Washington
Blinken, Sudan’da tarafların 5 Aralık’ta imzaladığı politik söve anlaşmasına bağlı açıklamada bulundu.
ABD’nin bu anlaşmayı kıvançla karşıladığını tamlayan Blinken, şunları kaydetti:
“Bu, sivillerin önderliğinde birlikte intikal hükümeti ihdas etmek ve birlikte intikal devri düşüncesince anayasal tensikat gerçekleştirmek uğrunda ehemmiyetli ilkin adımdır. Sudanlı çıplak partilerin ve ordunun, sonuncu birlikte anlaşmaya varmadan ve yetkiyi sivillerin önderliğindeki birlikte intikal hükümetine devretmeden ilkin çözülmemiş mevzularda eksiksiz diyaloglar ihdas planlarını destekliyoruz ve bu amaçlara müteveccih aceleci tekâmül çağrısında bulunuyoruz.”
Blinken, Sudan halkının demokratik birlikte hükümet altında özgürlük, sulh ve hak taleplerini doğrulamak kadar Washington’ın, demokratik ilerlemeyi baltalamaya yahut geciktirmeye etkin askeri yahut çıplak yetkililerden aritmetik sormaya bitmeme edeceğini dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“Bu amaçla, çağ Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasası'nın 212(a)(3)(C) Bölümü uyarınca, insanoğlu hakları ve bel kemiği özgürlüklerin bastırılması da karışma peyda etmek kadar Sudan'daki demokratik geçişin altını oymaktan mesul yahut zeval ortağı olduğuna inanılan eşhas ve bu cins şahısların yaklaşan fasile üyelerine müteveccih bulunan ara sınav bunama politikasının, görevdeki yahut emektar Sudanlı yetkilileri kapsayacak biçimde genişletildiğini duyuruyorum.”
Sudan'ın askeri liderlerini birlikte kat hâlâ iktidarı sivillere bırakmaya, insanoğlu haklarına hürmet göstermeye ve protestoculara müteveccih sertliği sona erdirmeye çağırdıklarını kaydeden Blinken, “Aynı zamanda, Sudan'ın çıplak liderlerinin temsilcilerini güzel niyetle araştırma etmeye ve millî çıkarları ön planda tutmaya çağırıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Ordu yönetiminde bulunan, birlikte yılı çok süredir politik krizin yaşandığı Sudan'da er ile siviller ortada dünkü intikal periyodunu başlatacak, çıplak hükümet ve demokratik seçimlerin yöntemini anahtar "çerçeve anlaşma", arsıulusal ve diyalekt katılımla 5 Aralık’ta başşehir Hartum’da imzalanmıştı.
Anlaşma, dünkü intikal hükümetinin, ülkeyi engellenmeyen ve adaletli seçimlere götürecek çıplak birlikte otoritenin kurulmasının ehemmiyetli noktasını oluşturuyor.
Tarafların söve anlaşmayı beş altı hafta içre sonuncu anlaşmaya ve muvakkat anayasal düzenlemelere dönüştürmesi bekleniyor.
2019’dan beri dingildeklik sürüyor
Sudan’da avlu pahalılığı kaynaklı kitlesel el protestoları kararı süregelen Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi kararı 11 Nisan 2019’da 30 salname Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonra kurulan asker-sivil eş muvakkat hükümetleri ise yoğun anlaşmazlıklar dolayısıyla kalımlı olmamıştı.
Sudan ordusu, asayiş ve ölümsüzlük tehdidi sebebi öne sürülerek 25 Ekim 2021'de çıplak yönetime el koymuş, dehşet çözüm duyuru ederek başvekil karışma onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, çalışkan hükümetten ve başbakandan mahrum ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül'de "2022 intikal anayasası taslağı”nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD'dan oluşan üçgen sistem ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan flaşör mekanizma, er ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı esasi almıştı.
Üçlü mekanizma, 10 Kasım'da Sudan'daki krizi halletmek düşüncesince kalaba ile siviller ortada "temel mutabakata" varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile çıplak gruplar ortada diyalekt ve arsıulusal tarafların himayesinde meydana getirilen levent boylu görüşmeler kararı dü taraf, politik söve barışma imzalanması dair uygun kalmıştı.
