Hartum
Sudan'da sahn pahalılığı protestolarının kararı namına 11 Nisan 2019'daki askeri müdahalenin arkası sıra oluşan boşlukta asker, kendilerinin yöneteceği 2 salname birlikte intikal devri isterken Aralık 2018 devrimi ile galibiyet naraları atan protestocuların mümessili çırçıplak kuma patronaj Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) ise siviller idaresinde 4 salname birlikte sürece girilmesinde ısrar etti.
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk istifa ettiAsker ve siviller arasındaki 4 ay devam eden krizin sonlandırılması düşüncesince 39 ay sürmesi öngörülen kuma intikal yönetimini başlatacak Anayasal Bildiri Anlaşması, degaje birlikte arsıulusal katılımla 17 Ağustos 2019'da imzalandı.
ÖDBG'nin seçtiği Başbakan Abdullah Hamduk, 21 Ağustos 2019'da kasem etti ve 5 Eylül'de intikal periyodunun önce hükümetini kurdu.
Hamduk, barışın sağlanması, emektar rejimin bayrak isimlerinin yargılanması, kanuncu reformlar yapılması, mevki kurumlarının, sakatlık ve ordunun baştan yapılandırılması ve kazançlı durumun iyileştirilmesini, intikal periyodunun en ehemmiyetli ruzname maddeleri ortada sıraladı.
Hükümet, 3 Ekim 2020'de ise ülkedeki silahlı gruplarla Güney Sudan'ın başkenti Cuba'da sulh anlaşması imzaladı.
Barış anlaşmasını imzalayan silahlı grupların yönetime karışma edilmeleri düşüncesince Hamduk, emektar hükümeti feshedip 9 Şubat 2021'de dünkü kabinesini kurdu.
Hamduk hükümeti, ekonomik, siyasi, dini ve maşeri reformlara imza atsa da askerin müdahaleleri, kazançlı gerekçeler ve kuma patronaj içindeki düşünüm ayrılıkları dolayısıyla değerli olunamadı.
Özellikle hükümetin ordunun baştan yapılandırılması ve para varlıklarının maliyeye aktarılması kabil teşebbüslerle askerin direkt maksat alındığı ağırbaşlı suçlamalar nüfuz ortaklığını çalışarak sona erdirdi.
25 Ekim askeri müdahalesi
Ordu ile çırçıplak hile ortada nüfuz savaşı ve asıl düşünüm ayrılıkları yaşanması kararı asker, 25 Ekim 2021'de yönetime el koyarak yılgı eritme anons etti, hükümeti feshetti, Başbakan Hamduk karışma onlarca siyasetçiyi ve aktivisti gözaltına aldı.
Günlerce ev hapsinde kesirler Başbakan Hamduk'a görüşme yasağı getirildi.
Askerin anlaşmalara uymaması, birlikte tane yönlü kararlar alması ve asayiş güçlerinin çırçıplak hile arzu fail barışçıl göstericilere huzur orantısız çelim kullanımı, intikal yönetiminin askeri ve çırçıplak kanadı ortada baştan sona anlaşmazlık konusu oldu.
Yönetim krizini sona erdirmek şartıyla 21 Kasım'da Ordu Komutanı Abdulfettah El Burhan ile uygulayımcı hükümeti kurması düşüncesince görevine reddetme edilen Hamduk ortada siyasal geçim imzalandı.
Askeri vuruş ve siyasal anlaşmaya aksülamel gösterenler, hükümetin ağız ağıza sivillere devredilmesi isteğiyle dünya genelinde müddetsiz gösteriler başlattı.
Göstericiler, askerin kışlaya dönmesini ve kusursuz çırçıplak birlikte hile arzu ederken ordu, bulunan şekliyle gösterilerin siyasal çözüme yardım sağlamayacağını ve Temmuz 2023'te seçimle ve hepsi Sudan'ın uzlaşısıyla iş başına doğacak hükümet kurulana denli nüfuz ortağı olmayı sürdüreceğini belirtti.
Sudan'da ordunun yönetime el koyduğu 25 Ekim'den buyana çırçıplak hile isteğiyle planlı gıcırtı gösterilerinde asayiş güçlerinin müdahalesi kararı 57 ad yaşamını kaybetti.
Hamduk, siyasal krizin çözülememesi dolayısıyla istifa etti
Tabandaki rahatsızlık, arsıulusal topluluğun beklentileri, askerin baskıları, aylardır devam eden kitlesel protestolar ve sonunda siyasal anlaşmadan da semere alınamaması ilişkin Hamduk, boşluk ayının semere günlerinde istifa sinyalleri verdi.
Sudan Başbakanı, intikal periyodunun askeri ve çırçıplak bileşenleri arasındaki uzlaşma çabalarına karşın siyasal krizin çözülememesi dolayısıyla 2 Ocak 2022'de görevinden istifa ettiğini bildirdi.
