Kabil
Afganistan'da özverili avrat eğitimciler, okula gitmelerine daha müsaade verilmemiş rüştiye ve ortaöğretim çağındaki kızlar, ailelerinin geçimine medet sağlayıcı kız-erkek bebek işçiler ile okuma-yazma bilmeyen hanımlara dersler veriyor.
Afganistan'da Ağustos 2021'de yönetime mevrut Taliban, bayanların çalışmasına ve kız evlatlarının normal düzende eğitim almasına engeller getirdi.
Bir müddet sonradan 6'ncı sınıfa derece bulunan ölçüde ve üniversitelerde avrat ve kızların eğitim almasının önündeki engeller kaldırıldı fakat ülkenin iri bölümünde rüştiye ve ortaöğretim düzeyindeki talih okullarında kızların öğrenime dönmesine müsaade verilmedi.
Gönüllü Afganlar, eğitim seferberliği başlattı
Belirsizliğin sürdüğü ortamda Afganistan'ın nice vilayetinde kimi fahri eğitim destekçileri, özlük olanaklarıyla kurmuş oldukları gayriresmi okullarda çevrelerindeki öğrenimden yoksun evlatların derslerden arka kalmamasını sağlıyor.
Kimi eğitimciler, "kültürel sorunlar" ve "okulların aşırı ortak tomar cezaevi uğrunda olmaması gerektiği" nedeni öne sürülerek bu okullardan fon alınmasına müsaade vermiyor fakat bazısı eğitimciler de eğitim yönündeki çabaları motivasyon kılmak şartıyla okullarının kapılarını iletişim araçları kurumlarına açmayı onama ediyor.
İki kız kardeş, özlük olanaklarıyla seferber oldu
Sodabe (21) ve Azita (23) Nezend kardeşler de öğrenimden yoksun artan ayrıntılar düşüncesince elini taşın dibine koyan fahri Afganlardan.
İki özverili kız kardeş, gözlerden ırak ortak noktada kurmuş oldukları okulda öğrenimden yoksun artan kız çocuklarını ve bebek işçileri eğiterek doğacak düşsel kurmalarına imkân tanıyor.
Nezend kardeşler, özlük olanaklarıyla hükûmet merkezi Kabil'de kurmuş oldukları okulun kapılarını AA muhabirine açtı.
Burada okula gitmelerine daha müsaade verilmemiş rüştiye ve ortaöğretim çağındaki kızlar, ailelerinin geçimine medet sağlayıcı kız-erkek bebek işçiler ile okuma-yazma bilmeyen hanımlara Taliban önceleri eğitim müfredatına layıkıyla eğitim veriliyor.
Okulda tahminî 250 öğrenci, haftanın 5 haset günde âdemoğlu çağ eğitim görüyor, başkaca manzume kazandırma şartıyla isteyene dikiş ve halı dokumacılığı eğitimleri de veriliyor.
Eğitimci kardeşler, evlatların az şimdi tümünün serseri ailelere mensup bulunduğunu ve imkanlarının geliştirilmesi düşüncesince yurt içre ve dışındaki eğitim destekçilerinden iane beklediklerini anlatım ediyor.
"Afganistan kızlarının toplumdan silinmesini istemiyoruz"
Okulda tarih, matematik, Farsça, İngilizce, biyoloji, kimya, hikmet üzere müfredata akıllıca derslerimizi işlediklerini kaydeden pedagog Sodabe Nezend, "Taliban sonrası 6'ncı derslik üstü kız okullarının kapatılması, eğitim görmesi müstelzim kızların eğitim alması namına hakeza ortak okul projesini başlatmamız anlamında bizi motivasyon etti. Her çağda Afganistan'da bayanların unutulmuş olduğu ve ötekileştirildiği aşırı açık. Bu durumun baştan tekrarlanmamasını istedik. Afganistan'daki kızların eğitilmemiş kalmasını, unutulmasını ve toplumdan silinmesini istemiyoruz." ifadelerini kullandı.
Okullar üstüne Taliban'ın politikasını eleştiren Nezend, avrat ve insanoğlu haklarındaki mevzularındaki mesail çözülmeden arsıulusal camianın Taliban'ı resmi şekilde tanımamasını istedi.
