30 senedir dinmeyen ateş 'Hocalı Katliamı'

Bakü

Hocalı Katliamı'nın üstünden 30 sene geçti ancak acısı bugün de Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor. Her sene Hocalı'yı yenik el yerine anan Azerbaycanlılar, ordularının 2020'de 44 günce muharebede kazanılmış olduğu yengi nedeniyle 2 senedir şehitlerini galip birlikte el yerine anıyor.

İnsanlık geçmişine yağız birlikte silüet yerine yazılan bu katliam, göz boncuğu devir hafızalardan silinmeyecek olsa da karışma altındaki toprakların kurtarılması, Azerbaycanlıların kalbine su serpti. Azerbaycanlıların demincek birlikte tane istediği, Hocalı Katliamı'nın faillerinin ilçe önüne çıkartılması ve adaletin yerini bulması.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Azerbaycan'a dirlik yer iddiasında bulunmaya süregelen ve saldırıya güzeşte Ermeniler, 1991'in akıbet günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin birlikte tane havaalanına ehil ve önemli ehemmiyet haiz Hocalı'yı karışma düşüncesince harekete geçti.

Aylar geçindiren saldırılarını 25 Şubat 1992'de yoğunlaştıran Ermeniler, tün Sovyet Rus ordusunun o devir Hankendi'de mevcut 366. motorize alayının da sebebiyle üç koldan saldırdı.

Sadece işgalle yetinmeyen Ermeniler, sivilleri şişko halde katlederek, esirlere acımasızsa azap yaparak 20. asrın en hunriz katliamlarından birtanesini gerçekleştirdi.

Daha ilk 7 bin ferdin yaşamış olduğu Hocalı'da savunmasız haldeki 106'sı kadın, 70'i yaşlı, 63'ü bebek 613 Azerbaycan yurttaşı yaşamını kaybetti. Katliamdan 487 isim çın çorlu kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi hava aldı, bunların 150'sinden hala sav alınamadı.

Katliamda 8 familya ağız ağıza bulunmayan edildi, 25 bebek herhangi birlikte dü ebeveynini, 130 bebek ise anne babalarından birtanesini kaybetti.

Katledilenlerin adli tababet araştırmaları ve tanık ifadeleri, Hocalı sakinlerinin baş derilerinin soyulması, kurak, burun, eşeysel organlarının kesilmesi, gözlerinin çıkartılması kabilinden kadın, buğulanmış ve bebek ayrımı olmadan beyin almaz işkencelere sunulan kaldığını açık açık kanıtlıyor.

Katliamın kurbanları ortada boynu vurularak, yakılarak katledilenlerin birlikte karnı süngülenen gebe hanımlar da var. O devirde çekilen sahneler ve fotoğraflar, katliamın büyüklüğünü ortaya koyuyor.

Azerbaycan'a göre, Hocalı'da yaşananlar, 1949 Cenevre Sözleşmelerinin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı yahut Onur Kırıcı Muamele yahut Cezaya Karşı Sözleşme, Çocuk Hakları Sözleşmesi kabilinden baş döndürücü sayıda sözleşmenin çın ihlali anlamına geliyor.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 günlü sonucunda Hocalı'da yaşananlar, harp suçları yahut adamlık aleyhine suçlarla eş bedel eylemler yerine görüldü.

Bugüne denli 15 ülkenin parlamentosu ve ABD'nin 24 eyaletinin meclisi, Hocalı'da yaşananları kınayan ve genosit yerine gören kararları ikrar etti.

Hocalı'da yaşananları dünyaya duyurmaya bitmeme fail Azerbaycan, arsıulusal toplumdan suçluların cezalandırılmasını istiyor.