Dönemin tanıkları KKTC'nin 'zorluklara için yapı sürecini' anlattı

Lefkoşa

KKTC'nin anons edilmiş bulunduğu 15 Kasım 1983'te canlı siyasette bulunan emektar başbakanlardan Hakkı Atun, Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş'ın Halkla İlişkiler Müdürlüğü, Ulaştırma Bakanlığı ve Girne Belediye Başkanlığı görevlerinde mevcut Erdinç Gürçağ ve gazeteci-yazar Akay Cemal, KKTC'nin kuruluşuna bağlı süreci AA muhabirine değerlendirdi.

Hakkı Atun, Kıbrıs müzakerelerinin başladığı 1968'den KKTC'nin kurulduğu 1983'e genişliğinde Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın defaatle uyum noktasına geldiği fakat Rum tarafının hakeza ortak niyetinin olmadığının stabil şekilde ortaya çıktığını söyledi.

Federasyon modelinin Rum yönünü doygunluk fail ve Kıbrıs Türklerine akreditasyon verici ortak yöntem olmaktan çıktığını hatırlatan Atun, bu nedenle bağımsızlığın kupkuru ortak halde duyurulması icap ettiğini ve cumhuriyetin anons edildiğini söyledi.

Atun, "15 Kasım 1983'te, benim de içinde arazi aldığım yasama kurulu oy birliğiyle KKTC'yi anons etmişti. O günden bugüne dayanıklı mütebeddil ortak nesne de yoktur." dedi.

Bugün ortaya koyulan "egemen akreditasyon temelinde dü büyüklük köklü politikanın" doğruluğuna dikkati çekici Atun, 21 Aralık 1963'te Türk camiasının o kırım süresince biraz silahla kelle tuttuğunu ve Kıbrıslı Türklerin o günden itibaren hükümran ortak maşer bulunduğunu anlattı.

Atun, "Bugün hesaplı dü devletli hal politikası sonuç basamak doğrudur. Bunu eksiksiz dünyaya en bilimsel, en eli uz ortak siyasal bilgiyle beyan etmek ve onama yol açmak gerekir." niteleyerek konuştu.

KKTC'nin ilanına revan sürecin sonuç basamak duyurulmayan tutulduğunu vurgulayan Atun, bunun Denktaş çeşidinden planlandığını ve biraz ferdin bilmiş bulunduğu çalışkanlık şekilde yürütüldüğünü belirtti.

Atun, "Denktaş düşüncesince apayrı ortak seçenek (KKTC'nin ilanından başka) kalmamıştı. Elbette bundan sonraları bu yola girmemiz gerekirdi. Eğer girmeseydik, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından, Türkiye'nin de desteği ile hesaplı siyasal formülü ortaya koyamazdık, ortak alternatifimiz olamazdı. Halbuki, filhakika hakeza bulunan vaziyeti o devir tescil etmiş olduk." halinde konuştu.

KKTC'nin anons edileceğini duyan halkın kendinden Cumhuriyet Meclisi'nin önüne koştuğunu anımsatan Atun, Denktaş'ın Meclis'in içinde aşırı can alıcı ortak mülakat yaptığını ve bundan aşırı etkilendiğini söyledi.

Atun, şu halde bitmeme etti:

"KKTC, bağımsız suretle yaşamalıdır. Artık ne geriye devir bulunmaktadır ne de bunu gerçekleştirmek bizlere ve bizlerden sonraları doğacak nesillere yakışan onurlu ortak boyut olur. Dünyada insanın elde etmiş bulunduğu en ehemmiyetli başarı, zat devletini ihdas etmek ve bağımsızlığını eline alabilmektir. Doğu Akdeniz'in bu genişliğinde ciddi ehemmiyet sunma etmiş bulunduğu ortak dönemde, Doğu Akdeniz'deki ciddi çıkarları açısından Kıbrıs Türkü ve KKTC, Türkiye'nin eğer olmazsa olmazıdır."

"Bütün görüşmelerde dirlik yan devlet, tığ de topluluk statüsündeydik"

Eski Bakan Gürçağ, gözyaşı, cari çağ ve çekilen acılardan gır etmeden KKTC'nin kuruluşundan gır edilemeyeceğini söyledi.

Bağımsız KKTC'nin oy birliğiyle kurularak dünyaya anons edildiğini tamlayan Gürçağ, "Bu (KKTC'nin kurulması) gerekliydi. Müzakere masasına oturulduğunda onlar (Rumlar) ortak hükümetin başkanı, biz ise ortak cemaatin temsilcileri şekilde oturuyorduk. Bütün görüşmelerde dirlik yan devlet, tığ de topluluk statüsündeydik. Dolayısıyla bu dengeyi sağlayabilme yerine kesinlikle ortak devletin kurulması anlamında güzel ortak etap atıldı, güzel de oldu. Bugün tanınmamış olsak da Kıbrıs'ta bizim de devletimizin varlığı vardır. KKTC devletinin 'eşit hükümran ortak büyüklük şekilde kabulü' bizim vazgeçilmezimizdir." dedi.

Gürçağ, "Denktaş Bey, dört dörtlük ortak diplomat, büyüklük adamıydı. Denktaş Bey, Türkiye'ye aşırılmış ortak insandı ve Türkiyesiz bu işin olamayacağına içtenlikle mümin ortak liderdi." niteleyerek konuştu.

"Türkiye'nin dayanak ve himayesinde bu devletin bundan sonraları kurulması kaçınılmazdı"

Gazeteci Cemal, "KKTC'nin kurulması, birtakımı birikimlerin sonucudur. Akritas Planı niteleyerek hazırlanan, 21 Aralık 1963'te uygulamaya konulmuş bulunan tasar çerçevesinde, Ada'nın tümünde, Girit misali, ortak şeb Kıbrıslı Türklerin ortadan kaldırılması, buranın Yunanistan'a eklenmiş edilmesi ve Enosis'in gerçekleştirilmesi anlamında ortak değişmeyen alınmıştı. Kıbrıs Cumhuriyeti bu nedenle yaşayamadı." ifadelerini kullandı.

Kıbrıs Türkü'nün 1963-1974'te aşırı üzüntüler çektiğini anımsatan Cemal, Ada içinde muhacir niteliğine geldiğini, şüheda verdiğini ve Türkiye'nin desteği ile direndiklerini kaydetti.

Cemal, "Kıbrıs Türkü'nün meydana getirdiği direnişlerle başlangıç başa şimdi ortak tomar oyalanmaya tahammülü kalmadı. Taktik icabı Rumların mütalaa masasına oturduğuna orgazm getirildi. Kurucu Cumhurbaşkanı Denktaş, müzakerelerde onların büyüklük şekilde bizim ise maşer şekilde masaya oturmamıza rağmen 'bu hakeza şimdi ortak tomar bitmeme edemez, adeta bizimle küçümseme ediyorlar, onun düşüncesince bizim de bundan sonraları ortak devletimiz olmalı' niteleyerek bu yola başlangıç koydu. KKTC'nin ilanı lazım ve zorunluydu. Ana yurt Türkiye'nin dayanak ve himayesinde bu devletin bundan sonraları kurulması ve toy ortak sahife açılması kaçınılmazdı." dedi.

Gazeteci Cemal, Kıbrıs Türkü'nün zaman zat devleti, bayrağı ve Türkiye ile alım çalım duyduğunun altını çizerek, "Doğu Akdeniz'de gelişen vakalara baktığımızda bu devletin kurulmasının ne basamak DOĞRU ve durumunda bulunduğu ortak el şimdi çıkmaktadır." halinde konuştu.