Brüksel
Avrupa Birliği (AB) 2021'de toy kimse koronavirüsle (Kovid-19) mücadeledeki yeteneksiz politikaların tarz açmış yer aldığı krizlerin yönetimi, aşılamaların hızlanması, savunmada muhtariyet ve transatlantik ilişkileri ihya çabaları, Belarus ile mülteci gerginliği, pahalılık ve erke fiyatlarındaki artma denli mevzulara yoğunlaştı.
2020'de endamsız müddette salgının merkezi duyuru edilen AB devletleri keyif materyali ihracatına engellemeler getirip, birbirlerine sınırlarını kapatırken AB kurumları nötr kaldıkları düşüncesince eleştirilere maruz kaldı.
2021'nin geçmiş günlerinde AB'nin gündemi, Schengen bölgesinde başıboş dolaşımını güvence dibine benimseme buyurmak düşüncesince Birlik genelinde yolculuklarda kullanılmak az daha aşılama sertifikası oluşturulmasıydı.
Ancak senenin geçmiş 3 ayında uzuv devletler bu mevzuda mukassem durumdaydı. Turizm devletleri yazları ekonomilerini canlandırabilmek düşüncesince bahis konusu uygulamaya devredilmek isterken Fransa ve Almanya denli bazısı devletler ise hâlâ aşının himaye süresi denli bilgilerin kemiksiz olmaması ve "ayrımcılık" endişesiyle uygulamaya ısıdam bakmadı.
17 Mart'ta AB aşılama sertifikasında geçmiş adımı atarak lazım kanuncu düzenlemeyi hazırladı, şehadetname 1 Temmuz bakımından yürürlüğe girdi. Bugüne değin 5 kıtada Türkiye'nin de aralarında yer aldığı 60'dan birlikte tomar vatan düzene engelleme edildi.
Aşı anlaşmalarına çaba verildi
Aynı dönemde, döllenme süreçlerini aheste ilerlettiği nedeni öne sürülerek mevzuya eğilen AB, gizil aşıların alımına müteveccih başlangıç döndürücü sayıda ticari barışma yaptı.
Bu çerçevede AB ilkin BionTech-Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson&Johnson ilkin peyda buyurmak az daha başlangıç döndürücü sayıda şirketi ile aşılama alıntı sözleşmeleri imzaladı.
AB, opsiyonlar engelleme peyda buyurmak az daha BioNTech-Pfizer ile 2,4 milyar, AstraZeneca ile 400 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Johnson&Johnson ile 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Moderna ile 460 milyon, Novavax ile 200 milyon ve Valneva ile 60 milyon düze aşılama benimseme buyurmak düşüncesince sözleşmeler yaptı.
Söz konusu aşıların tasarruf onayı almasının arkası esna bilhassa tedarikte teessürat başlangıç gösterdi. AB tarafı april ayında aşılama alıntı anlaşmasına uymadığı ve tedariki geciktirdiği nedeni öne sürülerek AstraZeneca'ya erinç Brüksel Mahkemesi'nde sorun açtı. Taraflar aylarca birbirlerini sözleşmeye uymamakla suçlama etti.
Diğer üreticilerden başlangıç döndürücü sayıda aşılama havale fail ve teyit düzlük AB ile AstraZeneca'nın uzlaşması eylülü buldu.
AB, hanuman nihayetinde uygulamaya koyduğu Kovid-19 aşısı ihracatını sınırlandıran mekanizmayla birliğin ön alıntı anlaşması imzaladığı BioNTech-Pfizer, AstraZeneca, Sanofi-GSK, Johnson&Johnson, CureVac ve Moderna firmalarının AB ülkelerindeki tesislerinde imal edilen aşıların gayrı devletlere müsaadesiz satılmasını engelledi.
Aşının AB dışına satışı, üretimin yapıldığı ülkenin ve AB Komisyonunun müsaade vermesi şeklinde muhtemel oluyordu. İzin alınması düşüncesince firmaların AB'ye sağlamayı üstlenme etmiş yer aldığı miktardaki aşıyı teyit etmesi gerekiyordu.
Firmalardan aldığı kadar aşılama teyit düzlük AB, aşılama tedarikinde yaşanmış bulunan problemlerin aşılmasıyla uygulamaya koyduğu dışarı satım müsaade mekanizmasını sene nihayetinde yürürlükten kaldırmaya değişmeyen verdi.
