Trablus
Libyalı siyasiler, Arap Baharı rüzgarıyla 2011’de devrilen Muammer Kaddafi diyetinin arkası sıra ülkede yaşanmış bulunan bu cins tıkanıklıklara arada birlikte analizör üretirken, 2019 senesinde bulunduğu üzere arada birlikte de devasız kaldı ve yurt hunriz birlikte iç harbe sürüklendi.
Seçimlerin yapılamamasından fazla acemi birlikte seçim takviminin belirlenememiş olması Libya sokağında gelecekle ilişik endişeyi artırıyor.
Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin başkanlığa namzet olması zımnında vazifesini yardımcısına bırakması, 24 Aralık sonra endamsız birlikte müddet de olsa velayet boşluğuna yol açtı.
Dibeybe’nin yokluğunda emektar İçişleri Bakanı Fethi Başağa’nın ülkenin doğusundaki evlilik dışı silahlı güçlerin önderi Halife Hafter ile birlikte araya gelmesi, bahis konusu boşluğu imla girişimi namına yorumlandı.
Başağa’nın riskli birlikte tatbikat yaparak siyasetçi kazanımlarını tehlikeye attığını değerlendirenler bulunduğu üzere ülkenin yer bütünlüğü ve barışı düşüncesince kabadayı birlikte teşebbüs namına yorumlayanlar da çoğunlukta.
Hafter ile Başağa görüşmesinin arkası sıra Dibeybe’nin ivedilikle görevine art dönmesi ise dikkati çekti.
Siyasi savaşım halindeki dü teşri kurumu
24 Aralık’tan ahir süreçte ülkedeki siyasetçi savaşım hâlâ aşırı Tobruk’ta mevcut Temsilciler Meclisi (TM) ve hükûmet merkezi Trablus merkezli Devlet Yüksek Konseyi (DYK) ortada yaşanıyor.
Bu dü gurur arasındaki çöküntü ve savaşma ortamı haliyle Halife Hafter’e ilişkin silahlı milisler ve ülkenin batısındaki silahlı gruplara da birlikte biçimde yansıyor.
Silahlı çatışmaların endamsız vadede yaşanmayacağı memul ülkede, Abdulhamid Dibeybe’nin Başbakanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) seçimlere denli görevine bitmeme edeceği en yayılmış kanma ve en çelimli senaryo namına öne çıkıyor.
İkinci senaryo ise acemi Anayasa düşüncesince intihabat öncesinde referanduma gidilmesi. Daha geçmiş TM ve DYK’den birer komite oluşturulması ve bahis konusu komisyonun plebisit düşüncesince müstelzim adımları atması gündeme geldi.
Üçüncü senaryo namına da TM’nin acemi birlikte icra organı oluşturması yahut acemi birlikte siyasetçi figürü, hükümet ihdas etmek düşüncesince görevlendirmesi üstünde duruluyor. TM’deki görüşmelerde birtakım vükela kabilinden gündeme getirilen bu senaryonun uygulanmasına ise dayanıklı belki verilmiyor.
AA muhabirine mütekellim Libyalı gazeteci Ahmed Halife, Tobruk’taki TM ortamında birlikte düşün donanması olmadığını, milletvekilleri ortada Dibeybe hükümetini destekleyenlerin sayısının küçümsenemeyecek denli aşırı bulunduğunu söyledi.
Önümüzdeki proses düşüncesince en çelimli senaryonun Dibeybe hükümetinin vazifesini sürdürmesi bulunduğunu korumak için çaba sarfeden Halife, ülkenin günindi yönünü anabolizma fail vekillerin tamamına yakınının Dibeybe hükümetini desteklediğini kaydetti.
"Dibeybe hükümetinde Eğitim ve Kültür Bakanları yöntemsizlik suçlaması ile huzur karşıya." diyen Halife, "Bugünkü koşullarda yaşama geçirilebilecek en akla yatkın senaryo, Dibeybe hükümetinin revizyona tedricen vazifesini sürdürmesidir." ifadelerini kullandı.
Halife, şunları kaydetti:
"Savaş çıkarsa şayet bu Libyalıların değil, diyalekt yahut arsıulusal güçlerin sonucu olur. Libyalılar bundan sonra ülkede harp ve arbede istemiyor. Savaşın gene başlayıp başlamamasının kararı, Libya’da dü diyalekt kuvvet bulunan Türkiye ve Rusya’nın elindedir."
Zayıf birlikte belki çetin olsa silahlı çatışmaların gene başlaması en çirkin senaryo namına değerlendiriliyor.
Libya’daki silahlı tarafların harp ve çatışmalardan yıprandığı, ellerinde yeteri denli tabanca ve mühimmatın da olmadığı yorumları yapılıyor.
"Seçimler düşüncesince akla yatkın müstevi hazırlanmalı"
Libyalı siyasetçi çözümleyici Muhammed Mahfuz ise seçimlerin yapılamamasının en ehemmiyetli sebeplerinden birinin düzenlilik problemi bulunduğunu anlatım etti.
Bundan apayrı nedenlerin de olduğuna dikkati çekici Mahfuz, "Önce seçimlerin yapılmasının önündeki engeller belirleme edilerek ortadan kaldırılmalıdır. Bugünkü koşullarda kasa başına gidildiği takdirde, gene başa dönmüş oluruz." değerlendirmesinde bulundu.
Libyalı uzman, 24 Aralık seçimlerinin yapılmasını kırıcı kanuncu ve politik faktörlerin de olduğuna ayraç ederek, intihabat düşüncesince ülkenin genelinde akla yatkın ortamın hazırlanmasının gerektiğine, huysuz biçimde hâlâ geçmiş yaşanmış bulunan bire birlikte senaryoların bitmeme edeceğine aksan yaptı.