Hartum
Başkent Hartum'daki Dostluk Kongre Salonunda askeri ve çıplak taraflar, dünkü intikal sürecini başlatacak politik barışma dair aralarındaki anlaşmazlıkları giderebilmek düşüncesince müşterek defa farklı araya geldi.
Türkiye, Sudan'da intikal döneminin ikinci etap görüşmelerine başlanmasından memnunSudan'da politik krizi sonlandıracak "çerçeve anlaşma" imzalandıAskeri ve çıplak gruplar, levent boylu politik krizin arkası sıra arsıulusal tarafların girişimleriyle Sudan'da 5 Aralık 2022'de imzalanan ve tarafları doğrudan sadece eş müşterek paydada buluşturan söve anlaşması sonra ülkeyi sonuncu anlaşmaya götürecek ikinci etap görüşmelere start neticesinde aldı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Burhan, burada meydana getirdiği konuşmada, Sudan halkının özgürlük, sulh ve hak mevzusundaki dilek ve özlemlerini karşılayan sivil, demokratik müşterek hükümet oluşturmayı umduklarını belirterek, "Gerçek demokratik dönüşümün başarısı düşüncesince çalışacağız. Ordunun siyaseti bırakmaya azimli bulunduğunu tasdik ederiz ve silahlı kuvvetlerin seçimlerle mevrut çıplak otoriteye naşir olacağına inanıyoruz." dedi.
Tarafların başlattıkları ikinci etap sonra sonuncu anlaşmanın imzalanması ve başbakanın belirlenmesinin arkası sıra 2 sene sürecek dünkü intikal devri başlayacak.
Nihai anlaşma; adalet, düzenlilik ve askeri reform, sulh anlaşmasının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi, emektar rejimin izlerini ortadan tahammül ve Doğu Sudan meselesi peyda etmek gibi 5 bel kemiği mevzuyu kapsıyor.
2019’dan beri muvazenesizlik sürüyor
Sudan'da avlu pahalılığı kaynaklı kitlesel ahali protestoları neticesinde başlamış olan Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi neticesinde 11 Nisan 2019'da 30 salname Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonra kurulan asker-sivil eş eğreti hükümetleri ise dip anlaşmazlıklar zımnında temelli olmamıştı.
Sudan ordusu, düzenlilik ve kalıcılık tehdidi sebebi öne sürülerek 25 Ekim 2021'de çıplak yönetime el koymuş, yılgı çözüm duyuru ederek başvekil müdahale onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, canlı hükümetten ve başbakandan mahrum ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül'de "2022 intikal anayasası taslağı"nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD'dan oluşan müselles sistem ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan flaşör mekanizma, er ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı esasi almıştı.
Üçlü mekanizma, 10 Kasım'da Sudan'daki krizi halletmek düşüncesince cıvıl cıvıl ile siviller ortada "temel mutabakata" varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile çıplak gruplar ortada diyalekt ve arsıulusal tarafların himayesinde meydana getirilen levent boylu görüşmeler neticesinde dü taraf, politik söve barışma imzalanması dair uygun kalmıştı.