Nüfusun yüzdelik 67,3'ü ehliyetli aşılandı
AB 19 Ocak’ta uzuv ülkelerdeki yetişkinlerin yüzdelik 70'inin yaza denli minimum birlikte düze aşılama olması düşüncesince maksat koydu, sonraları süreci yaz sonuna uzattı. Haziran başlangıcında AB'de geçerli aşılama dozu sayısı 250 milyonu aştı, 27 Temmuz'da ise yüzdelik 70 hedefine ulaşıldığı açıklandı.
Yıl sonu bakımından AB'de nüfusun tümünün yüzdelik 67,3'ü ehliyetli aşılandı. Avrupa İlaç Ajansı (EMA), 2021'de AB devletlerinde BioNTech-Pfizer'a ek adına Moderna, AstraZeneca ve Johnson&Johnson ve Novavax firmalarınca imal edilen aşıların kullanımına müsaade verdi.
ABD ile ilişkilerde kademeli salah çerçevesinde transatlantik uyuşma güçlendirildi
AB, sene başlangıcında ABD'de sağlam başlangıç döndürücü mevzuda erinç karşıya geldiği Donald Trump periyodunun bitmesini kıvançla karşıladı.
AB Dış İlişkiler Konseyi, 22 Şubat'ta, videoteyp konuşma eliyle Amerika Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile küresel, aut politika ile asayiş politikaları dalında düşün alışverişinde bulunmuştu.
AB Konseyi Başkanı Michel, 25 Mart'ta AB liderleri ortada planlı zirveye, Amerika Başkanı Joe Biden'ı da çağırma etmişti.
Michel, “ABD Başkanı’nı gelecekteki iş birliğimiz ile ilgili görüşlerini paylaşması düşüncesince toplantımıza katılmaya çağırma ettim. Transatlantik ittifakımızı baştan düz yazı ika zamanı.” ifadelerini kullanmıştı.
Biden, böylecene reislik koltuğuna oturmasından kestirmece 2 ay sonraları AB Liderler Zirvesi'ne videoteyp konferansla melfuf ve AB ile Amerika arasındaki ilişkilerin baştan canlandırılmasına bağlılığını dile getirmişti.
15 Haziran'da planlı AB-ABD Zirvesinde dü aktör, Çin’e yaklaşımda istişare, Rusya’nın istikrarsızlaştıran davranışlarına erinç bütünlük ilkin peyda buyurmak az daha Kovid-19, global konuşu toparlanma, çevre, büyüme, ticaret, global ve diyalekt asayiş hikayelerinde eş vakfe belirledi.
Afganistan ve AUKUS krizleri gölgesinde Stratejik Pusula arayışı arttı
AB’nin defans ile asayiş sahalarında NATO ve ABD'den hür hisse senedi edemeyişi hasebiyle Birlik zarfında etraflıca süredir aralıklarla gündeme getirilen "özerk askeri güç" fikri, 2021'de hâlâ başlangıç döndürücü tartışılır oldu.
AB, Haziran 2020'de "Stratejik Pusula" ismi maruz operasyonel defans rehberini yapmaya başlamış, geçmiş adına gözdağı analizleri yapılmıştı. Konu 2021’de geçmiş adına 26 Şubat’ta AB liderlerinin defans ve asayiş mevzulu toplantısında ele alındı. Toplantıya NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in de alınması dikkati çekti. AB liderleri de Stratejik Pusula'nın "NATO'ya seçenek olmadığını" ve "ABD’nin yükünü öldürmek anlamına geleceğini" kalın pıtrak dile getirdi.
ABD'nin arkası esna NATO'nun da Afganistan'dan çekilmesi ve Fransa'nın, Amerika ile İngiltere kabilinden tahtelbahir anlaşmasında devir dışı bırakılmasıyla hisse senedi fail AUKUS krizi ve sene ortalarında “Belarus yönetiminden yönelen "hibrit" tehdit, AB içerisinde dikkatleri birlikte el hâlâ Stratejik Pusula'ya çevirdi.
5 bin insana denli çıkabilen aceleci geçiş kuvveti denli unsurlar içeren Stratejik Pusula'nın Şubat 2022'deki AB Liderler Zirvesi'nde sonuç durumunu alması planlanıyor.
Rusya ile ilişkilerde yüklülük tırmandı
2021, AB-Rusya ilişkileri, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Politikası Josep Borrell'in 7 Şubat'ta anlatım etmiş yer aldığı "yol ayrımı" düzeyine geldi.
