Ankara
ABD'nin Tayvan'da "de facto elçiliği" üzere etkin Tayvan Amerikan Enstitüsü (AIT) Direktörü Sandra Oudkirk, göreve gelmesinin peşi esna düzenlemiş olduğu evveli matbuat toplantısında, ABD'nin Tayvan ile ilişkilerini derinleştirmek istediğini söyledi.
ABD'nin Tayvan'a etraflıca ilişkin olmayı sürdüreceğinin altını çizen Oudkirk, Tayvan ile siber düzenlilik ve hazırlık zincirleri üzere dünkü teşrikimesai sahalarında enerjik namına çalıştıklarını belirtti.
Oudkirk, "Ortaklığımızın kıymeti ve Tayvan'a desteğimiz aşırı sağlam. Tayvan ile bağlarımızı derinleştirmeyi üstenme ettik." ifadesini kullandı.
ABD Bakanı Joe Biden yönetiminin, Çin'in "kötü" etkisine dirlik koyma, dünkü kimse koronavirüs salgınının etkilerini atlatma ve hava değişikliği tehdidinin dair gitme üzere mevzularda global ve lehçe hedefleri bulunduğunu kaydeden Oudkirk, Tayvan ile bu hedefleri geliştirmeyi sürdüreceklerini dile getirdi.
ABD-Çin gerilimi
ABD ve Çin ortada dünkü sıfır Tayvan anlaşmazlığı derinliğine senelerdir sinirli ilişkilere bozukluk olurken Pekin'in bu ay başlangıcında Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ) anons etmiş olduğu alana aşırı sayıda harp uçağıyla girmesi gerilimi artırmıştı.
ABD Başkanı Joe Biden, 21 Ekim'de CNN televizyonuna meydana getirdiği açıklamada, ortak Çin saldırısı yerinde Tayvan'ı savunacaklarını söylerken Çin, Biden'ın laflarına aksülamel göstermişti.
Öte taraftan esbak gün, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tayvan'ın Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına alınması ve BM faaliyetlerinde gösteriş alması düşüncesince çağrıda bulunmuştu.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın peşi esna çıkan iç harpte Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu anons etmesi dair Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da bitmeme ettiğini doğacak sürerek istiklal anons etmişti.
Bu adım Çin kabilinden onama edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e derece Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i anabolizma etmişti. 1950'ler ve 1960'larda aşırı sayıda ülkenin diplomatik alım satım tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin peşi esna 1971'de BM Genel Kurulunda meydana getirilen oylamada Pekin hükümetinin Çin'in yegâne yasal mümessili onama edilmesiyle Tayvan'ın arsıulusal örgütlerdeki pozisyonu belgisiz bir vaziyete gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın öz topraklarının parçası bulunduğunu savunuyor. Çin, geçit ve çevresindeki askeri varlığının beraberinde Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik ilgiler kurmasına, Birleşmiş Milletler'de ve başka arsıulusal kuruluşlarda anabolizma edilmesine dirlik çıkıyor.
