Ankara
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, ferdî başvurunun amacının, birlikte tane on paralık sivrisineklerle uğraşmak değil, sivrisinekleri üreten bataklığı zayıflatmak bulunduğunu belirterek, "Bireysel başvurunun etkili birlikte şekilde, dobra fail birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine zımnında bitmeme etmesi, yalnızca Anayasa Mahkemesinin çabalarıyla muhtemel değildir, yasama, icra ve kaza organlarının, yönetimsel mercilerin bu mevzuda duyar olmasıyla ve nesnel etkiyi yaşama geçirmesiyle fakat muhtemel olabilir." dedi.
Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi kabilinden akçalanmış edilen Anayasa Mahkemesinin Temel Haklar Alanındaki Kararlarının Etkili Şekilde Uygulanmasının Desteklenmesi Projesi kapsamında, Anayasa Mahkemesinin ferdî müracaat ihlal kararları ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılmasına bağlı semt toplantısı düzenlendi.
Toplantının açılışında mütekellim Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, asliye doğruluk ve özgürlüklerin korunmasının, kâffesi toplumların asliye önceliği bulunduğunu söyledi.
Arslan, sabık asrın hassaten evvela yarısında yaşananların, doğruluk ve özgürlüklerin korunması noktasında aşırı ehemmiyetli strüktürel değişikliklere başlangıç olduğunu, hassaten dü evren mücadelesi ortada ve esnasında yaşanmış bulunan yoğun, sistemli doğruluk ihlallerinin, bugünkü asliye tüze düzenini belirlediğini kaydetti.
Türkiye'de 2010 Anayasa değişikliğiyle düzene giren ve 2012'de uygulanmaya başlanan ferdî başvurunun ameliye amacının, "hak ihlali iddialarının millî sınırlar içerisinde halledilerek, AİHM'e taşınmasın engellemek", ilkesel amacının da "temel doğruluk ve özgürlüklerin korunmasının standardının yükseltilmesi" bulunduğunu vurgulayan Arslan, şu biçimde konuştu:
"Bu ilkesel ve ameliye hedefi gerçekleştirmeye müteveccih getirilen ferdî başvuru, çağ 10. yılında, Türkiye'de aşırı ehemmiyetli etkili birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine önümüzde duruyor. Aradan sabık 10 sene zarfında ferdî müracaat hakkıyla Anayasa koyucunun iradesine akla yatkın olarak, onun amaçladığı biçimde dobra fail etkili birlikte doğruluk kontrol yolu he mu? Bu önemlice soruya, ferdî başvurun uygulamaya geçmiş olduğu 2012'den itibaren bunun içerisinde bulunan uygulayıcılardan birisi kendisine ferah ferah 'evet' yanıtını verebilirim. Bütün zorluklara, hassaten gelişigüzel sabık çağ küsurat iş yüküne karşın Türkiye'de ferdî başvuru, etkili birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine kasılma edilmiştir ve zımnında bitmeme etmektedir."
"Ocak 2022'de bizlere mevrut müracaat sayısı 12 bine yakın"
Buna karşın önlerinde aşırı ağırbaşlı zorlukların bulunduğuna ayraç fail Arslan, ferdî başvurunun etkili birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine zımnında bitmeme etmesinde dü asliye yıldırma bulunduğunu anlattı.
Zühtü Arslan, şunları kaydetti:
"Birincisi gelişigüzel sabık çağ küsurat iş yükü. Bu iş yükünün dokunaklı birlikte boyuta ulaştığını gelişigüzel vesileyle söylüyoruz. Bugün Anayasa Mahkemesinin uğrunda 66 bine DOĞRU ferdî müracaat bulunmaktadır. Bu rakamının ne genişliğinde ürkütücü bulunduğunu anlatım edebilmem düşüncesince bizim kabil ferdî müracaat sistemini hazımlı devletlerin önündeki müracaat sayısına bakmam lazım. Alman yahut İspanya Anayasa Mahkemesi, bunlar bizlerden aşırı elan evvela ferdî müracaat sistemini benimsediler güçlükle önlerinde bizim ferdî müracaat sayımızla karşılaştırılmayacak genişliğinde az müracaat var. Ocak 2022'de bizlere mevrut müracaat sayısı 12 bine yakın. Bu sayı, Alman ve İspanya Anayasa Mahkemelerine yılda mevrut müracaat sayısından elan fazla, o sebepten dolayı tığ bazısı birtakım hezel çizgili söylüyoruz, Anayasa Mahkemesinin birlikte tane rakibi Avrupa insanoğlu Hakları Mahkemesi. Maalesef böyle. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin uğrunda şu anda 70 bin yöresinde derdest müracaat mevcut ve bu müracaatlar 47 ülkeden tahsil edilen başvurular. Neredeyse Anayasa Mahkemesi birlikte tane başına Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 47 ülkeden almış olduğu müracaat genişliğinde müracaat alıyor. Bu meselenin önümüzde çözülmesi müstelzim aşırı ağırbaşlı birlikte maslahat kendisine durduğunu vurgulamak istiyorum."
