Sivas'ın Altınyayla ilçesi tarihin civar çağında Anadolu'da egemenlik kuran Mezopotamya, Hitit, Roma ile Bizans İmparatorluğuna ev sahipliği yaptı. Birçok zamanı kıymeti ve harabeyi süresince barındıran ilçede 500 salname bulunduğu melhuz gömütlük dikkat çekiyor. Mezarlıkta yazma mezar taşlarının yanında insan boyunu aşan ahcar da bulunuyor. Öte taraftan mezar taşlarında kır olmadığı düşüncesince mezarlıkta yatanların kimlikleri bilinmiyor.
“Tarihi ortak yük yok''
İlçe sakinlerinden Kadir Yılmaz, “Ben 85 yaşındayım, bu mezarların birileri biliniyor, bir aşırı ne vakitten kalma bilinmiyor. Sarıklı ahcar var. O mezarda yatanlar sarıklı olurmuş yahut da ağabey olurmuş. Mezar anlaşılan olsun niteleyerek anca yaparlarmış'' dedi.
Mehmet Karani, mezarlığa ilişik zamanı ortak yük olmadığını belirterek, “Bu mezarların önceki tarihini bilici yoktur. Buralar zamanı im bulunduğu düşüncesince ne tarihlerini bilici mevcut ne üstündeki yazıyı okuyabilen var. Bazı mezarların başlarında kapela kadar ortak nesne mevcut fakat ne işe yaradığını bilici yok. En az 600 salname gömütlük çünkü. Tarihini kimesne bilmiyor. Buraya ilişik zamanı ortak yük bulunmamakta zira buradaki yazılar okunmuyor. Burada kimsenin kimliği anlaşılan değil, kimesne bilmiyor yani. Bu gömütlük ağız ağıza komple fakat bir aşırı mezar kaybolmuş. O yıllarda taş dikecek gücü olmaması sebebiyle ötürü kaybolmuş. Burada gereksiz arazi yoktur, minimum 500 pare mezar mevcut burada fakat o denemin zenginleri taş dikmiş'' halinde konuştu.
İnsan boyunu aşan ahcar var
Nafi Öztürk ise insan uzunluğunda ahcar bulunduğunu söyleyerek, “Bu mezarlığın tarihini bilmiyoruz. Buralarda şişman ahcar var, bu taşları o vakitler nite getirdiler, insan kuvvetiyle mi geldi, kağnılarla mı geldi yok ise o vakitler canlı insanoğlu baş döndürücü mu güçlüydü bilemiyoruz. İnsan boyunu aşan şişman heybetli ahcar var. O vakitler bu taşları ne anlamla diktiler onu da bilmiyoruz. enteresan görünümlü ahcar mevcut burada. Ne amaçla koyulduğunu, ne kişiye o taşı sebep koyuldu, bilmiyoruz'' niteleyerek konuştu.