Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çankaya Köşkü'nde Avrupa Birliği üyesi devletlerin Ankara büyükelçileri ile güruh gerçekleştirdi.
Toplantıda meydana getirdiği konuşmada müstevli döneminin bütün dünyayı etkileyen bir proses olduğuna uyanıklık çekici Erdoğan, "Az geçmiş yapmış olduğunuz toplantının dişi geçtiğine inanıyorum. Geçen yıl güneş tacı virüs salgınının etkisiyle düzenlilik algısının değiştiği, çelim mücadelesinin arttığı, kurallara mebni münasebat seviyesinin sorgulandığı bir çağa şehadet ettik. Geleneksel tehditlerin yanı esna müstevli hastalıklar, yayımcı felaketler, hava değişikliği, siber saldırılar ve yıldırı kabil nice simetrisiz ortalık okumaya verilen kaldık. Gerek bu sınamalar icap Covid-19 salgınının gülmeyen neticeleri global kırık hatlarının ne derece kırılgan bulunduğunu bir kat hâlâ gösterdi. İnsanlığın 2. Dünya Savaşı'ndan buyana düz yazı edegeldiği binaların temelinin katı bulunmadığı kabil aşırı gülmeyen strüktürel sorunlarla yüzleştiği bir proses ortaya çıktı. Son yüzyılın en iri afiyet krizi namına nitelenen bu salgında yardımlaşma, dayanışma, paylaşma kabil değerler art plana itilirken, nice memleket içe kapanmayı, öz haricinde yaşanmış bulunan insanca dramlara gönül rahatlığı lakayıt kalmayı yeğleme etti" dedi.
"Avrupa Birliği içerisindeki siyasi, coğrafi ve iktisadi ayrışmalar hâlâ bariz bir duruma geldi"
Yaşanan süreçte nice bölgede adaletsizlerle gönül rahatlığı karşıya kalındığına uyanıklık çekici Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Salgının 8 buçuk milyarlık adamlık ailesini birbirine yakınlaştırmak hesabına toplumlar arasındaki uçurumları derinleştirdiğini üzülerek görüyoruz. Keza aşıya adaletli münakale ve salgının iktisadi yükünü omuzlama hususunda yaşanmış bulunan adaletsizlikler de gün günden artarak bitmeme ediyor. Küresel sisteme, demokrasiye, toplumsal sulh ve istikrara riziko meydana getiren bu tehditlerden on paralık kimse, uğur boncuğu memleket erkin değildir. Nitekim salgına ilişikli ortaya çıkan bu aksi iklimden Avrupa Birliği de etkilenmiştir. Birliğin istikbaline değgin Brexit süreciyle alevlenen tartışmalar salgınla beraberce acemi bir boyuta taşındı. Avrupa Birliği içerisindeki siyasi, coğrafi ve iktisadi ayrışmalar hâlâ bariz bir duruma geldi. Bu gidiş Avrupa Birliği gündemindeki dayanıklı aşırı ehemmiyetli mevzunun art plana itilmesine tarz açtı. Ortak barhana politikası oluşturulması, ecnebi karşıtlığı ve İslam kini ilkin peyda geçirmek az daha nice kemikleşmiş dava karşısında Avrupa Birliği maatteessüf kayda bedel uğur boncuğu etap atamadı" dedi.
