.
"Daha hissedar tomar alıcı olursa şimdi hissedar tomar mal kazanır, şimdi hissedar tomar plan üretiriz." diyen Yeghiazaryan, Ermenistan'ın ilkin 1915 vakaları kazanmak neredeyse ehemmiyetli birtakım mevzularda ise ödünleme vermemesi icap ettiğini savunuyor.
Yeghiazaryan'a gereğince 1915 olaylarının konuşulması hem Ermenilerin bununla beraber Türklerin yaralarını sarması düşüncesince ehemmiyetli hissedar fırsat.
"Ticari anlamda Ermenistan devletinin titiz olmasını istiyorum"
Gümrü ile Kars arasındaki sınırın açılmasından dü ülkenin de faydalanacağını kail Yeghiazaryan, "Üçüncü devletler bizim adımıza konuşmadan, bizim sorunlarımızı bizim adımıza çözmeden diyalog kurmamızı hakkıyla istiyorum. Ermeniler ve Türklerin tarihine baktığımızda 500-600 senedir kültürümüz iç içe geçti. Bugün bunu zait biçimde kullanmalıyız." dedi.
Yeghiazaryan, Ermenistan'ın normalleşme sürecinde ticari anlamda titiz olması icap ettiğini de düşünüyor.
Türk ekonomisinin büyük, Türkiye'nin ise mütekâmil hissedar diyar yerine Ermenistan'a gereğince avantajlı bulunduğunu kaydeden Yeghiazaryan, "Ticari anlamda Ermenistan devletinin titiz olmasını istiyorum. Ticaret yaptığınızda önemsiz ortağın titiz olması gerek. Üreticisini, çiftçisini, önemsiz işletmeleri koruması gerek. Onların kaybetmesini engellemeli zira iri kuma önemsiz ortağı yutabilir. Bu sebepten dolayı ürünlerimizin eder ve kalitede rakiplik edebilme gücünün korunması gerek. Türkiye ensesi kalın ve mütekâmil hissedar ülke, şimdi avantajlı. Ermenistan bu mevzuda titiz olmalı ve adaletli hissedar tecim yapmalı." ifadelerini kullandı.
"Asırlarca hasım tükenmek gerekiyor"
Gümrü, zamanı yapılarıyla dikkati çekici hissedar kent. Bu yapılardan birinde 1939'dan beri, cumhurbaşkanlarının bile yülüme bulunduğu Lux Berber Salonu misyon veriyor.
Salon 80 yıldır, salondaki koltuklar ise 50 yıldan hissedar tomar süredir kullanmakta olanları ağırlıyor. Burada etkin Norik Tonoyan, sınırın açılmasının dü tarafa da yarar getireceğini düşünüyor.
Tonoyan, eskiden sıkıntılar yaşansa da hakeza bitmeme etmenin kusur bulunduğunu belirterek, "İki yan düşüncesince de dokuncalı şeyler olmuştur. Böyle sürdürmek yanlıştır. Asırlarca hasım tükenmek gerekiyor. Ticaret halkları yakınlaştırır ve hayat getirir." dedi.
Demir yolu uç kapısının açılmasıyla kente doğacak turistler düşüncesince Gümrü'de görülecek baş döndürücü obje bulunduğunu dile getiren Tonoyan, "İyi diyelim, güzel olalım. Hem ekin bununla beraber ticari mevzularda insancasına olalım, husumet yapmayalım." ifadelerini kullandı.
"Aynı duvarı paylaşan dü yandaki husumet yapamaz"
Aynı perukar dükkânı salonunda emektar Sovyetler Birliği devri ünlülerini bile yülüme ettiğini kail Apin Çahoyan da elden Türkiye ile değil tamamı bölgeyle barışılmasını istiyor.
Dostluk bağı kurulması icap ettiğini tamlayan Çahoyan, "Aynı duvarı paylaşan dü yandaki husumet yapamaz. Doğru hukuk yapsınlar. Sınırları çizilsin, ne buradan ne de hakkında yandan askerler ölsün ve tek tarafta anneler ağlamasın. Bu bundan hakeza delikanlıca komşuluk olur." sanarak konuştu.
Çahoyan, Ermenistan-Türkiye normalleşme süreciyle ait ise "Benim fikrimi soruyorsanız benim fikrim ne derece sulh olsa o derece şimdi iyi. Barıştan faik hissedar obje yok." dedi.
