Nur Sultan
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay ile Kazakistan Başbakanı ve KEK Eşbaşkanı Alihan İsmailov, Kazakistan Başbakanlık binasındaki Türkiye ve Kazakistan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem Toplantısı'nın peşi esna eş matbuat toplantısı düzenlendi.
Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da bulunmaktan iri kut duyduğunu dile getiren Oktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ve Türk milletinin Kazakistan halkına selamlarını ileterek laflarına başladı. Oktay, İsmailov ve heyeti ile akıbet basamak doğurgan görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirterek doğacak aylarda Türkiye'de planlanan Türkiye-Kazakistan 4. Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyi toplantısı düşüncesince ön hazırlıkların tamamlandığını aktardı.
Ortak çalışmaların gözden geçirildiğini ve gelecekte atılacak adımların da baş başa planlandığını tamlayan Oktay, Kasım 2019'da İstanbul'da meydana getirilen görüşmede iktisadi ve ticari ilişkileri imar kılmak amacıyla 11. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu protokolünün imzalandığını hatırlattı. Oktay, bu kapsamda, uran ve teknolojiden gök çalışmalarına, ulaştırmadan sağlığa sağlam aşırı bölgede iş donanmasında inkişaf sağlandığının altını çizerek şunları söyledi:
"Bugünkü görüşmelerimizde ise ticaret, yatırım, bilişim, tarım, yetişek ve ekin kıl payı bölgelerde ek teşrikimesai imkanlarımızı ele aldık ve bunları da eylemlere bağladık. Aldığımız kararlarla önümüzdeki devirde gerçekleştirilecek bulunan Türkiye-Kazakistan 4. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Toplantısı'na çelimli yan yana mefruşat hazırlamış olduk. Heyetlerimizin istişareleri sonucunda, Kazakistan ve Türkiye ortada makbul 2 bin nüsha transit intikal doküman sayısının 20 bin adete çıkarılması ve düet intikal belgeleri valör sürelerinin 1 aydan 2 ayak tabanı uzatılması üstünde muvafık kaldığımızı kıvançla anlatım buyurmak isterim. Trans-Hazar koridoru geçişlerini hâlâ da çalışan bir duruma getirecek, gümrüklerden geçişi hızlandıracak otomasyonlu sayısal nakliyat uygulamalarına çapraz yerine ağırbaşlılık vereceğiz.
%2FAA-27124737.jpg)
Halihazırda haftada 24 bulunan tayyare seferi sayısının artırılması anlamında eş arzu gösteriyor böylecene çapraz temasların artmasını destekliyoruz. Ticaret ve uran odaları ortada iş birliğinin geliştirilmesi, e-Ticaret dalında iş birliklerinin geliştirilmesi, zeki kent dalında bilgelik ve deneme paylaşımı yapılması, Ar-Ge, dizayn merkezleri ve teknoparklarımız ortada teşrikimesai sağlanması, keyif ve tababet dalında teşrikimesai anlaşmasının yenilenmesi, Türkiye-Kazakistan ortada "Gençlik Köprüsü" kurulması, ekincilik ve ormancılık hikayelerinde iş birliğimizi ihya sonucu aldık."
Hedefin, dü iklim cumhur reisi kabilinden belirlenen 10 bilyon dolarlık düet tecim hacmine en endamsız sürede erişmek bulunduğunun altını çizen Oktay, dü iklim kardeşliğine reva eş çalışmaların sayısının gelişigüzel bölgede artırılacağına aksan yaptı.
