Istanbul
ABD, ilki 8 sene geçmiş meydana getirilen ve 3 güneş sürecek ABD-Afrika Liderler Zirvesi'nde, sağlıktan hava değişimine, ekonomiden Ukrayna-Rusya savaşına denli ayrımlı başlıklarda Afrika ülkeleriyle düşünce alışverişinde bulunacak.
Zirvede, Rus yüklü askerlerinin Afrika devletlerinde fariza yapmasına bağlı endişelerin ve Çin'in hesaplı tesirinin büyümesinin de gündeme gelmesi bekleniyor.
Kıtayla ortaklığı derinleştirmek istediklerini açıklanan Beyaz Saray yetkilileri, ABD Başkanı Joe Biden'ın zirve esnasında Afrika Birliğinin G-20 oluşumunda koltuğa cemaat olması düşüncesince desteğini açıklayacağını duyurdu.
Afrika Birliği ve unsur devletler senelerdir hem Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde bununla birlikte G-20 denli oluşumlarda temelli koltuğa cemaat iktisap etmek istiyor.
ABD, Çin ve Rusya'nın etkisinden rahatsız
Ukrayna'daki savaşın kere açmış bulunduğu erke ve besin sorunundan en çok etkilenen Afrika ülkelerinin zirvede bu mevzuyu da gündeme getirmesi bekleniyor.
Afrika ülkelerinin savaştan dolayı Rusya'ya havadan reaksiyon göstermemesi ABD'nin ana kara ülkeleriyle diplomatik ilişkilerinin kilo verdiği yorumuna kere açmıştı.
Savaşın şiddetlendiği devirde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un kıtaya icra ettiği ziyarette, Rusya kimi devletleri yanına tefriş etmek düşüncesince efor harcamıştı.
Lavrov'un doğrudan peşi sıra Afrika turu özne ABD'li mevkidaşı Anthony Blinken ise ülkesinin Afrika memleketlerini denktaş eş namına gördüğünü söylemişti.
ABD'nin Çin'in Afrika memleketlerini sonsuz borçlandırmasına bağlı eleştirileri ise zirvede baştan gündeme gelebilir. Çin'in kıtadaki hesaplı varlığı güçlendirmesinden erinçsiz bulunan ABD, ticari ilişkilerin ilerlemesi düşüncesince hususi yatırımların kıtada artmasını istiyor.
ABD, askeri darbelerden dolayı Mali, Burkina Faso, Sudan ve Gine'yi zirveye çağırma etmezken, diplomatik ilişkilerin cılız bulunduğu Eritre'yi de zirveye çağırmadı.
Öte yandan, iç çatışmalar ve insanoğlu hakları ihlalleri dolayısıyla akıbet zamanlarda ABD'nin eleştirileri ve yaptırımlarına verilen artan Etiyopya ve Zimbabve denli devletlerin görüşmede yerini alacağı öğrenildi.
2021 senesinde Afrika'ya 26,7 bilyon dolarlık dış satım ve Afrika'dan 37,6 bilyon dolarlık dış alım özne ABD, kıtada onlarca ülkeye gümrük tarifesi olmaksızın ülkesine mahsul sokma özelliği tanıyor.
ABD, 2011 senesinde kıtaya 32,8 bilyon dolarlık dış satım ve kıtadan 93 bilyon dolarlık dış alım yapmıştı.
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de kimi Afrika ülkelerine taşlama etmesi ve ara sınav kısıtlamaları getirmesi, ana kara devletleri ile ABD ortada huzursuzluğa kere açmıştı.