"Attığımız bütün bu adımlara üzülerek tabir geçirmek istiyorum ki AB kabilinden beklediğimiz karşılığı göremedik"
Konuya afaki bakabilen her insanın birliğin gönül rahatlığı karşıya bulunduğu bu tehditlerin aşılmasında açacak ülkenin Türkiye bulunduğunu görülmektedir bulunduğunu kail Erdoğan, "Türkiye, mütalaa periyodunu tay tay arabası yavuklu memleket namına tedbir zincirleri, terörizm, göç, güvenlik, savunma, İslam ve ecnebi düşmanlığı, afiyet ve erke bildirme güvenliği kabil esas mevzularda dava dekoder role sahiptir. Bu eleştiri dönemeçte Türkiye ve AB ilişkilerini rastgele bölgede ileriye taşıması hâlâ da ehemmiyet kazanmıştır. Biz de bu iyilikle birlikle münasebetlerimizi hâlâ katı bir zemine yerleştirmek istedik. Katılım perspektifi temelinde müspet gündemin yaşama geçirilmesi özgü diyalog ve diplomasiden yana efor gösterdik. Üst düzem görüşme ve temasların yanı esna iklim, güvenlik, barhana ve afiyet sahalarında erdemli seviyeli diyalog toplantıları gerçekleştirdik. Attığımız bütün bu adımlara üzülerek tabir geçirmek istiyorum ki AB kabilinden beklediğimiz karşılığı göremedik. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ilkin peyda geçirmek az daha bu müspet gündemi yaşama geçirmemek düşüncesince bizlere gönül rahatlığı engelleme taktikleri uygulandı. Siyasi hesaplarla yeterli üyelikten meydana gelen haklarını kötüye kullanan birtakımı devletlerin bu süreçte inhibütör halde davrandıkları ortadadır. Ancak esas üstünde düşünülmesi müstelzim birliğin çıkarlarının biraz unsur ülkenin ihtiraslarına kurban edilmesidir. Esas hesaplaşılması müstelzim birliğin iradesinin biraz mutluluk kabilinden hava münfail olmasıdır. Türkiye'nin yeterli üyelik sürecindeki kararlı, dirayetli, götürümlü tutumuyla bütünlük içerisindeki tabiri caizse yazılım hatalarının da görünmesine ulama sağladığına inanıyorum" açıklamasında bulundu.
"Avrupa ve Türkiye'nin etrafında yaşanmış bulunan bulunan krizler çözülmedikçe barhana baskısının azalmasını bekleyivermek realist değildir"
İletişim ve münakale imkanlarının bu derece genişlediği, dünyanın global bir köye dönüştüğü bir devirde insanoğlu haraketliliğinin arttığını tabir fail Erdoğan, "Avrupa ve Türkiye'nin etrafında yaşanmış bulunan bulunan krizler çözülmedikçe barhana baskısının azalmasını bekleyivermek realist değildir. Mevcut krizlere sonsuz yenilerinin eklendiğin bir konjonktürde barhana problemi derinleşerek bitmeme edecektir. Türkiye namına politikalarımızı bu hakikateler ışığında şekillendiriyor, öngörülerimizi gine bu çerçevede yapıyoruz. Bir yandan gülmeyen aksak göçe kaynaklık fail devletlere müteveccih yardımlarımızı artırırken, öteki yandan meseleyi esas boyutlarıyla da değerlendiriyoruz. Sınır ötesi operasyonlarımızla Suriye'nin kuzeyinin bütün dünyaya yıldırıcı ihraç edilen bir yıldırı merkezi durumuna dönüşmesine bariyer olduk" dedi.