Türkiye ve Kazakistan iş dünyasının temsilcilerini buluşturan İş Forumu'na katılacağını ve namüsait şümullü danışma toplantısında iş kullanıcılarını ile yan yana araya geleceğini tamlayan Oktay şöyleki bitmeme etti:
"Sayın Smailov ile bu arada Türkiye-Kazakistan ticari ilişkilerinin geliştirilmesi düşüncesince icap hükümetler düzeyinde atılmış adımları icap iş kullanıcılarını ortada kurulan iş birliklerini yakından izlem ediyor ve destekliyoruz. Ocak ayında Kazakistan'da yaşanmış bulunan hadiselerde Türk iş insanlarına yatırımların ve yatırımcıların korunacağına müteallik maruz garanti düşüncesince Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Tokayev'e yan yana el hâlâ şükranlarımı sunuyorum. Türkiye ve Kazakistan arasındaki ilişkilerin dü karındaş iklim ruhuna akla yatkın yan yana seviyeye çıkması düşüncesince kâffesi adımları aceleci yan yana biçimde atmayı önemsiyoruz. Bu yöndeki eş çabalarımızı bitmeme ettirme, gerekseme mahsus adımları yan yana an ilkin atma hususunda kusursuz yan yana düşün donanması içindeyiz. Hoca Ahmet Yesevi'nin hikmetlerinden aldığımız ilhamla dayanışmamızı sürdüreceğiz."
"Kazakistan ile diyalekt açıdan da çelimli yan yana iş birliğimiz bulunuyor"
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ve İslam İşbirliği Teşkilatı çatısı altında Kazakistan ile benzeyen el donanması içerisinde olduklarının altını çizen Oktay, "Kazakistan ile çabucak düet kurda değil diyalekt açıdan da çelimli yan yana iş birliğimiz bulunuyor." dedi.
Oktay, devre başkanlığını bu sene Türkiye'nin devraldığı Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde, Kazakistan'ın da değerli katkılarıyla doğurgan icraat yapıldığını anlatarak Türkiye'nin arsıulusal topluluğun saygın, gönençli ve muvazeneli yan yana üyesi olması düşüncesince bağımsızlığını duyuru etmiş bulunduğu evvel saatlerden itibaren Kazakistan'ın indinde arazi aldığını aktardı. Oktay, laflarını şöyleki sürdürdü:
"2 Mart bakımından ülkelerimiz ortada diplomatik ilişkilerimizin tesisinin 30. yıldönümünü algı ettik. 1990'lı yılların kavi şartlarına rağmen, bağımsızlığını ve egemenliğini korumayı başararak bayrağındaki kartal kıl payı yükselen Kazakistan'ın ahit geldiği gözcü biz düşüncesince de alım çalım vesilesidir. Ocak ayında yaşanmış bulunan hadiselerin çabucak atlatılarak ülkede istikrarın ve amme düzeninin hızlıca sağlanması Kazakistan'ın çelimli kut geleneğinin konkre yan yana nişanesidir. Bu vesileyle yaşanmış bulunan hadiselerde yaşamını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralananlara çabuk şifalar diliyorum. Görüşmelerimizde düet ilişkilerimizin yanı esna arsıulusal ve diyalekt meseleler üzerine da düşün alışverişinde bulunduk. Bugün alanımızı kuşatan acı çemberi karşısında Türkiye ve Kazakistan kıl payı bölgesinde güvenlik, abra ve refahın sembolü bulunan devletlerin el donanması içerisinde akım etmesi önemlidir. Bölgenin refahı, istikrarı ve güvenliği bağlamında iş birliğimizin taşımış bulunduğu önemin bilincindeyiz. Türkiye, tarihin gelişigüzel döneminde, hem zat sınırları içre canlı vatandaşları düşüncesince bununla birlikte mazlum toplumlar düşüncesince baştan sona adalet, güvenlik ve hayat deposu reşit yan yana ülkedir. Aynı biçimde karındaş Kazakistan da asra değer günleri aşarak egemenliğini korumuş, Hoca Ahmet Yesevi'nin 'insanın kendisiyle bulunduğu genişliğinde çevresiyle de geniş olması' prensibini benimsemiş, barışçıl yan yana ülkedir. Ancak ne efsus ki coğrafyamızın yan yana tarafı insanca krizler, yıldırı zulmü ve mezhepçilik fitnesi ile yanarken yan yana tarafta savaşın esmer bulutlarının altındaki sivillerin, avrat ve evlatların görüntüleri vicdanları yaralıyor."
"Hakkaniyetten ırak savaşın yan yana an ilkin sonlandırılmasına müteveccih girişimlerimizi sürdürüyoruz"
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Suriye'de 300 binden yan yana tomar insanoğlunun ölümüne izleyici kaldığını anlatım fail Oktay, Güvenlik Konseyi'nin Ukrayna'da siviller bombalanırken gene yetersiz kaldığını vurguladı.