"Asıl amaç, acemi ihlallerin ortaya çıkmasının engellenmesi"
Bununla irtibatlı ikinci zarar ve tehdidin de "bireysel başvurunun nesnel tesirinin yaşama geçirilmemesi" bulunduğunu anlatım fail Arslan, "Bireysel başvurunun amacı, birlikte tane on paralık sivrisineklerle uğraşmak değildir, hedefi sivrisinekleri üreten bataklığı kurutmaktır." dedi.
AYM Başkanı Arslan, esas amacın, ferdî başvurunun etkili biçimde uygulanarak, acemi ihlallerin ortaya çıkmasının engellenmesi olduğuna ayraç ederek, burada bazısı teessürat bulunduğunu aktardı.
"Bunun ehemmiyetli seviyede ferdî başvurunun hâlâ kusursuz manasıyla anlaşılamamasından kaynaklandığını düşünüyorum." diyen Arslan, bu cins toplantılar ve çapraz diyalog sayesinde, ferdî başvurunun doğacak çağda aşırı elan güzel birlikte biçimde uygulanacağına inandığını dile getirdi.
Burada, "Bireysel başvurunun etkili olması neye bağlı?" sorusunun da yanıtlanması icap ettiğini kail Arslan, "Bu da nesnel etkiyle irtibatlı olarak, doğruluk ihlalini gidermekle işyar bulunan kurumların, şahısların acemi doğruluk ihlali iddialarının ortaya çıkmasını beklemeden akıntı etmesine bağlı. Bu da teşri organı, yargısal merciler olabiliyor." dedi.
Anayasa Mahkemesinin, ihlalin nereden kaynaklandığını kararlarında belirttiğini anlatım fail Arslan, "İhlal nereden kaynaklanıyorsa o yönetimsel makamların yahut yargısal organların konkre ihlali gidermesi gerekiyor, bu da kifayetli değil, benzeşim mahiyette meselelerle karşılaştıklarında, Anayasa Mahkemesinin ihlal sonucunda belirttiği prensipleri dikkate alarak karar karar vermesi gerekiyor. Aksi takdirde benzeşim mahiyetteki sorunlar daima Anayasa Mahkemesinin önüne gelecektir." vurgusunu yaptı.
Kanundan meydana gelen ihlaller...
Anayasa Mahkemesinin, ihlalin yönetimsel yahut yargısal merciinin kararından değil de kanunun kendisinden kaynaklandığı hallerde teşri organının akıntı geçmesini beklediğini vurgulayan Arslan, "Çünkü, ihlale sefer açan anayasa hükmü değiştirilmediği, kaldırılmadığı müddetçe o ihlal yeniden etmeye bitmeme edecektir ve Anayasa Mahkemesi de benzeşim ihlalleri ele almaya bitmeme edecektir." biçiminde konuştu.
Başkan Arslan, bu vaziyetteki ihlal kararlarında yapılması gerekenin, çabucak ihlale faktör bulunan anayasa hükmünü fark kılmak yahut ortadan feshetmek olduğuna ayraç etti.
Başkan Zühtü Arslan, "Bireysel başvurunun etkili birlikte şekilde, dobra fail birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine zımnında bitmeme etmesi, yalnızca Anayasa Mahkemesinin çabalarıyla muhtemel değildir, yasama, icra ve kaza organlarının, yönetimsel mercilerin bu mevzuda duyar olmasıyla ve nesnel etkiyi yaşama geçirmesiyle fakat muhtemel olabilir." değerlendirmesini yaptı.
"Anayasa Mahkemesi, göz boncuğu biçimde ferdî müracaatta temyiz makamı değil"
İstinaf Mahkemelerinin kurulmasının, kaza sistemi itibarıyla birlikte çevrim noktası, yarar bulunduğunu anlatım fail Zühtü Arslan, istinaf mahkemelerinde kesinleşen başvuruların aracısız Anayasa Mahkemesine gelmesinin, endamsız müddette elan aşırı müracaat yapılmasını birlikte getirdiğini de aktardı.
Arslan, şu biçimde bitmeme etti:
"Burada birlikte hata anlaşılma var, Anayasa Mahkemesi istinafların temyiz mercii değil, Anayasa Mahkemesi, göz boncuğu biçimde ferdî müracaatta temyiz makamı değil. Aslında bu iş yükünün birlikte sebebi de bu. Temel doğruluk ve özgürlüklerin ihlalini bertaraf kılmak en evvela amme makamlarının ve adım mahkemelerinin görevidir. Anayasa Mahkemesi evvela araçsız ihlali gideren birlikte merci değildir, imkânsız da."
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Türkiye düşüncesince ferdî başvurunun, hususiyet sistemi ve hak, özgürlüklerin korunması itibarıyla hakkıyla iri birlikte yarar bulunduğunu vurgulayarak, "Bireysel başvuru, Türkiye'de insanımıza meydana getirilen en iri hizmetlerden biridir güçlükle bu hizmeti sürdürmek, bu kurumu dobra işleyen, etkili birlikte doğruluk kontrol yolu kendisine sefer açmak de her insanın sorumluluğundadır." ifadelerini kullandı.
