Erzurum
Erzurum ilkin edinmek kabilinden mekân illerindeki dağlarda natürel yetişen "ışkın" bitkisinin faydalarını aramak talip Prof. Dr. Necmettin Erbakan Fen Lisesi 10. derslik öğrencileri Muhammet Haktan Kalaoğlu ve Ömer Faruk Korkmaz düzentileme başlattı.
Biyoloji öğretmeni hasret Türkez ile "İn Vitro Akciğer Hasarı Modelinde Çevresel Kirleticilerin Neden Olduğu Biyokimyasal ve Moleküler Toksitiye Karşı Yeni Bir Koruyucu: Rheum Ribes (Işkın)" projesini hazırlayan öğrenciler, laboratuvarda araştırı yaptı.
Öğrenciler, akciğer ve teneffüs rahatsızlığına dirlik "ışkın" bitkisinin faydalarıyla ait elde ettikleri neticeler ve laboratuvar verileriyle TÜBİTAK yarışmalarına katıldı.
Bölge yarışlarının arkası sıra katıldıkları Türkiye finalinde 27 plan arasından dirim bilimi dalında ikinci bulunan öğrenciler, ödüllerini 2 Haziran'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılmış olduğu Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'ndeki "53. TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri mükafat Töreni"nde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'tan almanın mutluluğunu yaşıyor.
Öğretmen hasret Türkez, AA muhabirine, laboratuvar süresince nesiç kültürü tekniğiyle çoğaltılan insanoğlu hücreleri üstünde düzentileme yapıldığını söyledi.
Hücrelerin mekân kirleticilere sunulan bırakılarak hasar kuru belirleme edilip sonradan da ışkın ekstresi muamelesiyle koruyan potansiyelinin araştırıldığını özetleyen Türkez, "Elde ettiğimiz icraat sonucunda doğacak farmakolojik çalışmalarla da bu bitkiden derman aktif fiil maddeleri elde edilebileceği düşündük." dedi.
Öğrencilerden Muhammet Haktan Kalaoğlu, alanda yayılmış tüketilen ışkın bitkisinin el ortada dokunmabana ile diyabet hastalığı rahatsızlığına dobra geldiği bilgisi ilişkin plan hazırladıklarını anlattı.
Bitkinin özelliklerinin elan birlikte tomar olacağını fikren düzentileme yaptıklarını dile getiren Kalaoğlu, şu şekilde bitmeme etti:
"Bu bitkiyi akciğere aşırı benzettik. Bu nedenden ışkının akciğer koruyan potansiyelini araştırdık. Projemizde ışkının akciğer koruyan potansiyelini gördük. Bitkinin asıl ve beden kısımlarının vıcık vıcık hesap özeti kısımlarını çıkardık ve deneylerimizi hazırlamaya başladık. Deneylerimizde hep toksit seviyesine, DNA hasar tayinine ve birtakımı geniş anlatım düzeylerine baktık. Işkın bitkisinin akciğerlerimizi koruduğunu gözlemledik."
Beştepe'de ödülü almanın mutluluğunu yaşadıklarını tamlayan Kalaoğlu, ödülün gitgide gerçekleştirmek istediği bilgelik araştırmalarında ehemmiyetli birlikte gösteriş manken olacağını kaydetti.
"Bu rütbe beni bilgelik hesabına çalışmaya atıf etti"
Öğrencilerden Ömer Faruk Korkmaz ise Kovid-19 sürecinde akciğerleri korumanın öneminin elan birlikte tomar arttığını hatırlattı.
Işkın bitkisinin faydalarını laboratuvarda araştırdıklarını özetleyen Korkmaz, "Bu deneylerle şu neticelere vardık; ışkın bitkisi mütenakıs göze canlılığımızı artırmış oldu. Toplam oksidan seviyemizi, DNA hasar seviyemizi azalttı ve arama göze ölümüne hadim genleri düzenledi. Yani göze ölümlerini azaltmış oldu. Bu rütbe bana gelecekte yapacağım icraat düşüncesince beklenti verdi, heveslendirdi ve bilgelik hesabına çalışmaya atıf etti." niteleyerek konuştu.