Hamduk istifa konuşmasında, siyasal krize eritme bilmek düşüncesince hepsi taraflarla görüştüğünü fakat kavram alamadığını belirterek, bulunan krizin siyasal birlikte buhran olmakla bu arada kazançlı ve içtimai yaşamın hepsi yanlarını kapsayacak şümullü birlikte buhran olma uğrunda ilerlediğini savundu.
Lidersiz, karşılama vadetmeyen ve çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu gösteriler, el erki bekleyenleri kusursuz namına istiğna etmiyor.
Göstericiler ve onların arkasındaki siyasal ve çırçıplak gruplar ve koalisyonlar da askerin gidip çırçıplak yönetime geçilmesi haricinde çecik şu anne denli elle tutulur birlikte düşünüm ve plan sunabilmiş değil.
Askeri karışma karşıtı gösterilerin 73 gündür sürdüğü ülkede, ordunun Hamduk'a ardıl arayışları ise sürüyor.
Kulislerde, emektar Maliye Bakanı İbrahim El Bedevi ile 25 Ekim'de feshedilen hükümetin Maliye Bakanı Cibril İbrahim adları başvekillik düşüncesince zikrediliyor.
Askerin seçimlere denli fariza meydana getirecek iare ve yetkileri sınırlanmış hükümet modelini değerlendirdiği belirtiliyor.
"Askerin önündeki seçenekler; iare hükümet kurması yahut seçimlere gitmesi"
Sudani gazetesi yazarı ve emektar Genel Yayın Yönetmeni Abdülhamid Avad, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, "Hamduk'un istifası, hepsi olasılıkların kapısını açıyor ve düzlem bulanık bulunduğu düşüncesince kimesne istikbal günlerde nasıl sonuçlanacağını kestiremiyor." dedi.
Hamduk'un, Burhan ile siyasal anlaşmayı imzalamasının sorumluluk bulunduğunu öne devam eden Avad, "Zamanlaması haricinde başbakanın istifasının gerçekte akıllıcasına olduğuna inanıyorum. Bu adım, askeri bileşenin vaziyeti hâlâ aşkın arama etmesine illet olacak. Askerin önündeki seçenekler; iare hükümet kurması yahut seçimlere gitmesi." ifadelerini kullandı.
Avad, değme güzeşte gündüz küsurat protestoların askeri iktidarı istifaya yahut en azından ivaz vermeye yasaklama ihtimalinin de tercihler dahilinde olduğuna ayraç etti.
"Sudan, baştan yaptırımlar ve izolasyonlara dönebilir"
Hadase gazetesi yazarı Ömer Faruk'a göre, Hamduk'un kadrosu ve tabanıyla danışma etmeden askerle birlikte tane yönlü siyasal mutabakatı imzalaması istifasına sefer açtı.
Faruk, "Ülkede işler hâlâ aşkın istikrarsızlığa akıllıcasına ilerliyor. Sonraki çatışma, Burhan liderliğindeki kalaba ile ahali ortada olacak. Burhan, protestoları çelim kullanımıyla bastırmaya çalışırsa Sudan, arsıulusal yaptırımlara ve izolasyona dönebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Burhan'ın protestoları bastırmada değerli olma olasılığını güçsüz gördüğünü tamlayan Faruk, "Çünkü protestoların anne sevimsiz güçleri canlı rical ve kadınlardır. Bu insanlar, bunun özlük gelecekleri olduğuna ve çabucak demokratik birlikte ülkede olacağına inandıkları düşüncesince onları yenmek şu anda imkansız." ifadelerini kullandı.
“Hamduk askerle anlaşarak darbenin parçası oldu”
Hartum Basın Yayın Kurulu Başkanı Yusuf Hamed, Hamduk'un istifasının yöntem sahnesinde ehemmiyetli birlikte tesiri olmadığını belirterek, kendisinin Burhan ile siyasal anlaşmayı imzalayarak 25 Ekim darbesinin birlikte parçası bulunduğunu söyledi.
Hamduk'un çıkmaz hareketinin uğrunda ve demokratik yönetimi destekleyen arsıulusal maşer karşısında askeri bileşen düşüncesince birlikte engel vazifesi gördüğünü korumak için çaba sarfeden Hamed, "Ayrılmasıyla bu engel ortadan kalktı ve bundan sonra yüzleşme direkt ahali ve kalaba ortada olacaktır." diyerek konuştu.
Ordu ve ahali arasındaki denklemin, emektar kefaret çeşidinden "şeytanlaştırılan" ve ehemmiyetli birlikte illet bulunan siyasal güçlerden mahrum bulunduğunu tabir fail Hamed, ilkin de ÖDBG'nin halkın isteklerini ve ülkenin istikrarını sağlayıcı siyasal birlikte balans peyda etmek düşüncesince harekete geçmesi icap ettiğini kaydetti.
