Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'ne bağlı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekillerine lokma tatlısı yaptı. Oktay, adaleti hoppadak meydana getirilen yatırımlarla değil üniversal değerler ve mevzuat altyapısı ile de desteklemeye bitmeme ettiklerini belirterek, “Yargı hizmetlerinin hâlâ dobra sunulması düşüncesince insanoğlu kaynakları, bilişim, kurumsal bina ve fiziksel altyapıda da ehemmiyetli ortak kere aldık. Adalet temellerimizin en ehemmiyetli kurumlarından Yargıtay Başkanlığı düşüncesince düz yazı edilen acemi Yargıtay binası Başkent'imizin en abidevi ve ayrık binalarından birisi olmuştur. Diğer yandan yargı reformlarıyla hukukun üstünlüğünü güçlendiriyor ve demokrasinin işlerliğini artırıyoruz. Ne vasilik odaklarının ne toplumsal medyadan hususiyet darbesi hazırlamaya niyetlenen diplomatların, ne de türel süreçleri siyasallaştırmaya devim bilimi çevrelerin yargı işleyişimizde tek hükmü yoktur. Avrupa Komisyonu'nun yandaş Türkiye Raporu da müdahale iktisap buyurmak neredeyse hak sistemimiz, aut hasiyet ve yorumlardan münezzeh, bağımsız, yansız ve adaletli halde işlemeye bitmeme edecektir” dedi.
Oktay, “Devlet içi istikraz senedi faizi 2002 senesinde yüzdelik 62,7 seviyesindeyken, 2021 yılı ilkin dokuz ayında yüzdelik 14,2 seviyesine gerilemiştir. 2001 senesinde yüzdelik 75,5 bulunan AB tanımlı namus borcu stokunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya payı 2021 yılı ikinci çeyreği bakımından yüzdelik 38,4 seviyesine gerilemiştir. Kamu borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya payı da 2021 yılı ilkin çeyreğinde Türkiye düşüncesince yüzdelik 40,3 iken, büyümekte bulunan devletler averajı yüzdelik 65,2 düzeyindedir. Önümüzdeki çağda merkezi dalavere borcu süresince TL dışı borcun payını azaltarak, amme borcunda düzey riskini minimum kurda tutmaya bitmeme edeceğiz” ifadelerini kullandı.
"Salgın kapsamında ekonomiyi müzaheret buyurmak amacıyla tahsil edilen tedbirler ağustos kocaoğlan bakımından 705,5 bilyon TL'ye ulaşmıştır"
İşletmelere müteveccih finansman koşullarının kolaylaştırılması ile düzentileme ve toplumsal yaşama bağlı tedbirleri içeren nice bölgede sağlanan destekleri salgının seyrine gereğince uzun uzadıya arttırmaya bitmeme ettiklerini kaydeden Oktay, “Bu süreçte selamet politikası araçlarını da devim bilimi kullanarak 70,2 bilyon TL bağış ve toplumsal düzenlilik prim ödemelerini erteleyerek işletmeleri destekledik. Başta nice mülk ve hizmetin KDV oranları ve iş noktayı icar stopajları iktisap buyurmak neredeyse salgının ekonomideki negatif etkilerini kaldırılmış buyurmak düşüncesince indirimler yaptık. Ayrıca salgından etkilenen işletmelerimize iş hacmi kaybı, icar ve nakdi dayanaklık buyurmak sağladık. Bu desteklerle 2,5 milyona andıran esnafımıza mecmu 9 bilyon TL bağış desteğinde bulunduk. İşletmelerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla Kredi Garanti Fonu limitini arttırdık. Bu kapsamda vatandaşlara, esnaf ve firmalara Hazine destekli cesaret paketleri oluşturduk. Toplamda 143 bilyon TL ücretinde kurumsal ve ferdî kredinin ertelemesini yaptık” biçiminde konuştu.
