Cezayir
Cezayir Alimler Birliği Başkanı Abdurrezzak Kasum, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Cezayir'e müteveccih agresif açıklamalarına verilecek en dobra cevabın "Fransız kültürünü ve dilini vazgeçme etmek" bulunduğunu söyledi.
Cezayir ile Fransa ortada yaşanmış bulunan huzursuzluğa bağlı AA muhabirine değerlendirmelerde mevcut Kasum, "Fransızlara vereceğimiz en dobra cevap, yegâne sumsuk olmak, ağız donanması gerçekleştirmek ve öz özümüze dönmektir. Çünkü bu düşmanın dilinden, kültüründen ve egemenliğimize, kimliğimize, kişiliğimize dokunca verecek gelişigüzel şeyden caymak demektir." ifadelerini kullandı.
Kasum, "Macron'un açıklamaları ülkemize ve tarihimize müteveccih hasmane ifadeleri, bu seviyedeki birlikte yetkilinin düşmüş bulunduğu bu gidiş üzüldüğümüz birlikte hatadır." dedi.
Macron'un ifadeleri çelişkiler içeriyor
Macron'un 1830'daki Fransız işgalinden öncesine ayraç ederek "Fransız sömürgesinden evvel Cezayir ulusu mevcut mıydı?" şeklindeki ifadesinin çelişkiler taşıdığını vurgulayan Kasum, şunları kaydetti:
"Bu ifadeyi, Fransız Konsolosunun Cezayir'in o dönemki yöneticisi Dayı ile bulunan görüşmesi batıl kılıyor. Fransa'nın Cezayir'e bulunan borçları ve 1830'da aldıkları büyüklük hazinesi ortadayken, Cezayir'in konsolosu ve hazinesi varken ne devleti olmaz?"
Osmanlı, Cezayir'e iane düşüncesince ve çağırma üstünde geldi
Macron'un Osmanlı Devleti'nin Cezayir'deki varlığına bağlı suçlayıcı ifadelerine de reaksiyon yayınlayan Kasum, "Osmanlı, Cezayir'e koloni işgalcisi namına gelmedi, aksine İspanyol Haçlı saldırılarına dirlik Cezayirlilerin daveti üstünde geldi." dedi.
Kasum, Cezayir'deki Osmanlı varlığının (1514-1830) birlikte karışma olmadığına bağlı üç ehemmiyetli tanık bulunduğuna ayraç ederek, şunları söyledi:
"Bunlardan ilki Osmanlının dilimizi değiştirmemesidir. Bugün burada Türkçe mütekellim kimesne yok. Ayrıca Osmanlının gerçekleştirdiği fetih ile buraya gelenler bizim kabilinden Müslümanlar idi. Bizdeki Maliki ve İbadi mezheplerinin hesabına kendilerinin benimsediği Hanefi mezhebini koymadılar. Bu sebeple Fransızların tanık etmiş bulunduğu kabilinden rastgele birlikte karışma bahis konusu değildi."
Cezayir'de Fransa'ya yayınlanan dayanma Osmanlıya gösterilmedi
Kasum, Fransız işgali ile Osmanlı varlığı arasındaki iri farkın üçüncü ve en ehemmiyetli kanıtının ise Cezayir'de Fransızlara dirlik çelimli birlikte dayanma sergilenirken Osmanlılara dirlik ise rastgele birlikte direnişin gerçekleşmemesi bulunduğunu vurguladı.
Macron'un Le Monde gazetesinde 2 Ekim Cumartesi haset piyasaya sürülen Cezayir'in koloni tarihini Fransa nefreti üstünde mensur ettiğine ilişikli lafları üstünde Cezayir yönetimi 3 Ekim Pazar haset iklim alanını Fransız askeri uçaklarına kapattığını duyurmuştu.
Macron'un açıklamaları üstünde Cezayir Cumhurbaşkanlığından meydana getirilen mukayyet açıklamada, "Macron'un yorumları, (1830-1962 yılları arasında) Fransız sömürgeciliğine dirlik kahraman direnişle menfaatlerini feda fail 5 milyon 630 bin şehidin anısına onama edilemez birlikte hakarettir." ifadesine toprak verilmişti.
Cezayir'in, iç işlerine engelleme edilmesinin banko reddedildiğinin vurgulandığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un, Cezayir'in Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud'u danışma düşüncesince hemen ülkeye çağırdığı kaydedilmişti.
Cezayir'de Mesleki Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Fransızca kullanımını sonlandırdığını duyurmuştu.
Ancak bu kararın çabucak üç bakanlıkla mı sınırlanmış olduğu, yok ise ülkedeki topu topu sektörler düşüncesince umumi birlikte meyil mi bulunduğu üstüne hâlâ resmi birlikte hâl gözlemlenmiyor.
Cezayir'de Savunma Bakanlığı aut topu topu bakanlıklar iç yazışmalarının çoğunda ve ayrıca resmi açıklamalarında Fransızca kullanıyor.
Ancak Anayasa'ya mucibince Arapçanın birlikte numara resmi dil, Berbericenin de ikinci resmi gönül bulunduğu belirtiliyor.