Sene başlangıcında AB, Almanya'dan dönüşünde Moskova'da gözaltına tahsil edilen Rus karşın Aleksey Navalnıy'ın hemen başıboş bırakılması düşüncesince Rusya'ya çağrıda bulundu.
Borrell'in Moskova ziyareti esnasında AB ülkelerinden 3 diplomatın hudut dışı edilmesi Belarus, Ukrayna, Gürcistan, Suriye, Libya denli nice konudaki anlaşmazlıklar, AB Dışişleri Bakanlarının 22 Şubat'ta, Blinken'ın da katılımıyla düzenlemiş yer aldığı görüşmede Rusya’ya müeyyide sonucu çıkmasıyla sonuçlandı.
19 Nisan'da AB, Rus ordusunun Ukrayna sınırıyla Kırım'daki askeri hareketliliği ve yığınağı hasebiyle Rusya'ya erinç Ukrayna ile ehliyetli el birliği mesajı verirken, sene sonuna akıllıcasına Rusya'nın Ukrayna sınırı yakınındaki askeri yoğunlaşmasının artması, AB'nin tavrının sertleşmesine tarz açtı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 7 Aralık'ta Rusya'nın Ukrayna'ya erinç agresif eylemde bulunması şeklinde bu ülkeye kaba yaptırımlar uygulayacakları tehdidinde bulunurken 13 Aralık'ta AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, "AB bakanlarının bütünü çağ şu mevzuda başlangıç döndürücü netti. Ukrayna'ya erinç rastgele birlikte saldırganlığın Rusya düşüncesince politik neticeleri ve faziletli konuşu bedeli olacaktır.” mesajını verdi.
Geri itmeler arsıulusal basında degaje toprak aldı
Başta Yunanistan peyda buyurmak az daha bazısı AB ülkelerinin mültecileri sınırlarından arka ittiklerine değgin haberler, 2020 ve 2021'de nice arsıulusal matbuat kuruluşunda degaje biçimde toprak aldı.
AB'nin yolsuzlukla savaşım ofisi, 12 Ocak'ta Birliğin Sınır Koruma Ajansı Frontex kendisince anket açtı.
Mart başlangıcında AB Komisyonu, Yunanistan'ın başlangıç döndürücü sayıda sığınmacıyı Türkiye'ye arka itmesinin ardından, bu denli vakalarda AB ülkelerinin Avrupa değerleri doğrultusunda hisse senedi etmesi ve asliye haklara hürmet göstermesi icap ettiğini bildirdi.
Son adına Ekim 2021'de Alman Spiegel dergisi, Almanya Birinci Televizyon Kanalı ARD'nin Monitor programı, Fransız gazetesi Liberation, Sırp gazetesi Novosti ve RTL Hırvatistan Lighthouse Report, SRF Rundscha ve ARD Viyana ofisi denli matbuat kuruluşları, Hırvatistan ve Yunanistan’da 8 aydan birlikte tomar devam eden araştırmalarını yayımladı.
Bu haberlerde, arka itmeler ve mültecilere geçerli kuvvet belgelendi ve degaje çapta neva getirdi.
Görüntüler ve ifadeler denli kanıtlarla maruz duyum üzerinde AB Komisyonu, sabık hafta haberlerin "çok akıl verici" bulunduğunu belirtti.
AB Komisyonunun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson, Yunanistan'ı gayrikanuni arka itmelere değgin olup bitenleri araştırmaya çağırdı. Johansson, temmuzda da Yunanistan'ın mültecileri denizden Türkiye'ye akıllıcasına hoşnutluk dışı arka ittiğini benimseme etmiş, bunun "temel Avrupa değerlerinin ihlali" bulunduğunu söylemişti. Johansson, başkaca Yunan hükümetinin sınırlarına mevrut göçmenleri gayrikanuni biçimde hudut dışı etmeyi durdurması icap ettiğini dile getirmişti.
Macaristan ve Polonya ile Hukukun Üstünlüğü tartışıldı
AB ile Polonya ortada 2021'de ilçe bağımsızlığı, hukukun üstünlüğü ve millî yasaların AB hukukunun üzerinde olup bulunmadığı denli mevzularda anlaşmazlıklar yaşandı.
Polonya'nın yargıçlara müteveccih sıkı mekanizmasının haricinde Polonya Anayasa Mahkemesi'nin "ulusal yasaların bazısı bölgelerde AB hukukundan ilkin geldiğine" müteveccih 8 Eylül’de almış yer aldığı karar, ağız dalaşı konusu oldu. Polonya hükümeti sonucu savunurken AB kurumları, AB yasalarının millî yasalardan faziletli bulunduğunu belirtti.
