Antalya
Akciğer Sağlığı ve Yoğun Bakım Derneğince (ASYOD) Belek'teki ortak otelde meydana gelen "Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi" kapsamında matbuat mensuplarıyla ortak araya mevrut topluluk üyeleri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile akciğer ve döş rahatsızlıklarına bağlı değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ve Türkiye'de salgının daha aldığı kadar arama dibine alınamadığını, hala bulaşın ve ölümlerin bitmeme ettiğini hatırlattı.
Bugün 25-30 bin bandındaki pestil sayısının, alışılagelen yaşama dönüldüğü dikkate alındığında, hayret ortak gidiş olmadığını özetleyen Özlü, bunun arama dibine katılması gerektiğini, bunun yolunun da aceleci ve yayılmış dölleme bulunduğunu tabir etti.
Prof. Dr. Özlü, bilimin 11 ay üzere endamsız ortak müddet içinde üzerinde sakıt mesuliyeti namına getirdiğini, Kovid-19'la ilişik baş döndürücü sayıda çarpıcı ve emniyetli aşıyı kullanıma sunduğunu belirtti.
Bugün dünyada 6 bilyon dozu ortak tomar Kovid-19 aşısı uygulandığına ayraç fail Özlü, "İlk ilkin bazısı çekinceler, endişeler, korkular anlaşılabilirdi. Ama bundan sonra bu günlerde baş döndürücü sayıda aşının yapıldığını biliyoruz. Aşıların emniyetli ve çalışan bulunduğu konusunda, ilmî emek vermek ve raporlar haricinde şahsen deneyimlerimiz, gözlemlerimiz var. Dolayısıyla bundan sonra bu mevzuda tereddüde mevki yok." sanarak konuştu.
Prof. Dr. Özlü, Türkiye'nin dünyada aşılamayı elleme önleyen devletler ortada arazi aldığına değinerek, devletin aşılama tedariki ve her insanın kolaylıkla aşılanabilmesi hususunda yılgı güç harcama ettiğini, her insanın istediğinde en bedava biçimde aşıya ulaşabildiğini anlattı.
"Yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz"
Şu an aşıdan bambaşka çelimli ortak hal ve çarpıcı ortak çıkar yol bulunmadığı düşüncesince bu fırsatın kullanılması icap ettiğinin altını çizen Özlü, şöyleki bitmeme etti:
"Başka ortak hal dediğimiz yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz. Dolayısıyla dölleme üzerinde ara almalıyız. Geldiğimiz arazi elleme fakat kifayetli değil. Özellikle Delta varyantı... Bulaşma hızı elan ortak tomar bulunduğu düşüncesince bundan sonra camianın yüzdelik 90'ından fazlasını dört dörtlük düze aşılı bir duruma getirmemiz gerekiyor ki pandemiyi arama dibine alabilelim. Vuhan'dan çıkan virüsle ilişik bu rakamı yüzdelik 70 adına söylem ediyorduk fakat deminden bu yüzdelik 70'de kifayetli olmayacak. Toplumda baş döndürücü faziletkâr miktarda aşılamayı yapmak durumundayız. Bunun düşüncesince her insana ortak an ilkin kâffesi aşılarını yaptırmalarını, on paralık yaptırmamışsa geçmiş dozu, yaptırmışsa ikinci dozu yaptırmalarını başvuru ediyorum. İnaktif aşıyı olanların da 3. dozu yaptırmalarında şişman avantaj var."
"Delta varyantı da bilhassa ergenlerde elan kesif görünüyor"
Geçen sene Türkiye'deki vakaların çoğu kez 65 gözyaşı üzerinde, süreğen rahatsızlığı bulunan ve afiyet mensuplarından oluştuğunu hatırlatan Özlü, şunları aktardı:
"Bugün bu ağız ağıza değişmiş durumda. Şu anda bulunan vakalarımızın şişman çoğunluğu gençlerden, sağlıklı, ilkin süreğen rahatsızlığı sıfır kişilerden oluşuyor. Sağlık mensupları on paralık namevcut denecek denli az. Bu elbette aşının etkisi. Gerek nemli popülasyonda lazım süreğen rahatsızlığı olanlar ve afiyet çalışanlarında ilkah oranları ince yüksek. Dolayısıyla bundan sonra onları aldığı kadar koruyabiliyoruz. Şu anda Delta varyantı da bilhassa ergenlerde elan kesif görünüyor. Gençlerdeki dölleme oranlarının düşüt olması da çoluk çocuk ortada hikâye sayılarının artmasına illet oldu."
