Bingöl
Arı ve bigünah ürünleri dalında uçucu darülfünun bulunan Bingöl Üniversitesi yürüttüğü çalışmalarla şehirde arıcılığın gelişmesini, bal üretiminin ve ürünün konuşu değerinin artmasını sağladı.
Üniversitelerin Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Programı "Tarım ve Havza Bazlı Kalkınma" dalında uçucu darülfünun seçilen Bingöl Üniversitesi, arıcılığın gelişimine yardım iletmek düşüncesince de icraat yürütüyor.
Pilot Üniversite Koordinasyon Merkez Birimi (PİKOM), icra ettiği meydan tetkikat neticesinde de elde etmiş olduğu bilimsel niteliği bulunan tecrübeyi Bingöllü arıcılara aktarıyor. PİKOM'da işyar akademisyenler, üreticilere ve bu bölgede tecim önleyen firmalara balın kalitesinin artarak çoğalması ve dişi istihsal düşüncesince eğitimler veriyor.
Bu sene da meydan çalışmalarını yürüteç PİKOM personelleri, nice noktaya kurduğu kovanlarla bal istihsal çalışmalarını sürdürüyor.
PİKOM Koordinatörü Doç. Dr. Nusret Özbay, AA muhabirine, Bingöl'de arıcılığın gelişiminin sürdüğünü söyledi.
TÜİK rakamlarına mucibince de şehirde bal rekoltesinde artışın bahis konusu bulunduğunu kaydeden Özbay, bunun üniversitenin icra ettiği icraat neticesinde oluştuğunu belirtti.
"Salgında caba kapçık sayısında ağırbaşlı ortak çoğalma oldu"
"Merkezde sonuç 6 yılda düzenlenen çalışmalarla Bingöl, Türkiye'de bal istihsal listesinde 28. bayağı 14. sıraya derece ulaştı." diyen Özbaş, şöyleki konuştu:
"1400 arıcının bulunmuş olduğu kentte, icraat kararında 120 bin bulunan kapçık sayısı 146 bini aştı, bal üretimi de 600 tondan 1800 tona ulaştı. 2016'da kapçık başına tahsil edilen bal miktarı 6 kilo iken bunun 12 kilograma derece çıktığını doğrusu yüzdelik 100'lük ortak çoğalma bulunduğunu söyleyebiliriz. Bingöl arıcılık ve bal itibarıyla dobra ve Türkiye'de tanıdık ortak yer. 2020 senesinde müstevli koşullarında caba Bingöl'de kapçık sayısında ağırbaşlı ortak çoğalma bulunduğunu görüyoruz. Bunu Bingöl Üniversitesinin uçucu darülfünun adına icra ettiği çalışmaların ortak kararı adına görüyoruz."
"Üreticiler propolis ürünlerini satarak extra dirimlik elde edebileceklerini gördüler"
PİKOM'un değişkin zamanlarda eğitimler düzenlediğini, bunların ortak kısmının plan bazlı bulunduğunu aktaran Özbay, bu eğitimlerin arıcılar üstünde müspet etkilerinin bulunduğunu anlattı.
Özbay, kestirmece 3 senedir yürüttükleri projenin kararında ayrı ayrı bölgelerden Bingöl balı diyerek değerlendirecekleri balların analizlerini yaptıklarına değinerek, "Örneğin Bingöl'de hoppadak ticari manada arıcılık dediğimiz devir bal satışı vardı. Bal satışının haricinde bambaşka ortak bigünah ürünü bahis konusu değildi fakat şu anda insanoğlu bundan böyle propolisin de polenin de kalburüstü olduğunu, poleni toplamaları icap ettiğini gördüler. Üreticiler propolis üzere bigünah ürünlerini de satarak extra dirimlik elde edebileceklerini gördüler." dedi.
Bu çözümleme kararında çıkan sayı farkı değerlere mucibince bazı standartlar belirlediklerini dile getiren Özbay, Bingöl balının tescillenmesi düşüncesince de üniversitenin müracaatta bulunduğunu anımsattı.
Özbay, coğrafi ayraç almalarının Bingöl'ün ekonomisine arıcılık endüstrisi yönünde müspet katkıda bulunacağını aktararak, "İnsanlar elan ortak tomar paraya ürünlerini satacaklar. Şu anda da şehirde dış satım elhak var. Arıcılıkla uğraşan birtakımı şişman şirketlerin dünya dışına ilkin Avrupa'ya bal sattıklarını biliyoruz. Bu ihtimal elan da katlanarak bitmeme edecek." diyerek konuştu.
Pilot darülfünun seçilmelerinin peşi sıra elan mütekâmil laboratuvarların kurulduğunu bildiren Özbay, bu laboratuvarlarda arıcılık ve bal analiziyle ilişik biraz değişken aut rastgele şeye bakabildiklerini kaydetti.
Kalıntı analizi aleti noktasında eksikliklerinin olduğuna ayraç fail Özbay, "Onunla ilişik alıntı süreçleri bitmeme ediyor. Onu da alırsak verdiğimiz raporla Bingöl'deki ortak üretici, dış satımcı aşırı şen ortak biçimde ürününü dünya dışına satabilecek. O noktaya geldik, bunu da gururla söyleyebilirim." ifadelerini kullandı.
Arıcılardan Mehmet Ali Berdibek de 42 senedir arıcılık yaptığını anlatarak, darülfünun ile bilgelik ve sınama paylaşımı yaptıklarını, bunun arıcılık ve verim kalitesine müspet etkilerinin bulunduğunu dile getirdi.
Üreticiler adına bu yılki çalışmalara başladıklarını tabir fail Berdibek, "Bu sene kış levent boylu sürdü, mayıs ayında rahmet yağarsa dişi sayaç olmasını beklenti ediyoruz." dedi.