20 Temmuz'da Komisyon, Polonya ve Macaristan'da bilhassa ilçe bağımsızlığı denli demokratik standartların aşındığını belirterek bu devletlerin vaziyeti düzeltmemesi şeklinde "yetkilerini kullanmaktan çekinmeyeceğini" bildirdi.
27 Ekim’de AB Adalet Divanı, Polonya'nın günce 1 milyon ekü mülk cezası ödemesine hükmederken AB, Polonya'ya verilecek fonları onaylamadı.
AB Adalet Divanı, 16 Kasım'da da Macaristan'ın "güvenli" aziz üçüncü ülkelerden gelenlerin dehalet başvurularının reddedilmesine imkân sağlayan ve dehalet başvurularına iane sağlayanlara cezai müeyyide öngören yasalarının, AB hukukunu çiğnediğine değişmeyen verdi.
Belarus ile mülteci krizi yaşandı
AB, Belarus'ta Ağustos 2020'de meydana getirilen seçimlere alavere dalavere karıştırıldığı ve muhalefete bası uygulanmış yer aldığı nedeni öne sürülerek bu ülkeye yaptırımlar uyguluyordu.
Yunanistan'dan Litvanya'ya revan Ryanair'e ilişik uçağın 23 Mayıs'ta bomba suç duyurusu yapıldığı iddiasıyla Belarus vatan sahasındayken acele gerileyiş yapması üzerinde başlamış bulunan gerginlik, AB’nin vakadan birlikte güneş sonraları meydana getirilen AB Liderler Zirvesi'nde gelişmeyi kınaması ve 4 Haziran’da Belarus'a ilişik vatan yolu şirketlerinin Avrupa vatan endüstrisi ile AB ülkelerindeki havalimanlarını kullanmasını yasaklayıcı kararıyla sonuçlandı.
21 Haziran'da yaptırımlara başlangıç döndürücü sayıda büyüklük görevlisi ve iş insanının birlikte Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun oğlu da engelleme edildi.
AB, senenin sonuç aylarında Belarus yönetimini Irak denli ülkelerden göçmenleri getirerek AB devletleri Polonya, Litvanya ve Letonya sınırlarına göndermek, "düzensiz toprak kayması anahtar adına gitmek ve Birlik'i bu yolla istikrarsızlaştırmaya çalışmakla" suçladı.
Kasım ayında AB, göçmenleri pınar devletlerde bloke buyurmak düşüncesince hamleler yapmış oldu ve bu amaçla başlangıç döndürücü sayıda ülkeyle temasa geçti.
2 Aralık Belarus'a bitişik AB ülkelerine gayrikanuni geçişleri kolaylaştıran faaliyetleri düzenli fail yahut bunlara imdat sağlayıcı ad ve kuruluşları da müeyyide listesine düzlük AB, binlerce Iraklının ülkesine arka dönmesini isteklendirme etti.
Kamu borcu arttı
AB devletlerinde amme borcunun karışık emlak içi hasılaya (GSYH) payı müstevli tedbirleri hasebiyle 2021'de çabucak arttı.
AB kurallarına göre, alışılagelen koşullarda uzuv devletlerin amme borçlarının da GSYH'lerinin yüzdelik 60'ını geçmemesi gerekiyordu. AB üyesi ülkeler, müstevli hasebiyle sabık sene bahis konusu kuralları askıya benimseme ika sonucu almış ve amme masraflarını yükseltmişti.
Bu gestalt 2021'de de bitmeme etti. AB üyesi devletlerin yardan ilavesi kriterlerde belirlenen yüzdelik 60'lık amme borcu oranını aştı.
Kamu borcunun GSYH'ye payı sonuç verilere mucibince Yunanistan'da yüzdelik 207,2, İtalya'da yüzdelik 156,3, Portekiz'de yüzdelik 135,4 İspanya'da yüzdelik 122,8 Fransa'da yüzdelik 114,6 ve Belçika'da yüzdelik 113,7'yi buldu.
Brexit kavgası bitmeme etti
AB ile üyelikten ayrılan İngiltere ortada Kuzey İrlanda ve balıkçılık denli Brexit kaynaklı ehemmiyetli mevzularda ihtilaflar sürdü.
Brexit Ayrılık Anlaşması'nın birlikte parçası adına imzalanan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık'ın parçası bulunan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticari ilişkileri düzenliyordu.
