Van
Türkiye'deki yüzlerce kuş gibi 240'ının yük dibine alındığı Van Gölü havzasındaki sulak alanlar, sonuç senelerde yaşanmış olan ülke değişikliğinden menfi etkilendi.
Sıcaklığın zaman normallerinin üstünde seyretmesi ve yağışların azalması dolayısıyla havzadaki 14 sulak bölgede su düzeyi düştü. Üreme ve gurk dönemlerini Van'da nâkil nice kuş türü bu yüzden dirim alanlarını değiştirdi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, AA muhabirine, Van Gölü havzasının sulak alanlar açısından ensesi kalın bulunduğunu söyledi.
Havzada 12'si millî önemde kazanmak kabilinden nice sulak alanın toprak aldığını özetleyen Alaeddinoğlu, "Sulak alanları içre bulundukları bölgenin ehemmiyetli birer müzesi adına tarif etmek mümkün. Son senelerde sulak alanlar baş döndürücü ağırbaşlı alan kaybediyor. Maalesef ortak bölümü ağız ağıza ortadan kayboldu. Bunda iri seviyede ülke değişikliğinin tesiri olmakla beraberce kişilerin hata kullanması da etkili." dedi.
Sulak sahaların bölgenin ekonomisi ve turizmi açısından ehemmiyet taşıdığını tamlayan Alaeddinoğlu, doğacak senelerde susama artışı ve buharlaşmayla nice sulak alanın kuruluşa tehlikesiyle gönül rahatlığı karşıya kalacağını anlatım etti.
"Yağışın tedenni aralığı azalıyor"
Yağışların sulak sahaların beslenmesi düşüncesince ehliyetli olmadığını kaydeden Alaeddinoğlu, şunları kaydetti:
"Sulak alanlar nice kuş türünün yol uğrağı yeri. Bu alanlar, kuşların ehemmiyetli ortak kısmının muhaceret noktasını oluşturuyor. Dünyanın iki, üç ayrımlı noktasından akıntı fail kuşların intikal noktası. Dolayısıyla buradaki sulak sahaların ortadan kalkması elden Van Gölü'nde canlı kuş türleri ve canlılar düşüncesince değil ayrımsız sürede arsıulusal muhaceret fail kuşların da dirim ve tagaddi alanlarıdır. Buraların ortadan kalkması semt açısından ağırbaşlı ortak sorun. Dolayısıyla bu probleminin ortak totaliter çerçevede ele alınıp çözülmesi, incelenmesi gerekiyor. Yağışların çeşidi değişiyor. Yağışlar, mevsimler ortada farklılaşıyor. Dolayısıyla halis muhlis bunlar, Van Gölü havzasını dikçe etkiliyor. Kış ayları gitgide daralıyor. Yani yağışın tedenni aralığı azalıyor. Daha eski tespitlerimizde de yağışın sonbahardan şita ve bahar aylarına kaydığını söylemiştik."
İklim değişikliğinin sonuçlarının değme güzeşte gündüz henüz baş döndürücü hissedileceğini özetleyen Alaeddinoğlu, şöyleki konuştu:
"Gelecek senelerde baş döndürücü henüz cezrî tadilat göreceğiz. Sıcaklıklardaki artış, havzada başta yağışın, sıcaklığın, buharlaşmanın ve dargın ülke hareketlerinin bozulmasına bozukluk oldu. Hiç beklemediğimiz ısıdam eyyam göreceğiz. Şu an yaşadığımız gibi, 'bu yağışların havzanın gerekseme duyduğu suyu karşıladığı' ifadesi akıllıcasına ortak anlatım değil. Havzanın su bilançosu daima belirgin verecek. Dolayısıyla havzanın hem içmece hem de istimal suyu problemi üzgünüm fakat ati senelerde karşımıza çıkacak."