Ankara
AÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, DOĞRU şita mevsimiyle görülme sıklığı kalan yukarı teneffüs yolu rahatsızlıklarına ilişkin, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Azap, Kovid-19 salgını öncesinde de makbul olan, havanın soğumasıyla mestur ortamlarda hâlâ yanında tomar zaman geçirilmesi, mekanların hâlâ az havalandırılması kabilinden etkenlerin, virüslerin ne bulunduğu teneffüs yolu enfeksiyonlarının artmasına ne bulunduğunu vurguladı.
Kış mevsiminde en kesif tanıdık rahatsızlıkların grip ve dumağı bulunduğunu anlatım fail Azap, "Bu kış, bu gidiş hâlâ da açık olacak. Çünkü, pandemide tahsil edilen disiplin önlemler dolayısıyla az hâlâ üç senedir toplumda dolaşamayan virüslere dirlik umumi açıdan muafiyet azalmış durumda. Bu nedenden türlü virüslerin dolaşmasını ve hâlâ yanında tomar ferdin hastalanmasını bekliyorduk ve filhakika de anca oluyor." niteleyerek konuştu.
Kovid-19 haricinde dört virüs hâlâ dolaşımda
Azap, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün izleme verilerine göre, Türkiye'de 3 Ekim'den 6 Kasım'a derece Kovid-19'a ek yerine kesif görülme sırasına layıkıyla dumağı virüsünün (rinovirüs), dumağı benzer dert karşılayıcı insanoğlu koronavirüslerinin, Respiratuar Sinsisyal Virüs (RSV) ve grip (influenza) virüsünün dolaşımda bulunduğunu bildirdi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine layıkıyla de şimal yarımküredeki dayanıklı yanında tomar ülkede bu virüslerin dolaşımda bulunduğunun altını çizen Azap, "Çoğunlukla yanında hastada yegâne yanında virüs dert yapıyor. Hastaların yüzdelik 5'inden azında ansızın yanında tomar virüs bire yanında anda bulunabiliyor." niteleyerek konuştu.
"Kesin teşhis düşüncesince imtihan gerçekleştirmek gerekir"
Prof. Dr. Azap, bu virüslerin ne bulunduğu enfeksiyonların belirtilerinin birbirine yanında tomar benzediğine dikkati çekti.
Belli yanında şikayete veya istimzaç bulgusuna bakarak, kesme teşhis koyabilmenin muhtemel olmadığını dile getiren Azap, "Belirtilere bakarak fark edemiyoruz. Ama acı olmadan, umumi hali hiçbir bozulmadan çabucak ferah koku alma organı akıntısı var ise iri olasılıkla dumağı virüsü, erdemli ateş, öksürük, adale ağrıları ve halsizlik var ise grip, Kovid-19, RSV'den bir tanesi olur diyebiliyoruz. Ancak kesme teşhis düşüncesince imtihan gerçekleştirmek gerekir." dedi.
Azap, teneffüs yolu virüslerinin tümünün kişiden kişiye teneffüs damlacıkları ile bulaştığına ayraç ederek, Kovid-19 düşüncesince kısaca üç senedir geçerli maske, havalandırma, dek süresini endamsız tutma, mesafeyi koruma, el ve satıh temizliğini havi tedbirlerin uygulanmasının önemine dikkati çekti. Azap, laflarına şu biçimde bitmeme etti:
"Bu iptidai maddeden başta bu haftalarda yaşadığımız kabilinden pestil sayılarının arttığı zamanlarda mestur bölgelerde peçe takmak, ortamı dobra havalandırmak iri ehemmiyet taşıyor.
Kapalı ortamda az ferdin peçe takması, tılsım düşüncesince tam değil. Çünkü, az ferdin peçe takması, enfeksiyonların yayılmasını yanında tomar azaltmıyor. Ortamdaki her insanın takması şeklinde enfeksiyonların yayılması açık yerine azalıyor. Bu sebeple maske, ferdî yanında yeğleme değil yanında kalça yerine münteşir biçimde takılmalı."
Risk grubundakilerin korunması önemli
Prof. Dr. Alpay Azap, bu virüslerin genç, dosdoğru kişide hâlâ hoppa seyrettiğini ve hastaneye yatış gerektirmediğini fakat riziko grubundakilerin korunması açısından virüslerin tedbirlerle arama dibine katılması icap ettiğini bildirdi.
Azap, "Özellikle altı gözyaşı altındaki çocuklar, gebeler, muafiyet sistemi baskılanmış kişiler, kalp, akciğer, uykuluk hastalıkları, kontrolsüz şeker hastalığı kabilinden alttaki yatan ağır rahatsızlıkları olanlar riziko altında bulunuyor. Risk gruplarına bakıldığında, topluluğun az hâlâ 5'te bir tanesi bu grupta arazi alıyor. Bu insanları korumanın yolu da her insanın oldukça kendini koruması, virüslerin dolaşımının azaltılmasıdır." niteleyerek konuştu.
Mutlaka aşı yaptırılmalı
Bu hastalıklardan korunmada en ehemmiyetli silahın aşı bulunduğunu dile getiren Azap, şunları kaydetti:
"Nezle virüsleri ve insanoğlu koronavirüslerine dirlik ne efsus ki aşı yok. RSV'ye dirlik yanında aşı kullanıma tahavvül etmek üzere, lakin daha dünyada bu aşı da yok.
En azından riziko grubundaki şahısların grip ve Kovid-19 aşılarını yaptırmalarını behemehâl öneriyoruz. Grip aşısını altı gözyaşı altındaki önemsiz çocuklar, 65 gözyaşı üzerindekiler, gebeler, bağışıklığı baskılanmış olanlar, alttaki yatan ağır rahatsızlıkları olanlar ve beden yığın indeksi 30'un üstünde bulunan yanında tomar obezitesi bulunanlar behemehâl olmalı. Kovid-19 aşısını kollar dış gine bire yanında gruplar anımsatma dozlarıyla beraberce yaptırmalı."