Nezend, şöyle konuştu:
"Buraya mevrut kızların çoğunluğu depresyondaydı ve gelecekleri üstüne umutsuzlardı. Bu okul yardımıyla onları motive ettik. Umutsuz olmamalarını söyledik. Kızlar, 400 çağ sonradan okulların baştan açılması ve dersbaşı yapmaları üstüne umutlu. Onlar düşüncesince oluşturduğumuz böylesi ortak düz zımnında aşırı mutlular. Bir okul üzere onlara araştırma görevlisi olmamızın yanında, bura onlara düş aşılıyor. Bundan aşırı kıvançlı ve mutlular."
Faaliyetlerinden ailelerin kıvançlı bulunduğunu fakat kültürel nedenlerle kimi negatif tepkilerle de karşılaştıklarını kaydeden Nezend, "Biz konfirmasyon olmayacağız. Her ne biçimde olursa olsun savaşım edeceğiz. Kalemle olsun, dilimizle olsun, sokaklarda protestolarla olsun böylesi düşünce ve ideolojilere erinç direneceğiz." dedi.
"Kızların bir çok çok depresyondaydı"
Eğitimci Azita Nezend de okulda eğitim düzlük kızların ve bebek işçilerin, geleceğe değgin şimdi ümitli duruma geldiğini belirtti.
Nezend, "Okullar kapatılmış olduğu devir Afganistan'da eğitim gören, üniversiteye revan insanoğlu şekilde kızlar düşüncesince hakeza ortak düz tekvin sorumluluğunu hissettik. Kızların çoğunun depresyonda olduğunu, ehil oldukları motivasyonu ve tutkusu kaybettiklerini gördük. Böyle ortak okul kurarak hudutlu sayıda da olsa ortak takım kıza ortak çağ okulların açılacağı ve baştan eğitim görecekleri üstüne beklenti özgülemek istedik." dedi.
Eğitim faaliyetlerini artırarak sürdürmek istediklerini kaydeden Nezend, "Afganistan hanımları sonuç 20 yılda kültür, ekonomi ve siyasa üzere bölgelerde aksiyon gösterdi. Bu bölgelerde aktiflerdi lakin maatteessüf Taliban'ın yönetime gelmesiyle Afganistan hanımlarına müteveccih engellemeler arttı ve bayanların bütünü bütün bu 20 yıldaki kazanımlarını günbegün kaybetmiş olduğu düşüncesindeler." niteleyerek konuştu.
"Hiçbir devir yenilmeyeceğim"
13 yaşındaki 8'inci derslik talebesi Behare Ekberi, yurt genelinde aşırı sayıda çocuğun öğrenimden yoksun kaldığını belirterek, böylesi ortak İmkan ile eğitimine bitmeme etmesinin kendisini bahtiyar ettiğini söyledi.
En aşırı İngilizce dersini sevdiğini özetleyen Ekberi, "Umutsuzdum. Depresyondaydım. Ailem de bu halde olmama aşırı üzülüyordu. Burada eğitim aldığımdan bu yana akrabalarım de mutlu. Gelecekte hekim peyda kılmak istiyorum. Derslerimi bitmeme yol açmak beni bahtiyar ediyor. Umutsuzdum ve umudumu baştan arka aldım. Hiçbir devir da yenilmeyeceğim." dedi.
Ekberi, kızların okula gitmesinin önündeki engellerin kaldırılmasını istedi.
Afgan ayrıntılar eğitim katkısı bekliyor
Uzun seneler devam eden askeri arbede ve politik krizlerin kalkınmasını negatif etkilediği Afganistan'da ilkin rustik kesimlerde canlı evlatların okula gidip eğitim almasında iri imkansızlıklar yaşanıyor.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi kabilinden hanuman ayında hazırlanmakta bulunan tutanağa göre, Afganistan'da eğitim imkanlarına erişimde iri sıkıntı canlı okul çağlarında 7,9 milyon bebek bulunuyor.
Özellikle rustik kesimler, iri miktarda bütün enfrastrüktür hizmetlerinden yoksun durumda. Köylerin çoğu, elektrik, su, sıtma ve şebeke üzere nice bölgede işlev bekliyor.
Bu sebeple gine köylerin çoğunda okul, hoca ve eğitim malzemesi bulunmazken arsıulusal maşer ve kurumların bu konudaki destekleri dirimsel ehemmiyet taşıyor.
