Bişkek
Görselliği, levent boylu ömürlülüğü ve kalitesiyle ön plana çıkan şırdak, anadan görme nitelik ve motifler ile süslenen rölyef tekniği kullanılarak keçeden yapılıyor.
Üretim süreci levent boylu ve mütekait bulunan şırdağın, sayı farkı boyutu üçe dört mt. ve müşterek halıyı çıkmak düşüncesince tahminî 5 kucak yünü gerekiyor.
Konargöçer kültüre eş Kırgızlar, insana, dirim alanına, temizliğe sunulan önemi ve kıymeti ifşa etmek düşüncesince şırdağı oturdukları yere seriyor ve evlerindeki duvarlarına asıyor.
Hayvancılık kültürünün yayılmış bulunduğu Kırgızistan'da hammaddesi dolgunca şırdakların üretimini, çoğu kez karye hanımları eş bütçelerine ulama gelmek şartıyla yapıyor.
Kırgızların ehemmiyetli kültürel değerleri ortada arazi meydan şırdakları hazırlayanlar, el işçiliği maliyetinin yüksekliği zımnında bu hususi el inşası halıların alıcısını ülke haricinde arıyor.
Geleneksel ahşap motifleri ve ürünleriyle süslü aşırı gayeli atölyede işleme ustası kadınlar, dışardaki pentür işlemlerin peşi sıra keçeleri kesiyor, dikiyor ve manalı rölyef motifleri ile süsleyerek apiko duruma getiriyor.
Salgın yüzünden mesleğini değiştirdi
Abılayev, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, başlangıçta turizmle ilgilendiğini belirterek, gezim sektörünü eğlenme noktasına getiren dünkü yüz koronavirüs (Kovid-19) salgınının yayılmaya başladığı 2020 yılının ortasında yünlü mamüllerin üretiminde en komplike olanlardan şırdağı yaşatmaya ve imal ederek pazarlamaya değişmeyen verdiğini söyledi.
İş yerini atölyeye çeviren Abılayev, "5 sene gezim sektöründe çalıştım. Ülkeye mevrut turistleri ağırladım. Salgının yayılmasıyla beraberce dünyada bulunduğu üzere bizim vatanımızda de gezim eğlenme noktasına geldi. Ne deneyelim diyerek düşünmeye başladım. Turizme yaklaşan bulunan el sanatları ile ilgilenmeye başladım." dedi.
Abılayev, ulusal halının üretiminde makbul hammadde ve bu sanatı bilenleri belirleme ettikten sonraları bayanlardan oluşturduğu kadrosuyla beraberce halı, kilim ve namazlık üretmeye başladığını belirtti.
Kırgız halıların ehemmiyetli bedel taşıdığını ve bu halıların anneler çeşidinden kızlarına çeyiz adına verildiğini özetleyen Abılayev, hakeza halıların düğünlerde evlilik yapan çiftlere armağan adına sunulduğunu anlatım etti.
Abılayev, Kırgız muhacir kültürünün günce yaşamının ayrılmaz müşterek parçası bulunan şırdakların çoğu kez Kırgız hanımlar çeşidinden hazırlandığını aktardı.
"Şırdakları ülke dışına pazarlamayı amaçlıyoruz"
Baştan bu yana dış satım gayeli üretime başladıklarını tamlayan Abılayev, "Şırdakları ülke dışına pazarlamayı amaçlıyoruz." dedi.
Abılayev, ürünlerinin yüzdelik 80'nini dış satım düşüncesince hazırladıklarını belirtirken, "Şimdilik Amerika ve Kanada'ya gönderdik. Avrupa ülkelerine, Türkiye ve Arap ülkelerine de tanıtmaya çalışıyoruz." ifadesini kullandı.
Şırdağın 2012'de UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'ne alınmasının ardından, millî bellik biçimine mevrut halıların memleketi aziz Narın branşında şırdak ustalarını beslemek şartıyla herhangi müşterek sene curcuna düzenleniyor.