İstanbul
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi 2021'in sonuç 3 ayındaki çelimli atakla yılı yüzdelik 25,8 getiriyle tamamlayarak global hisse piyasaları ortada domestik mal cinsinden en çelimli performanslardan birtanesini sergiledi.
Küresel iktisat acemi kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını ve evren genelindeki şişkinlik baskısıyla belirsizliklerle kırcı beraberinde yılı geride bıraktı.
Kovid-19 salgını sayesinde global bazda zamanı ceninisakıt seviyelere nazil siyasa faizleri şişkinlik baskısının başta senenin ikinci yarısından sonraları gündüz günden artmasına faktör olurken, özek bankalarının şahinleşen söylemleri ve şişkinlik riskinden dehalet şıkkı ortada küsurat global yatırımcıların aksiyon piyasalarına yöneldiği görüldü.
Yurt içi piyasalar senenin sonuç çeyreğinde global aksiyon rallisine katılırken, kaslı ve büyümekte bulunan iklim borsaları ortada nema bazında geçmiş sıralarda arazi düzlük BIST 100 endeksi, 2021'i yüzdelik 25,8 yükselişle 1.857,65 puandan tamamladı. Dolar bazlı bakılınca ise BIST 100 endeksi sabık sene yüzdelik 29,3 bedel kaybetti.
Borsanın çelimli yükselişinde 2020'de Kovid-19 salgını zımnında gerçekleşen kaba daralmanın arkası sıra ince çelimli mevrut 2021 üçüncü çeyrek bilançoları ve hisselerin dolar bazlı ucuzluğu üzere esbap öne çıktı.
Borsada rekorlar dönemi
BIST 100 endeksi, 23 Mart ile 6 Ekim ortada ufki beraberinde ilerleyiş izlerken, 6 Ekim'deki yoğun düzeyinin arkası sıra başlamış bulunan ralliyle baş başa 17 Aralık'taki şahika noktasına derece kısaca yüzdelik 75,5'lik yükseliş kaydetti.
Söz konusu ralliye derinlemesine süredir ufki seyreden BIST 30 hisselerinin ehemmiyetli dayanak verdiği görülürken, bu zamanda BIST 100 endeksinde nice üstün dereceli da kırıldı.
BIST 100 endeksi görmüş olduğu en faziletli kur rekorunu 2.406,87'ye çıkarırken, mecmu iş kütlesi rekoru da 77 bilyon liraya ulaştı.
29 Kasım ile 16 Aralık ortada 14 gündüz mafevk üstüne üstlük terfian bu alandaki en derinlemesine seriyi eline geçiren BIST 100 endeksi, haftalık bazda da 10 hafta mafevk üstüne üstlük terfian Kasım 2020'de başlayıp Ocak 2021'de sonlanmış 10 haftalık seriyi tekrarladı.
BIST 100 endeksi 2005'ten beri geçmiş defa üç sene mafevk üstüne üstlük yükselirken, bu sene 36 defa kapanış rekoru kırdı.
Bununla birlikte, BIST 100 endeksinde arazi düzlük şirketlerden Ereğli Demir Çelik 100 bilyon teklik meydan kıymetine vasıl geçmiş Türk firması oldu. 17 Aralık'ta gündüz içi işlemler bitmeme ederken, Enka İnşaat, Ford Otosan ve Koç Holding de 100 bilyon teklik meydan kıymetini geçmeyi başardı.
Borsayı endüstri şirketleri sırtladı
Ana endekslere gereğince bakılınca Sınai endeksi salname yüzdelik 45,5 bedel hasılatıyla en beraberinde tomar getiriyi sağlarken, finansal dizin beraberinde açıklık salname girdisi yüzdelik 40'a yaklaşsa da hasılatlarını azda olsa geri vererek salname yüzdelik 12,1 artım sağladı. Geçen sene uygulayım bilimi endeksi yüzdelik 31,1, hizmetler endeksi ise yüzdelik 11,8 bedel kazandı.
Sektör bazlı en dobra getiriyi yüzdelik 77,9'la maden anne endüstri piyasası sağlarken, orman kağıt tabaat yüzdelik 24,2 düşüşle en aşırı kaybettiren dal oldu.
Hisse bazlı bakılınca 2021'de en aşırı getiriyi yüzdelik 252,7 ile Sasa Polyester sağlarken, onu yüzdelik 176,2 ile Erbosan ve yüzdelik 174 ile İskenderun Demir Çelik strateji etti.
Geçen sene yatırımcılarına en aşırı kaybettiren esham ise yüzdelik 54,1 ile Odaş Elektrik, yüzdelik 52 ile Bera Holding ve yüzdelik 43,8 ile Kartonsan oldu.
Hisse geri alımları 9 bilyon liraya ulaştı
Garanti BBVA'nın anne hissedarı Banco Bilbao Vizcaya Argentaria'nın (BBVA) Garanti BBVA'daki küsurat esham düşüncesince fahri hisse geri alımı teklifinde bulunacağını açıklaması taşınmazlar içi hisse piyasaları düşüncesince ehemmiyetli beraberinde dönüm noktası oldu.
Açıklamanın yapıldığı tarihte herhangi beraberinde birlik hisse düşüncesince 12,20 teklik yerine belirlenen fiyatla baş başa maksimum yerine 2 bilyon 249 milyon avroluk beraberinde bütçe ayrılmış olduğu bildirildi.
Analistler, BBVA'nın bu açıklamasının Türk şirketlere mahsus güvene bağlı algıyı değiştirdiğini ve Borsa İstanbul'un mafevk taraflı hareketinin ivme kazanmasında sansasyonel bulunduğunu tabir etti.
Borsa İstanbul'daki ralli hisse geri alımlarını da artırırken, AA muhabirinin Kamuyu Aydınlatma Platformu'ndan (KAP) derlediği bilgilere göre, 2021'de Borsa İstanbul'da 30'dan beraberinde tomar müşareket ya hisse geri alım programı anlatım etti ve ya henüz evvela açıklayan programlar dahilinde hisse geri alımı gerçekleştirdi.
Geçen sene açıklayan hisse geri alım programlarının mecmu büyüklüğü ise kısaca 9 bilyon teklik oldu.
Sabancı Holding'in kasımda açıklamış olduğu 1,2 bilyon ve Türkiye İş Bankası'nın 31 Aralık'ta açıklamış olduğu 1 bilyon teklik büyüklüğündeki hisse geri alım programı da sonuç dönemdeki en şişman program yerine dikkati çekerken, 2021'de açıklayan en şişman program ise 2,4 bilyon müfret hisse geri alım programıyla Arçelik'ten geldi.