Oktay şu halde konuştu:
“Salgının istihdam üstündeki etkilerini en örgen indirebilmek amacıyla hâlâ çok devim bilimi ve işletmemizin çelimsiz düzentileme ödeneğinden faydalanma koşullarını esnettik. Getirilen bozma kısıtıyla işverenlerin personelleri parasız izne ayırmalarına olanak sağladık, bu kapsamda parasız izne çıkarılanlara ‘nakdi sevap desteği' verdik. İş yerlerinde haftalık alışılagelen düzentileme sürelerine dönülmesini motivasyon buyurmak amacıyla ‘Normalleşme Desteği' uygulaması getirdik. Salgın kapsamında ekonomiyi müzaheret buyurmak amacıyla tahsil edilen tedbirler 2021 yılı ağustos kocaoğlan bakımından mecmu 705,5 bilyon TL'ye ulaşmıştır. Bu kapsamda Covid-19 salgını ile savaş kapsamında geçerli tedbirlerin konuşu büyüklüğü ise Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzdelik 10,6'sına ulaşmıştır.”
"114,4 milyon düze aşılama ile Türkiye dünyada 7. tam arazi almaktadır"
Türkiye'nin nüfusa oldukça minimum ortak düze aşılamada yüzdelik 66 payı ile evren averajının üstünde bulunduğunu kail Oktay, “Aşılamada bu sene ehemmiyetli ortak aralık kıvrım ettik. 19 Ekim 2021 zamanı bakımından dünyada geçerli mecmu aşılama sayısı 6,71 bilyon düzeyine yükselirken, minimum ortak düze ile aşılanmış olanların evren nüfusuna payı yüzdelik 49 seviyesine ulaşmıştır. Ülkemiz aşılamada dünyanın en değerli devletleri arasındadır. Uygulanan 114,4 milyon düze aşılama ile Türkiye dünyada 7. tam arazi almaktadır. Ülkemizde 18 gözyaşı üstü nüfusun yüzdelik 76,7'sine dü düze aşılama uygulanmıştır. Toplam nüfusa oldukça minimum ortak düze aşılananların payı yüzdelik 66 olup, bu nicelik evren averajının üzerindedir. Güçlü afiyet altyapımızla hepsi yurttaşlarımızın aşıya erişimine müteveccih süreçleri bugüne denli başarıyla yönettik. Bununla baş başa yurttaşlarımızın sağlığını ve refahını garanti dibine kabul buyurmak düşüncesince yerel aşılama çalışmalarını destekliyoruz. Yerli aşımız bulunan Turkovac'ın Faz-3 emek harcamaları sonuç çabucak bitmeme etmektedir. Virüs benzeşim elektron (VLP) aşımızın da Faz-2 etabı tamamlanmıştır. Önümüzdeki günlerde Faz-3 etabına geçmesini bekliyoruz. Çalışmalarını yakından izleme ettiğimiz yerel aşılarımızı en çelimsiz müddette yurttaşlarımızın ve hepsi insanlığın hizmetine sunmayı hedefliyoruz” sanarak konuştu.
"Bütçe açığının izlence çağında sırayla yüzdelik 3,5, yüzdelik 3,2 ve yüzdelik 2,9 seviyelerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz"
Oktay şunları kaydetti:
“Salgın sonrası toparlanma sürecinde kaslı devletlere yakınsama sürecimiz de hızlanacaktır. 2002 senesinde 9 bin 279 dolar bulunan satın kabul etme gücü paritesine gereğince erkek başı gelirimizin 2022 senesinde hedeflediğimiz nema artışı ile 33 bin 605 dolara çıkmasını bekliyoruz. Bütçe büyüklükleriyle ilgilendiren bilgelik vermeden ilkin izlence zamanına bağlı siyasa ve öngörülerimizi büzüşmek istiyorum. 2021 yılı böylelikle Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzdelik 3,5'i denli ortak bütçe açığı oluşacağını öngörmekteyiz. Salgına bağlı tedbirlerin sürdürüldüğü bu sene yıl başlangıcında yüzdelik 4,3 adına hedeflediğimiz bütçe açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranını 2020 yılıyla ayrımsız ölçüde tutmayı öngörüyoruz. Bütçe açığının izlence çağında sırayla yüzdelik 3,5, yüzdelik 3,2 ve yüzdelik 2,9 seviyelerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz. 2021 senesinde AB tanımlı umumi dalavere namus borcu stokunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranının ortak esbak yıla gereğince 3,2 benek azalarak yüzdelik 36,6 adına gerçekleşmesini ve 2024 senesinde 34,7'ye gerilemesini hedeflemekteyiz.”
Ahmet Umur Öztürk - İbrahim Berat Yılmaz