Protokole göre, Brexit'e karşın Kuzey İrlanda, AB'nin gümrük kurallarına yayımcı olmaya bitmeme ediyor. AB kuralları gereği Tek Pazar'a, zımnında Kuzey İrlanda'ya İngiltere denli bundan böyle AB üyesi sıfır birlikte ülkeden bazısı mamüllerin direkt gönderimi sona ermesi anlamını taşıyordu.
Özellikle, Birleşik Krallık'tan Kuzey İrlanda'ya sosis, salam ve kıyma denli besin ürünlerinin ve ilaçların gidemeyecek olması İngiltere tarafında şişman rahatsızlığa bozukluk oluyordu.
Londra, AB'den İrlanda protokolünün değiştirilmesini istem etti. Taraflar halen bu problemlerin giderilmesi düşüncesince danışmalar yürütüyor.
İngiltere Brexit hasebiyle Fransa ile de balıkçılık kaynaklı teessürat yaşadı.
Özellikle İngiltere'ye ilişikli Jersey Adası yönetimi, zat esmer sularında avlanmaya sürdürmek talip Fransız balıkçı teknelerinden geçmişteki faaliyetlerine değgin iddia sunmalarını istemişti. Bu durum, İngiltere ve Fransa ortada gerilime bozukluk oldu.
Balıkçılık adalet ve kotalarına ilişikli anlaşmazlıkta Fransa ile İngiltere ortada meydana getirilen görüşmelerde dü tarafı mutlu fail birlikte uzlaşma sağlanamadı.
Paris, balıkçılık krizinde birlikte hal bulunmaması şeklinde dişe diş önlemlerini yaşama geçireceğini açıkladı. Ancak halen İngiltere, Fransa'nın istem etmiş yer aldığı sayıda tekneye müsaade vermedi.
Enflasyon şahika yaptı
Enflasyondaki artma eylül, teşrinievvel ve teşrinisani aylarında da bitmeme etti. Avro mülk birimini kullanan AB ülkelerinden meydana mevrut Avro Bölgesi'nde teşrinisani ayında pahalılık üstün dereceli kırdı.
Avro Bölgesi'nde, kasımda salname pahalılık yüzdelik 4,9'luk oldukça sonuç 25 senenin en faziletli seviyesine ulaştı.
Enflasyon, bu zamanda Almanya'da yüzdelik 6, Fransa'da yüzdelik 3,4, İspanya'da yüzdelik 5,5, İtalya'da yüzdelik 3,9, Hollanda'da yüzdelik 5,9 ve Belçika'da yüzdelik 7,1 seviyesinde belirlendi.
Enflasyondaki aceleci yükseliş ve umumi fiyatlardaki artma Avrupalıları da tasalı etmeye başladı.
Enerji krizi başlangıç gösterdi
Avrupa'da bilhassa güz aylarıyla bu arada natürel taş yağı lambası yağı ve cazibe denli erke ürünleri tutarları çabucak yükseldi.
Bu durum, şita aylarında faziletli faturalarla karşılaşan tüketicileri tasalı etti.
Doğal taş yağı lambası yağı ihtiyacının yüzdelik 90'ını ithal fail AB devletleri erke hesabına alınacak önlemler hesabına eş davranış belirlemeye çalıştı.
Fransa, İspanya ve İtalya'nın başını çekmiş yer aldığı birlikte kol ülke, AB natürel taş yağı lambası yağı ve cazibe piyasalarının güncellenmesini ve cazibe üretimindeki pınar fiyatlarının ayrıştırılmasını istedi.
Enerji fiyatlarının doğacak sene averaj seviyelere dönmesini gözleyen Almanya, Avusturya ve Hollanda denli ülkeler, küsurat erke fiyatlarına erinç AB cazibe alanının düzeltilmiş edilmesine erinç çıktı.
Başını gine Fransa'nın çekmiş yer aldığı 10 yöresinde ülke, çekirdeksel erke santrallerinin AB sürdürülebilir ve yeşil mali envestisman sınıflandırmasında toprak almasını istem etti.
Aralarında Polonya ve Macaristan'ın bulunmuş yer aldığı birlikte kol vatan de erke fiyatlarındaki yükselişten AB'nin vatan dostu dönüşümünü sağlamayı hedefleyen Yeşil Mutabakat ile melfuf politikalarını mesul tuttu.
Bu gruplaşmalar kararında Brüksel'de meydana getirilen AB Liderler Zirvesi'nde erke hesabına eş birlikte siyasa belirlenemedi.
