Çelik endüstrisi DTÖ'nün Türkiye lehine sonuçlandırdığı davayı değerlendirdi

Ankara

AB'nin polat ürünlerinde 2018'de uygulamaya başladığı korunma önlemlerine dirlik Türkiye'nin DTÖ'de başlatmış bulunduğu dava, Türkiye lehine sonuçlandı.

Gelişmeleri AA muhabirine değerlendiren Yayan, DTÖ'nün kararının "AB'nin esirgeme tedbiri uygulamasının nahak yere ve hukuksuz bulunduğunu kemiksiz birlikte halde gösterdiğini" söyledi.

Türkiye'nin 1. çevrim sonrasında, 2. üç salname çevrim başladığında, AB'nin uygulaması düşüncesince dirlik hazırlık infaz hakkını elde ettiğinin altını çizen Yayan, DTÖ'nün sonucu sonrasında, AB'nin önlemde ısrarcı olması halinde, Türkiye'nin dirlik hazırlık uygulayacağını dile getirdi.

Yayan, AB Komisyonu'ndan beklediklerinin, Avrupa Çelik Üreticileri Birliğinin (EUROFER) ve bazısı AB'li polat üreticilerinin nahak yere taleplerinin ardına takılarak icra ettiği falsolu uygulamayı çabucak gözden geçirip, Türkiye ile yeniden, STA ve Gümrük Birliği Anlaşması hükümlerini de dikkate meydan başıboş ve adaletli tecim şartlarını tekvin etmek bulunduğunu kaydetti.

Bu durumun değme dü tarafın da lehine bulunduğunu tamlayan Yayan, şu değerlendirmede bulundu:

"Avrupa ile zarfında bulunduğumuz coğrafi pozisyon devir kurnaz Avrupa'nın Türk polat ürünlerine, devir kurnaz da Türkiye'nin Avrupa polat ürünlerine bulunan gereksinimi sebebiyle, mütekabil menfaat temelinde sürdürülmesi müstelzim içyüz taşımaktadır. Bu birlikteliğin yıkma edilmesi sadece Türkiye'nin değil, AB'nin de aleyhinedir. AB Komisyonunun, bu sonucu düzelti olgunluğunu göstereceğini beklenti ediyoruz."

Karar etabına elbette gelindi?

Avrupa Komisyonu kabilinden 26 Mart 2018'de 28 mahsul grubunda toprak meydan polat ithalatına dirlik başlatılan korunma önlemi soruşturması kapsamında, 18 Temmuz 2018'de açıklayan ön karara göre, 23 mahsul grubunda 19 Temmuz 2018'den itibaren ve 200 devir müddet geçerli iktisap etmek kadar küresel prospektüs kotası ve kota aşımı sonra yüzdelik 25 arttırma mevhibe halinde arızi önleme hükmedilmişti.

5 mahsul grubunda ehemmiyetli dış alım artışı olmaması dolayısıyla hepsi devletler asıllı bahis konusu mahsulat önlemden affedilmiş tutulmuştu.

Bu ürünler, paslanmaz çelikten quarto levhalar, tanecikleri yönlendirilmiş mıknatısi sac, ray ve malzemeleri, öbür dikişsiz borular, alaşımsız ve öbür alaşımlı itici kenarlı çubuklar namına belirlenmişti.

Ayrıca, Türkiye, Korunma Önlemleri Anlaşması çerçevesinde zat payının yüzdelik 3'ün altında bulunduğu anılan mahsul grupları açısından önlemden affedilmiş tutulmuştu.

2 Şubat 2019 bakımından da 25 kategoride diyar bazlı, 1 kategoride küresel prospektüs kotası halinde uygulanmak kadar sonuncu önlem yürürlüğe konulmuştu. Türkiye bu kapsamda 17 kategoride sonuncu önleme yayımcı tutulmuştu.

AB kabilinden hesaplı ve 1 Ekim 2019 bakımından tamamlanan gözden nakil soruşturması sonucunda getirilen arttırma engellemeler ise Türkiye'nin ihracatını şimdi da aksi etkilemeye müteveccih tedbirleri içeriyordu.

Söz konusu önlemin Türkiye'ye müteveccih aksi etkilerinin azaltılması düşüncesince AB'nin önlemi rötuşlu etmesi anlamında Türkiye kabilinden AB gözetiminde meydana gelen düet girişimler neticesinde, DTÖ gözetiminde Türkiye'nin haklarının korunması düşüncesince lüzumlu arttırma adımların atılması kararlaştırılmıştı.

Bu çerçevede 16 Mart 2020 bakımından bahis konusu korunma önlemleri ile ait namına Türkiye, AB'yi DTÖ'de danışmalara çağırma etmiş, sonunda AB'nin polat ürünleri ithalatına uyguladığı korunma önlemi düşüncesince DTÖ'de sorun süreci başlatılmıştı.

AB'nin polat ürünlerinde 2018'de uygulamaya başladığı korunma önlemlerine dirlik Türkiye'nin DTÖ'de başlatmış bulunduğu davada kurulan panel, Türkiye'nin tezlerini destekledi ve AB'nin uygulamakta bulunduğu önlemlerin arsıulusal tecim kurallarına karşıt olduğuna hükmetti.

29 Nisan 2022'de hepsi DTÖ üyeleriyle paylaşılan açık oturum raporunda, AB'nin, önlemlerini "Korunma Önlemleri Anlaşması"na ahenkli bir vaziyete getirmesi gerektiği karara bağlandı.