Türkiye'nin terörden arındırdığı alanlarda bugün 4 milyonun üstünde Suriyelinin yaşamını idame ettirdiğini bildiren Erdoğan şunları kaydetti:
"Türkiye, buradaki varlığıyla Suriye'nin yer bütünlüğünün korunmasına kıvrık sağlarken acemi barhana dalgalarının da önüne geçmektedir. Eline vicdanına koyan yeryüzü onama edecektir ki şayet, Türkiye'nin dehşet çabaları olmasaydı bugün hem Suriye bununla birlikte Avrupa aşırı ayrımlı bir dekor ile gönül rahatlığı karşıya kalacaktı. Bizim gayretlerimiz olmasaydı barhana krizi hâlâ bir tomar derinleşecek, dirilik kayıpları hâlâ aşırı artacak, yıldırı hâlâ bir tomar azacak, dingildeklik aşırı hâlâ degaje bir coğrafyaya yayılacaktı. Yine 500 bine andıran Suriyeli misafirimizin evlerine emniyetli ve fahri art dönüşlerini elde etmiş olmamız ülkemizin bir öteki başarısıdır. Bu gerçeklere karşın Türkiye barhana krizi ile mücadelesinde AB‘den manalı bir dayanak alamadı. AB, Suriyelilere kanuncu barhana yollarını açan fahri insanca onama programını hala yaşama geçiremedi. Suriyelilerin terörden arındırdığımız yerlere art dönüşüne müteveccih çabalarımız desteklenmedi. Avrupa'nın ulama vermediği iskan ve enfrastrüktür projelerini tığ milletimizin ve çıplak maşer kuruluşlarımızın yardımıyla kendimiz yaşama geçirdik. Belarus'ta yaşanmış bulunan buhran ise birliğin göçle mücadelede sürdürülebilir bir politikadan mahrum bulunduğunu bir kat hâlâ gözler önüne sermiştir."
Erdoğan, "Burada bir kat hâlâ altını çizerek açıklamak istiyorum ki; barhana ait bizim AB'den beklentimiz elden adaletli ağırlık ve hata paylaşımından ibarettir. 18 Mart mutabakatının barhana yönetimine ilişikli boyutu güncellenmediği sürece bu bölgede derinlikli bir işbirliğinden uydurma geçirmek kabil değildir. Yine bu süreçte art sevk hadiselerine ve göçmenlere müteveccih arsıulusal hukuku ayaklar dibine düzlük uygulamalara da akıbet verilmesi şarttır. Özellikle basına da yansıyan Ege'deki müessif vakalarla ilişik hâlâ babayiğit sesler yükselmesini bekliyoruz" dedi.
"Vize serbestisi gezim ve tecim indinde Türkiye'nin yeterli üyeliği önündeki önyargıların kırılmasına ulama sağlayacaktır"
Büyükelçilere seslenen Erdoğan, "Bilindiği kabil 18 Mart mutabakatı işbirliği indinde Türkiye-AB ilişkilerinde 5 bölgede hâlâ konkre tekâmül sağlamayı hedefliyor. Önümüzdeki devirde bilhassa ara sınav serbestisi ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi hikayelerinde tekâmül kaydetmemiz gerekiyor. Vize serbestisi diyaloğu kapsamında artan kriterler itibarıyla hesabına getirmeye müteveccih adımları filhakika atıyoruz. Bu çerçevede 72 kriterden artan altısının karşılanması hususunda ehemmiyetli bir ara katettik. Vize serbestisi gezim ve tecim indinde Türkiye'nin yeterli üyeliği önündeki önyargıların kırılmasına ulama sağlayacaktır. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ise kuma menfaatimizedir. Sürecin politik saiklerle engellenmesi, bütün taraflara dokunca veriyor. Müzakerelerin başlatılması bir aşırı mevzuda uzlaşmanın yöntemini açacaktır. Avrupa Birliği'nin 2022 senesinde izlemsel miyopluktan kurtularak Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesinde hâlâ korkusuz davranmasını beklenti ediyoruz. Mevcut verimsiz yaklaşımın birliğin diyalekt ve global çelim olma iddiasına dokunca verdiği ve uğur boncuğu problemi çözmediği ortadadır. Birlik içi el birliği bahanesinin bilhassa peşine sığınılarak Türkiye-Avrupa ilişkilerinin baltalama edilmesinin önüne geçilmelidir. Bunun düşüncesince de bir takım üyelerin Türkiye ile sorunlarını bütünlük koridorlarında bozma çabasından vazgeçmesi gerekiyor. Geçen yıl komşumuz Yunanistan ile diyalog mekanizmalarımızın birçoğunu baştan canlandırdık, gerilimin düşürülmesi düşüncesince iri himmet gösterdik. Ekonomik ve ticari ilişkilerimizi yükseltmek amacıyla zait ruzname oluşturulması anlamında uygun kalmış şekilde çalışmalara başladık. İki bitişik memleket namına aracısız ve müspet diyalogla aramızdaki meseleleri halledebileceğimize içtenlikle inanıyorum. Türkiye'nin Kıbrıs meselesine gönül rahatlığı duruşu da nettir. Kıbrıs meselesinin çözümüne müteveccih 50 yılı epey süredir bitmeme fail mütalaa süreçlerinin bozukluk başarıya ulaşmadığı hepinizin malumudur. Rumlar, menfaatlerini adanın bir tane sahibi namına gören, Kıbrıs Türklerini namevcut sayan zihniyetten bir muhtelif kurtulamadı. Maalesef AB körü körüne Rum tarafının sözcülüğünü yaparken, bire bir coğrafyanın ayrılmaz parçası bulunan Kıbrıs Türklerinin haklarını, hukukunu görmezden geldi" açıklamasında bulundu.