Kovid-19 servislerinde ve koyu bakımlarda ağırlıklı adına 25-35 gözyaşı arası hastaların otama gördüğüne dikkati çekici Özlü, "Daha ilkin tek rahatsızlığı sıfır şahıslar bunlar. Çok ciddi hastalarımız var. ECMO aletine bağladığımız gebeler var. Çok üzüntüler yaşıyoruz tığ de onlarla beraber." ifadesini kullandı.
Türkiye'de 2. düze aşısını olmayan, 2 düze inaktif aşılama olup 3. düze aşısını yaptırmayan ve ya on paralık aşılama yaptırmayan şahıslar bulunduğunu dile getiren Özlü, "Dolayısıyla sesimin eriştiği gelişigüzel vatandaşa ortak an ilkin aşılarını yaptırmalarını öneriyorum. Bu gelişigüzel şeyden, yasaklardan, kısıtlamalardan elan kolay. Salgın bitmeme etmiş bulunduğu sürece kesinlikle kendimizi korumaya bitmeme edelim." uyarısında bulundu.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Akın Kaya da salgında hikâye oranlarının ince yükseldiğini, bunların etraflıca takiplerinin de adım adım ortaya çıktığını aktardı.
Özellikle şişman hastanelerde Kovid-19 strateji poliklinikleri açıldığından bahseden Kaya, kendilerinin de bu polikliniklerde Kovid-19'un akciğerler üstündeki etkilerini gözlemlediklerini, hastalarda belirgi var ise bunu nite otama edeceklerine değgin icraat yürüttüklerini anlattı.
Prof. Dr. Kaya, Kovid-19 strateji polikliniklerindeki gözlemlerine bağlı şunları kaydetti:
"Özellikle ati yaşlı, koyu iş ünitesinde yatmış ve faziletkâr miktarda müvellidülhumuza gereksinimi almış, sigara içen, süreğen içki öyküsü bulunan hastalarda akciğerde ciddi sekeller kalabiliyor. Bu cins seyrettiğimiz hastaların baş döndürücü şükür ki şişman çoğunluğunun bulgularında gerilemeler izliyoruz. Kalan sekellerin dirim kalitesine, fonksiyonlarına nite bulaşık edeceğini anlamaya çalışıyoruz. Çok az ortak grupta da burada gelişen ciddi sekellerin ilerlememesi düşüncesince ne ilaçları vereceğimizi tartışıyoruz. Efor kapasitesi sınırlanmış, dem darlığı çekici hastalarda da akciğer pulmoner iyileştirme emek harcamaları ön plana çıkıyor. Uzun takiplerde bilhassa karı hekimleri ve ya bu hastaları izleyen kliniklerde açıklanamayan dem darlığı, açıklanamayan ortak his rahatsızlığı ortaya çıkarsa bunun Kovid zımnında olabileceğinin akla getirilmesi ve ona layıkıyla hastanın izlenmesi gerekiyor. Hastalarımızın sigara içmemesi, içki kullanmaması, fiziki aktivitede bulunması, bariz havada elan baş döndürücü sayaç geçirmeleri, elan baş döndürücü sosyalleşmelerinin elleme olacağına inanıyoruz."
Prof. Dr. Kaya, yaşanmış bulunan aşılama tereddüdünü alt etmek istediklerinin altını çizerek, "Mevcut teknolojiler ve gelişen noktalarda bu denli aceleci aşıların üretilmesi aktiflik ve asayiş çalışmalarına ortak obje değil, gerçekte geldiğimiz uygulayım bilimi ve ilginin, kaynakların bu bölgeye aktarılmasıyla da ilgili. 1,5 senedir az elan kâffesi kaynaklar buraya aktarılıyor. Tüm laboratuvarlar Kovid'le ilişik icraat yapıyor. Bu icraat bariz erişime veriliyor." dedi.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir." diyen Kaya, kâffesi vatandaşların aşılama konusunu önemsemesini istediklerini laflarına ekledi.
Toplantıda, ASYOD Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Çetinkaya, UASK 2021 Bilimsel Komite Başkanı Prof. Dr. M. Emin Akkoyunlu, Kongre Başkanı Prof. Dr. Aydın Çiledağ, Kongre Basın İlişkileri Sorumlusu Dr. Öğr. Üyesi Özge Aydın Güçlü de arazi aldı.
"Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi", 10 Ekim'de sona erecek.