Edirne
Edirne'de arızalı ve akıntılı arazilerin çeltik tarımına kazandırılması ve su tasarrufu bildirmek üzere başlatılan "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi", seçenek çeltik üretim modelinin oluşmasını sağladı.
Ülkenin çeltik ihtiyacının yarısına yakınının karşılandığı "çeltiğin başkenti" yerine vasıflandırılan kentte, "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi" kapsamında 32 üreticiye yüzdelik 75'i hibeli toplanmış 20 bin 320 kilo sertifikalı çeltik tohumu dağıtıldı, 930 dekarda ekim yapıldı.
Damla sulama yöntemi ile dekara 800 ile 900 metreküp, tencere sulama yöntemiyle ise 1500 ila 2 bin 400 metreküp su kullanılıyor. Damla sulama sistemiyle yüzdelik 60'a yaklaşan su tasarrufu sağlanıyor.
Tava sulama yöntemi uygulandığında suyun nebat menşe alanına ulaştırılabilmesi düşüncesince salname 50 ile 60 litre ortada mahrukat harcanırken, damla sulama yönteminde mahrukat tüketiminde kestirmece yüzdelik 50 artırım ediliyor.
Damla sulama yönteminde su kesildikten 5-7 gün, tencere sulama yönteminde ise minimum 10-15 çağ sonradan hasat yapılabiliyor. Hasat düşüncesince de paletli biçerdövere gerekseme duyuluyor.
Damla sulama sisteminde dekar başına kestirmece 600 kilo verim alınırken, bahis konusu sistemdeki düşüt maliyetler menfez önüne alındığında bu verimin ince değerli bulunduğu değerlendiriliyor.
Geleneksel üretimde ise dekar başına sayı farkı 800 kilo verim alınıyor.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, AA muhabirine, damla sulama sisteminin değerli bulunduğunu söyledi.
Bu sistemde anadan görme çeltik üretimine uyarınca ehemmiyetli miktarda su tasarrufu sağlandığına ayraç fail Arabacı, "Geçen sene suyun önemini açıkça müşterek biçimde gördük Edirne'de. Suyun dolgunca bulunduğu nehirlerimizde akım düştü ve devir zamane su sorunu yaşadık. Görüyoruz ki damla sulama sistemiyle tepe arazilerde tesviye, rastgele müşterek tesviye işlemi yapmadan damla sulama sistemini çekerek ürünü yetiştirebiliyoruz." dedi.
Arabacı, çeltik başaklarının balıketinde ve gereksiz kıta olmadığını, yazı yaban arazilerde ekimi meydana getirilen çeltiklere uyarınca tek eksiği bulunmadığını vurguladı.
Damla sulama sisteminin tepe arazilerde ve suyun bulunduğu alanlarda seçenek mahsul yerine ekilebileceğine dikkati çekici Arabacı, şunları kaydetti:
"Bu sistem sulama maliyetimizi aşağıya düşürüyor, tesviye harcamamız yok. Bugün ovada dekar başına 800 kilo verim alıyorsak burada 600 kilo verim alsak bizlere ayrımsız getiriyi sağlayacak müşterek mahsul bulunduğunu gördük. Ben gelecek zamanlarda damla sistemiyle çeltik ekilişinin yaygınlaşacağını ve üreticilerin özen göstereceğini düşünüyorum. Çünkü gelişimi epey bir güzel, sistem aklık müşterek biçimde işliyor. İnşallah sahamızda yaygınlaşır. Edirne, Türkiye'nin çeltik ihtiyacının yüzdelik 44'ünü karşılıyor, bayırlarda da ekilmeye başlanırsa Türkiye'nin hepsi ihtiyacını karşılayacak seviyeye geliriz."
Üretici damla sulama sisteminden memnun
Üretici Nedim Meriç de damla sulama sisteminin katı baş döndürücü pozitif yanları bulunduğunu dile getirerek, "Ovadan aldığımız ürünün aynısını buradan alabiliyoruz. Hatırı sayılır talih destekleri var, bu işin maliyetinin kestirmece yüzdelik 40'ını talih sağlıyor. Dekar başına 700 kilo verim edinmeyi bekliyoruz." dedi.
Meriç, bahis konusu sistemin karı ziraatı karşılayıcı üreticilere suhulet sağladığını belirtti.
Damla sulama sisteminin ister su gerekse de maliyetlerden artırım sağladığına dikkati çekici Meriç, şunları söyledi:
"Ova arazilerde isticar bedelleri kalıplı olmayan derecede yükseldi. Ova dekar maliyeti 3 bin teklik bulunan müşterek arazide kar marjı 200-300 liralara düştü, tahsil edilen riske uyarınca baş döndürücü yüksek. Buradaki maliyetler ise baş döndürücü düşük. Aile ziraatına katkıda bulunması açısından damla sulama tam müşterek yatırım. Suda iri müşterek artırım sağlıyor, tencere sulama yöntemine uyarınca yüzdelik 80'e denli su tasarrufu oluşturabiliyor. Yine elektrik, çıkar yol ve iş maliyetleri ayrımsız biçimde henüz tasarruflu. Tamamına baktığımızda yüzdelik 60'a yaklaşan müşterek maliyet pozitif yanları sağlıyor. Herkese öneririm, bu sene kılıç 400 dönüm ektik, seneye 800 dönüme çıkarmayı planlıyoruz."