İstanbul
Küresel ekonomide salgınla süregelen dolgunca akışkanlık periyodunun sonuna yaklaşılırken, düzen bağı mal politikalarına intikal sürecinin beklenenden kaba olabileceği endişeleriyle 20 senenin zirvesini gören dolar endeksi, nice dünya mal biriminin edisyon altında kalmasına illet oldu.
Yeni kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını zamanında ekonomileri müzaheret etmek şartıyla mal musluklarını açan tarz bankalarının, ilkin Rusya-Ukrayna mücadelesi sonrası enflasyonist baskıların çoğalması ile düzen bağı mal politikalarına geçişi hızlandı. Bu durum, global çapta dolara bulunan ilginin artmasını yanı sıra getirirken, nice dünya mal ünitesi ve varlıkları da satı baskısı altında kaldı.
Böylece ABD'nin en ehemmiyetli tecim ortaklarının mal birimlerine huzur doların değerinin ölçülmesinde makbul dolar endeksi de müstevli sürecindeki kayıplarını çabucak telafi etti.
Dolar endeksi, ultra salpa mal politikalarının devreye alınmasının arkası sıra 2020'de yüzdelik 6,7'lik kayıpla 90 eleştiri eşiğinin altını görmüş, sabık senenin ikinci yarısından itibaren ise global çapta ortaya çıkan hazırlık zinciri problemleri ile aşamalı yükselişe geçmişti.
Bu senenin başlangıcında Rusya-Ukrayna savaşının yarık vermesinin halihazırda faziletli seyreden enflasyonist baskıları hâlâ da artırmasıyla tarz bankalarının mal politikalarında normalleşme adımları resmi kendisine başlarken, Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) ürem paylarını tasarruf sürecinde icabında hâlâ saldırgan adımlar atabileceği sinyalini vermesiyle dolar endeksi, april ayında 103,9 ile 20 senenin zirvesini gördü.
Japon acemi ve avroda kaba kaybolma yaşandı
Küresel çapta bitmeme fail jeopolitik riskler ve müstevli endişeleri, zamanı seviyelerde seyreden enflasyona mukabil Avrupalı devletlerin müzahir mal politikalarından art kan dolaşımı dair ikilemde kalmasına illet oldu. Bu durum, normalleşme adımları ile güçlenen dolar karşısında avronun değerinin hâlâ da zayıflamasını yanı sıra getirdi.
Bu evolüsyon ile Avrupa Merkez Bankası (ECB), bu sene zarfında ürem artırımlarına başlamış olabileceği sinyali vermesine mukabil avro/dolar paritesi 1,0471 ile Ocak 2017'den buyana en düşüt seviyeye geriledi. Nisan ayını 1,0550'ten kapatan paritenin toplanmış kaybı ise yüzdelik 4,7 oldu.
Dünyanın bilakis düşüt enflasyonla savaş fail Japonya Merkez Bankası ise (BoJ) mal politikaları dair emsallerinden ayrışarak ultra salpa mal politikasını sürdürürken, dolar/yen paritesi, 131,2 ile Nisan 2002'den buyana en faziletli seviyeyi gördü. Paritenin april ayındaki toplanmış bedel kaybı yüzdelik 6,7 seviyesinde gerçekleşirken, çok düzey hareketleri karşısında ülkede akçeli ve akçeli tedbirlerin yaklaşan sürede devreye alınacağı öngörülüyor.
Dolar endeksinin hesaplanmasında ağırlığı tahsil edilen gayrı mal birimlerinin performansına bakıldığında, nisanda Temmuz 2020'den buyana en düşüt seviyeyi gören sterlin/dolar paritesi yüzdelik 4,2 geriledi. 2 senenin zirvesine çıkan dolar/İsviçre frangı paritesi de yüzdelik 5,5 yükseldi.
Dolar karşısında april ayında Kanada doları yüzdelik 2,8 ve İsveç kronu yüzdelik 4,6 bedel kaybetti.
"Mevcut ortamda doların açık açık üstünlüğü var"
Nordea Bank Piyasa Stratejileri Birimi Başanalisti Niels Christensen, döviz piyasalarındaki bulunan havanın dolar düşüncesince enikonu müspet bulunduğunu söyledi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın, ilkin Avrupa'da hesaplı vizyon açısından faziletli belirsizliğe illet olmaya bitmeme ettiğini tamlayan Christensen, "Şu anda dünyanın gelişigüzel durumunda şişkinlik baskıları faziletli izliyor ve tarz bankaları, müstevli sırasında benimsenen salpa mal politikasını normalleştirmeye istekli. Şahin sinyaller gönderen ve ilkin akıntı fail tarz bankalarının mal birimleri dobra desteklenirken, aşama atmakta geciken tarz bankalarının mal birimleri zayıflıyor ve savunmasız kalıyor. Fed ve dolar ilkin akıntı fail grupta..." diyerek konuştu.
Christensen, Fed'in likiditeyi çekmeye başladığını ve yolun devamına bağlı de saldırgan ürem artırımı sinyali verdiğini anımsatarak, ECB'nin gelişigüzel ne derece düzen bağı mal politikasına intikal işaretleri verse de Rusya-Ukrayna cenginde sulh sağlanmadığı müddetçe avronun kırılgan kalmayı sürdüreceğini vurguladı.
Tüm gelişmeler değerlendirildiğinde bulunan ortamda doların açık açık üstünlüğü olduğuna ayraç fail Christensen, şunları kaydetti:
"ABD'de hanehalklarının yükselen şişkinlik karşısında incitici ortak halde sakıt satın kabul etme gücü, ülkenin hesaplı büyümesini yavaşlatacak ve Fed'in akçasal sıkılaştırma dönemini hâlâ hızlandıracak. ECB'nin sıkılaşma döngüsüne başlaması ve Rusya-Ukrayna savaşından gelebilecek müspet haberler, Avrupa ekonomisi ve avro düşüncesince görünümü iyileştirebilir. Gelecek sene Fed, ürem oranlarında zirveye yaklaşmış olacak ve mihrak noktası Fed'in geçmiş gizil ürem indiriminin zamanlamasına akıllıca kayacak. Bu süreçte ECB de hâlâ aheste ortak süratte olsa da sıkılaştırma döngüsünü sürdürecek. Biz avro/dolar paritesinin bu yılı 1,10 yöresinde bitirmesini, 2023'te 1,16'ya akıllıca akıntı etmesini bekliyoruz."
