Ankara
Taşpınar, AA muhabirine, tahıl dalının sabık yılını ve 2023 hedeflerini değerlendirdi.
Geçen istihsal sezonunda, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde buğday açısından zirai yağışsızlık yaşandığını, İç Anadolu ve boğaz bölgelerinde mayıs yağışlarının, Doğu Anadolu Bölgesi'nde mayıs-haziran yağışlarının, tahıl açısından müspet neticeler doğurduğunu aktaran Taşpınar, şu ifadeleri kullandı:
"Ülkemizde sonuç verilere göre, sabık sene 17 milyon titrem buğday üretimi gerçekleşti. Bu sene ise yüzdelik 17 artışla buğday üretiminin 20 milyon tonu yakalamasını bekliyoruz. Mısır üretiminin de sabık yıla gereğince yüzdelik 3,7 yükselişle 7 milyon titrem seviyelerinde gerçekleşeceğini kestirim ediyoruz. Arpada ise yüzdelik 1,25 artışla, 8,1 milyon tonluk istihsal hedefliyoruz."
"İhtiyacı karşılayacak kurda buğday üretimi gerçekleşti"
Taşpınar, Türkiye'nin, ekincilik ve besin ürünlerinde aut tecim ilavesi verici müşterek memleket olduğuna ayraç ederek, buğday ve mamulleri aut ticaretinde de 2022 yılının 11 ayında kısaca 500 milyon dolarlık aut tecim ilavesi verildiğini belirtti. Taşpınar, şu şekilde konuştu:
"Buğdayda aut tecim fazlasının 2023 yılına aktarılarak, 5 bilyon dolarlık buğday mamulleri ihracatı yapılmasını hedefliyoruz. Öte taraftan dahilde el işi diyeti kapsamında buğdayın işlenip, kenarlı özellik adına ihraç edilmesi düşüncesince gelişigüzel sene belli oranda buğday ithalatı yapılmakta. 2021 yılının 10 ayında 6,5 milyon titrem buğday ithal fail ülkemiz, 2022 yılının ayrımsız zamanında 6,8 milyon titrem buğday ithal etti. 31 Aralık 2022'ye denli buğday ithalatında vergilerin sıfırlanmasına karşın buğday ithalatı ehemmiyetli müşterek artım göstermedi. İç piyasada Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) belirleyiciliğinde oluşan fiyatlar, haricen buğday ithalatını avantajlı olmaktan çıkardı."
Taşpınar, TMO'nun, ekmeklik buğday düşüncesince 6 bin 450 liralık bulunan fiyatı, bin liralık alıntı primi ilavesiyle titrem başına 7 bin 450 liralık adına güncellediğini hatırlatarak, sonunda dünyayla ahenkli paha belirlenerek, üreticinin emeğinin karşılığını almasının şişman seviyede sağlandığını dile getirdi.
"Tahıl koridoru, tahıla alakadar kenarlı ihracatını korudu"
Şubat 2022'de Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının, dü ülkenin nice asliye besin maddesinin toptan tedarikçisi olmaları zımnında tamamı dünyada besin krizi yarattığını anlatım fail Taşpınar, "Ukrayna'nın ürettiği ürünleri evren pazarlarına bildirme edememesinin yanında, Rusya'nın saf taş yağı lambası lambası toptan ticaretin şişman hisse alması toptan erke krizini tetiklerken, toptan basma ihracatında ehemmiyetli oyuncu olması toptan basma fiyatlarının katlanmasına illet oldu. Böylece toptan tahıl fiyatları, toplumların altından kalkamayacağı düzeye ulaştı. Türkiye, gelişigüzel dü tarafla istikrarlı diplomatik münasebat seyrederek barıştan yana tavrını müşterek defa elan devreye koydu." değerlendirmesinde bulundu.
İstanbul merkezli danışmalar sonucunda, 22 Temmuz 2022'de "tahıl koridoru" mutabakatının imzalandığını hatırlatan Taşpınar, bu kapsamda 25 Aralık'a denli 200'ü Türk sahipli 585 sefine ile 15 milyon titrem tahıl ve benzeşim ürünün taşındığını kaydetti. Pandemi zamanında titrem fiyatı 450 dolara denli çıkan ekmeklik buğdayın, tahıl koridoru mutabakatının etkisiyle şimdilerde 310 dolar seviyesine gerilediğine dikkati çekici Taşpınar, "Anlaşmanın başlangıcından 25 Aralık 2022'ye denli tahıl ve benzeşim mamüllerin yüzdelik 15'ine yanıt mevrut kısaca 2,250 milyon tonu ülkemize taşınmış, sonunda elan makul fiyatla tahıl ürünlerine erişilebildi. Böylece tahıla alakadar kenarlı özellik ihracatında yakaladığımız üstün dereceli kuru himaye ve açık açık çoğaltma olanağı oluştu." halinde konuştu.
Üretimi heveslendirme edecek tedarik önerileri
Taşpınar, toptan hava değişikliği, Kovid-19 süreci, besin milliyetçiliği, erke ve basma krizi, Rusya-Ukrayna savaşı ile baş başa dünyanın çabuk müşterek değişime girdiğinin altını çizerek, bu değişimden ekincilik ve besin sektörlerinin de nasibini aldığını söyledi. Tarım ve besin sektörlerinde yaşanmış bulunan sorunların, geleceği de gözdağı ayar bir duruma geldiğini vurgulayan Taşpınar, şunları kaydetti:
"Türkiye'de bu etkinin buğday kabilinden asliye ürünlerde arama edilebilmesi düşüncesince birtakım tedbirlerin katılması dirimlik ehemmiyet taşıyor. Üretimin heveslendirme edilmesi düşüncesince 2022-2023 yılı düşüncesince mazot, gübre, ekecek ile muvakkat maruz desteklerin temelli bir duruma getirilerek dekara 116 liradan 230 liraya çıkarılması ve buğdaya kilo başına 10 kuruş bulunan mahsul desteğinin minimum 25 kuruşa çıkarılmasını bekliyoruz."