"Kıbrıs Türk halkının hâkim eşitliğinin ve denk arsıulusal statüsünün tescil edilmesi çözümün önünü açacaktır"
"Sergilenen tekme standartlar, bundan böyle hepimizi dünün güneşi ile bugünün çamaşırlarını kurutmaya çalışmanın devir kaybı bulunduğu noktasına getirdi" diyen Erdoğan, "Kıbrıs meselesinin adadaki gerçekler temelinde bütün tarafların yararına olacak halde çözüme kavuşturulması düşüncesince Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile beraberce efor masrafa bitmeme ediyoruz. Kıbrıs Türk halkının hâkim eşitliğinin ve denk arsıulusal statüsünün tescil edilmesi çözümün önünü açacaktır. Böyle bir çözüm, Doğu Akdeniz'deki işbirliği ortamının büyüme göstermesine de ulama sağlayacaktır. AB açısından bundan böyle içtenlikli bir saymanlık etme zamanı gelmiştir. eğer AB çözüme hakkıyla ulama gerçekleştirmek istiyorsa 2004'te verdiği taahhütleri hesabına getirerek Kıbrıs Türklerinin varlığını ve iradesini tanımalı, Cenevre'de verilen hal önerisini değerlendirmelidir. Diğer türlüsü acemi bir oyalama, bilhassa de taktik namına görülecek, dakika ve erke israfından başka atasözü tabir etmeyecektir. Yarım asırdan bir tomar süredir AB'ye üyelik düşüncesince efor harcıyoruz. 20 yıla vasıl başbakanlığım ve cumhurbaşkanlığım çağında üyelik sürecimizin bütün ayrıntılarına vakıf olduk. Bu 20 salname devir diliminde Avrupa'da sayımsız lider, cumhurbaşkanı, başbakan, bakan, bütünlük mümessili ile görüştüm konuştum. Tam üyelik mevzusundaki adımların nite önlendiğini ülkemizin nite tekme standarda verilen bırakıldığını şahsen gördüm, yaşadım. Bu tecrübeler ışığında şu gerçekleri içtenlikle tabir geçirmek isterim; coğrafi zamanı ve beşeri namına Avrupa Kıtası'nın bir parçası bulunan Türkiye tabii AB yeterli üyelik hedefine bağlıdır. Maruz kaldığımız onca adaletsizliğe karşın AB bizim izlemsel önceliğimiz olmayı sürdürüyor. Bu yönde himmet göstermeye bitmeme ediyoruz. Örneğin, 2021-2023 yıllarını havi AB‘ye iştirak düşüncesince millî hisse senedi planı çalışmalarımıza iktidar verdik. Kabul ettiğimiz Yargı Reformu Stratejisi, İnsan Hakları Eylem Planı, hanıma müteveccih hızlı mücadele, 4. Ulusal Eylem Planı ve çıkarılan 5 sakatlık paketi sürece ilişikli bilhassa kararlığımızın en konkre göstergeleridir" dedi.
