Eskişehir
İlçeye ilişkin rustik Sancar Mahallesi'nde ırgatlık eden 57 yaşındaki Aynur Yıldırım, derinliğine senelerdir eşinin yardımıyla bölgede lezzetiyle bildik mobilyasız fasulye üretiyor.
Ata tohumlarını eken Yıldırım, almış olduğu üründen ayırdığı birlikte hacim fasulyeyi doğacak nesillere kavuşması düşüncesince itinayla saklıyor.
Odunpazarı Belediyesince 7 sene önceki planlı birlikte etkinlikte ürünü "En içimli fasulye" seçilen Yıldırım, bu sene de "15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü"nde tarıma katkılarından çevre İl Tarım ve Orman Müdürü Ender Muhammed Gümüş çeşidinden plaketle ödüllendirildi.
Mahallede yılda averaj 15 titrem mobilyasız fasulye üretiliyor. Bu miktarın 2 tonluk yönünü Aynur Yıldırım yetiştiriyor.
Yıldırım, AA muhabirine, özgü fasulye cinsini dedelerinden, ana ve babalarından gördüklerini söyledi.
Bu tohumu on paralık kaybetmediklerini tamlayan Yıldırım, "En şişman destekçim eşim, ablam, eltim, eniştem. Biz bu işi özlük çapımızda yapıyoruz. Hepimiz ailecek yapıyoruz." dedi.
Ekim ayında tarlayı sürerek ekime hazırladıklarını, mayısta da tohumları toprakla buluşturduklarını özetleyen Yıldırım, fideler çıktıktan sonradan 3 kere çapa yaptıklarını anlatım etti.
Yıldırım, 21 Haziran'da başladıkları sulama işlemini 10-15 gündüz arayla 3-4 kere tekrarladıklarını dile getirerek şöyleki bitmeme etti:
"Eylül ayının 1'inde yoluma geliyor, 20'sinden sonradan harmanlıyoruz. Ondan sonradan tarlayı sürüyoruz, mobilyasız fasulyeleri savuruyoruz. Biz tek zirai makineden yararlanmıyoruz. Bunun harcaması namevcut lakin çilesi çok. Antalya'ya, Ankara'ya denli gidiyor. Türkiye'nin dört başı mamur yerlerinden geliyorlar. İnsanların damak tadına latifçe geliyor. Bizim bu tohumda tek zirai ilaç, kimyevi kemre yok, çabucak kurutuyoruz. Çuvallara dolduruyoruz, çuvalları ağzı bariz tutuyoruz. Hiçbir nesne olmuyor."
"Ömrüm yettiği müddetçe korunum edeceğim"
Sancar fasulyesinin kendine özgü tadının, mahalledeki eşme suyuyla sulanmasından geldiğini, arazi yapısının da ehemmiyetli bulunduğunu vurgulayan Yıldırım, "Ömrüm yettiği müddetçe korunum edeceğim. Herkese de ekmesini salık ederim. Çok da iyi geliri oluyor. Lezzeti çok. En birlikte tomar sağlıksız saat, 40 dakikada pişer. Bizde fasulyeyi ıslatma falanca olmaz. Düdüklü tava on paralık kullanmayız. Biz alışılagelen tenceremize yıkar, atarız." niteleyerek konuştu.
Seyitgazi İlçe Ziraat Odası Başkanı Erhan Erden de ilçede 600 dekar bölgede mobilyasız fasulye üretildiğini belirtti.
Sancar'da imal edilen fasulyenin öbürlerinden nice anlamda ayrıldığını kail Erden, şunları kaydetti:
"Hem arazi yapısı hem iklimsel yapısı lezzetinde etkili. Buranın çevresinin yüksek, teşrinievvel alanlarının çukurda kalması üzere nedenlerle ve en önemlisi de burada rastgele birlikte zirai, kimyevi çıkar yol kullanmadan ağız ağıza el emeğiyle yetiştirildiği, haricen rastgele birlikte ulama bulunmadığı düşüncesince damak tadı, başka mahallelerimizde yetişen fasulyelere uyarınca henüz farklı, henüz leziz. Bu nedenden dolayı senelerden buyana Eskişehir branşında nereye giderseniz gidin 'Sancar' denildiğinde hepsi fasulyesini ön plana çıkarır. Bu sebeple meşhur. Aynur ablamız da büyüklerinden görmüş olduğu üzere bunu bitmeme ettiriyor. Bu mevzuda aşırı istekli. Gecesini gündüzüne katarak sabahleyin er demeden gece ezanı geç demeden gerçekten bu işe lisan vermiş. Zaten değme ne olursa olsun birlikte şeye insan sevgisini kattığında aracısız ürüne de yansıması oluyor. Yani şöyleki gözle caba fasulyeye baktığımızda bunun başka fasulyelerden ayrımını aşırı kupkuru birlikte halde görebiliyoruz. İnşallah dileğimiz Aynur bacı üzere ardı sıra da o nesillerin kesilmemesi, bunu bu halde arzulu yapanların bitmeme etmesi."
Mahalle Muhtarı Bilal meşhur de fasulyenin köylerinin bellik ürünü biçimine geldiğine dikkati çekti.
Çevrede bu fasulyenin aşırı ehemmiyetli bulunduğunu dile getiren Ünlü, "Köyümüzü de güzelleştiriyor. Bizim köyümüzde fasulye birlikte marka. Şehirlerden gelip alıp götürüyorlar. Hatta Almanya'ya, İsviçre'ye ısmarlama veriyorlar. Aynur kardeşimiz de köyde şuurlu üretim yapıyor. Kendisine teşekkürname ediyorum." dedi.