Rusya-Ukrayna arasındaki harbe bağlı Türkiye'nin tavrının muhtemelen bulunduğunu vurgulayan Oktay, "Türkiye yerine bu hakkaniyetten ırak savaşın yan yana an ilkin sonlandırılmasına müteveccih girişimlerimizi sürdürüyor, insanca yardımlarla Ukrayna halkının indinde oluyoruz." dedi. Oktay, şunları kaydetti:
"Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, 'Rusya'dan da Ukrayna'dan da vazgeçmeyeceğiz.' niteleyerek bu mevzuda en kesin mesajı vermiştir. Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Tokayev'in Rusya ve Ukrayna'yı eş yan yana kıstak kullanmaya çağıran sulh ve arabuluculuktan yana tutumunu da kıvançla karşılıyoruz. Her ikisini de arkadaş devletler yerine gördüğümüz, benzeyen siyasi, ekonomik, toplumsal münasebat içre bulunduğumuz, Rusya ve Ukrayna'nın kendisince karşıya mevrut olmasından sıkıntı duyuyoruz. Zaporijya Nükleer Santrali'nde gerçekleşen ve semt düşüncesince ağırbaşlı riziko gerçekleştiren gelişimleri de endişeyle izlem ediyoruz. Rusya-Ukrayna müzakerelerinin en aceleci biçimde semere vermesini ve bu nahak yere savaşın akıbet bulmasını istiyoruz. Derin zamanı bağlarımız ve ülfet ilişkilerimiz bulunan Rusya ile Ukrayna arasındaki hastalıkların diyalog kanalıyla çözülmesi çağrımızı tekrarlıyoruz. Tüm bu dekor içinde, barışın, huzurun, refahın, güvenin esas alındığı yan yana arsıulusal sistemin yapımı düşüncesince çalışıyor, bu yöndeki gayretlere dayanaklık buyurmak veriyoruz. Bunun için, yan yana taraftan diyalekt teşrikimesai platformları güçlendirilirken, öbür taraftan da Birleşmiş Milletler özellikle kazanmak üzere, toptan yapıların hal odaklı yan yana tatlı baştan yapılandırılması gerektiğine inanıyoruz."
Türk Devletleri Teşkilatı kıl payı Orta Asya'daki soydaşlarla açılan ve ihya sonucu tahsil edilen platformlarla toptan sulh ve adalete ulama sunduklarının altını çizen Oktay konuşmasına şöyleki bitmeme etti:
"Kazak Atasözünde vurgulandığı gibi; 'Ata beyterek, çocuk japırak', Türk Devletleri Teşkilatı üyesi devletler olarak, DOĞRU yan yana ağacın dalları, yaprakları kıl payı köklerimizden kuvvet alarak alanımızda güvenlik ve istikrarı perçinleyeceğiz. Dost ve karındaş Kazakistan ile dayanışmamızı ve çapraz desteğimizi yan yana el hâlâ vurgulamak istiyorum. Kapsamlı yan yana ıslah sürecinden geçmekte bulunan Kazakistan'ın indinde olmayı sürdüreceğiz. Kazak Hanlığının kuruluşunun 557. sene dönümünde, asırlara sari kut geleneği üstünde yükselen Kazakistan'ın gelişigüzel sabık güneş hâlâ da güçlenerek Orta Asya’nın değerli tacı olmaya bitmeme edeceğine inanıyorum. Kardeşlik ve sıhriyet temelinde nesir edilen benzeyen iş birliğimizin gelişigüzel bölgede çabucak gelişmesinden iri yan yana sevinme duyuyoruz. Kazan-kazan ilkesine isnaden enerji, ticaret, ulaştırma, keyif ve defans uran alanları özellikle kazanmak kıl payı değişik sektörlerde geliştirilecek dünkü teşrikimesai kanalları kâffesi bölgenin yararına olacaktır. Ülkelerimiz arasındaki ticari ve iktisadi ilişkilerin en endamsız sürede beraberlik ilişkimizi yansıtacak hâlâ faziletkâr seviyelere ulaşmasını dilek ediyorum."