"Atılan adımların muhtemel neticeleri vermesi düşüncesince Ermenistan'ın bölgedeki sulh fırsatını güzel değerlendirip Azerbaycan ile müspet bir alım satım kurması ehemmiyet taşıyor"
Paris İklim Anlaşması'nın onaylandığını ve 2053 senesinde kemiksiz kullanılmamış sürüm hedefinin duyuru edildiğini hatırlatan Erdoğan, “Türkiye-AB ilişkililerinin en görünüyor boyutlarından birisi bulunan finansal işbirliği ve bütünlük programlarına katılıma iri ehemmiyet veriyoruz. Son 20 yılda ülkemize tahsis edilen 9.2 bilyon avroluk AB fonu sebebiyle 900'a andıran iri ölçekli plan gerçekleştirildi. Bunların bütünü de çapraz yararımıza bulunan projelerdir. Önümüzdeki senelerde birliğin Türkiye'ye iştirak önceleri finansal iane ara bulucu kapsamındaki görüntü miktarını artırmasının da kuma menfaatimize işlev edeceği aşikardır. Tüm bunlarla bu arada yapılması müstelzim esas özdek AB'nin Türkiye'nin üyelik sürecine değgin samimi, adaletli ve ahde vefakâr davranmasıdır. Bunu başardığımızda üyelik sürecimize esas künde vuran problemlerin ortadan kalkacağına, ülkemizin çabalarının meyvelerini vereceğine inanıyorum. Bosna Hersek'teki politik krizin çözümü noktasında derin himmet gösteriyoruz. Bölgenin 1990'ların aksi havasına dolaşım sinyalleri vermesinde AB üyelik perspektifinin sekteye uğramasının da tesiri büyüktür. Azerbaycan'ın memleketlerini işgalden azat etmesiyle Kafkasya'da acemi bir çağa girdik. Bu gelişimin arkası esna Ermenistan'la normalleşme periyodunu balattık. Atılan adımların muhtemel neticeleri vermesi düşüncesince Ermenistan'ın bölgedeki sulh fırsatını güzel değerlendirip Azerbaycan ile müspet bir alım satım kurması ehemmiyet taşıyor. Bölgemiz açısından bir öteki ehemmiyetli özdek da Suriye'dir. AB, Suriye meselesine elden barhana perspektifinden girmek hesabına politik sürecin ivme kazanması düşüncesince konkre himmet göstermelidir. Libya'da ise sükûnetin muhafazası rüçhan gayemiz olmalıdır. Seçimler de mihman muvazene ve barışa ulama sağlayacak halde yapılmalıdır. Bu yolda Türkiye namına müstelzim desteği vermeye bitmeme ediyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
"Müzakere fail yavuklu memleket namına Avrupa Birliği ile işbirliğimizi ve diyaloğumuzu güçlendirmeye hazırız"
3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nin 16-18 Aralık 2021 tarihlerinde müstevli şartlarına karşın İstanbul'da güzel bir halde tamamlandığını kail Erdoğan, "Gelecek ay AB, Afrika Zirvesi'nin yapılacağını biliyor. Bu coğrafyada işbirliği potansiyelimizin erdemli olduğuna inanıyorum. Türkiye 2022 senesinde da müteşebbis ve insanca aut politikası ile hâlâ adaletli bir evren gayesi anlamında gayretlerini sürdürecektir. Bu iyilikle mütalaa fail yavuklu memleket namına Avrupa Birliği ile işbirliğimizi ve diyaloğumuzu güçlendirmeye hazırız. Önyargılar yahut korkular hesabına derinlemesine vadeli izlemsel bir göz açısıyla cereyan edilmesi kuma menfaatimizedir. Sizlerden icap Brüksel'e icap başkentlerinize yapacağınız yönlendirmelerle Türkiye-AB münasebetlerinde acemi bir sayfanın açılmasına dayanak olmanızı bilhassa bekliyorum" dedi.
Hülya Keklik - Derya Yetim
