Mersin
Türkiye'nin ehemmiyetli muz istihsal merkezlerinden Mersin'de büyüklük destekleriyle akıbet senelerde istihsal endüstrisi 56 bin dekarı aşan "tescilli ürün" Anamur muzu, 2 ilçenin çiftçilerinin en şişman dirimsel kaynakları ortada arazi alıyor.
Coğrafi pozisyonu ve mikroklima durumuna erbap Anamur ve Bozyazı ilçelerinde üretimi meydana getirilen muz, limonluk zarfında katıksız yollarla yetiştiriliyor. Kokusu, hazzı ve kabuğunun müeddep olmasıyla ithal muza oldukça henüz fazla yeğleme edilen Anamur muzunda hasat, senenin rastgele kocaoğlan yapılabiliyor.
Sübvansiyonlu ekincilik kredisi ve sarık altı ekincilik destekleriyle istihsal alanları genişlemeye bitmeme fail muz, bu sene branşında 6 liradan müşteri buluyor.
Geçen senenin bire birlikte zamanına layıkıyla branşındaki fiyatı sayı farkı 1,5 teklik gerileyici muzun üreticileri, market raflarında ürünün 12-15 liraya denli çıkmasından yakınma ediyor.
Anamur-Bozyazı Ziraat Odası Başkanı Ahmet Şeref Gümüş, AA muhabirine, muz istihsal alanlarının genişlemesinde devletin şişman yardımı bulunduğunu söyledi.
Gümüş, muzda makbul yöntem sebebiyle bu seviyelere geldiklerini belirterek, şöyleki konuştu:
"Geçmiş senelerde Türkiye tüketiminin yüzdelik 15'lerini karşılıyorduk. Tüketim o vakitler adam başı yılda 2 kilo civarındaydı. Şu anda 10 kilogramı aştı. Üretim artarken bire birlikte miktarda istihlak de artıyor. Eskiden muz müfrit istihlak meyvesiydi fakat bugün halis muhlis sofralara girmeye başladı. Üretimde rastgele birlikte dava yok. Üreticiler en birinci sınıf muzu, en dişi biçimde üretmeye bitmeme ediyor. Hemen elden yüzdelik 80'in üstünde limonluk imalinde devletin gerçekli yardımı var. Sübvansiyonlu ekincilik kredileriyle bu seralar yapılıyor."
"Tüketici muzu adalet etmiş olduğu fiyata tüketemiyor"
Üretimdeki artışla Anamur muzunun branşındaki fiyatının düşüşe geçtiğini özetleyen Gümüş, "Geçen sene muz bu mevsimlerde 7-7,5 liradan müşteri buluyordu. Geçtiğimiz günlerde 8 liraya denli print fakat birlikte hafta içinde 6 liraya düştü. Biz muzu branşında 6 liraya veriyoruz. Tüketici muzu 12-15 liraya tüketiyor. Arada heyecan derecede birlikte dirsek var. Bu ayırt bizi erinçsiz ediyor. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Tüketici de muzu adalet etmiş olduğu fiyata tüketemiyor. Burada hem üretici tıpkı zamanda mahveden tedirgin. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor." dedi.
Gümüş, problemlerin çözülmemesi biçiminde kimi sıkıntılarla üzerine karşıya kalabileceklerini dile getirerek, "2021 yılındaki toplam ürün gayemiz 900 bin tondu. Bunun aşılabileceğini de düşünüyorum. Belli tedbirler alınmaz ise gelecek senelerde hem üreticiyi tıpkı zamanda tüketiciyi etkileyecek bazı olumsuzluklarla karşılaşabiliriz. En çelimsiz müddette muz ithalatının durdurulmasını bekliyoruz. Ülkemizin tüketebileceği denli istihsal yapabiliyoruz." ifadelerini kullandı.
"Üretici tek devir tüketiciye fazla değer yansımasını istemez"
Üreticilerden Ali Solak da derinliğine senelerdir iş verdikleri muzda fazla ehemmiyetli seviyelere geldiklerini kaydetti.
Anamur ve Bozyazı'da üretimin çabucak bitmeme ettiğini aktaran Solak, "Şu an ülkemizin tüketimini az henüz karşılar duruma geldik. Son biraz senedir Akdeniz deniz boyu şeridindeki nice ilçede muz istihsal sahaları genişledi ve genişlemeye bitmeme ediyor." dedi.
Solak, muzun branşındaki fiyatının düşüşe geçtiğini belirterek, şöyleki bitmeme etti:
"Bu sene beklemediğimiz ve üreticiyi şoka uğratan birlikte durumla üzerine karşıyayız. Geçen sene mevsim 7-7,5 liradan açıldı. Bu sene sezonun 8-8,5 liradan açılmasını bekliyorduk. Sezonun başındayken muzun 6 liralara denli düşmesi bizi fazla etkiledi. Bütün hesaplarımız ve beklentilerimiz boşa çıktı. Üreticiden 6 liraya tahsil edilen muz, şu an marketlerde 12-15 liradan satılıyor. Üretici tek devir tüketiciye fazla birlikte değer yansımasını istemez ve benimseme etmez. Üretici ve mahveden tutarları arasındaki bu farkı açıklama etmekte zorlanıyoruz."
Üreticilerden Hüseyin Kurt da arka ve market tutarları arasındaki farktan sıkıntı duyduklarını, bu durumun üreticileri, tüketiciler karşısında çetin halde bıraktığını kaydetti.