Dakar
Yaklaşık 17 milyon nüfusa eş Senegal'de sema engelliler düşüncesince birlikte tane birlikte okulun olması sem ve mülakat sakat evlatların yaşama tutunmasını zorlaştırıyor.
Hem maşer kabilinden dışlanan aynı zamanda ailelerince terkedilen sağır, lalüebkem ve down sendromlu çocuklar, uğur boncuğu yetişek almadan sokaklarda yaşama tutunmaya çalışıyor.
Kendilerini tabir edemeyen bu çocuklar, sokaklarda birtakımı devir örgen mafyasının maksadı oluyor, birtakımı devir da güçlükle dilendiriliyor.
Ülkede engellilere müteveccih yetişek programlarının eksikliği de sakat evlatların dizge öğrenmesini ve topluma kazandırılmasını iyice güçleştiriyor.
Dakar'ın Ouakam semtinde çömlek ustası namına etkin 32 yaşındaki Doudou Ndiaye ise babasından öğrendiği mesleği sebebiyle toplumdan dışlanan sağır, lalüebkem ve down sendromlu ufaklıklara imge olmaya çalışıyor.
Babasıyla 2002'de Colombin Derneğini kuran Ndiaye, hem terkedilen sakat ufaklıklara dizge öğretiyor aynı zamanda atölyesinde onlara duracak arazi veriyor ve bakımlarını üstleniyor.
AA muhabiri, Ndiaye'ye bu mesleğe nite başladığını ve sakat çocuklarla yolunun nite kesiştiğini sordu.
Ndiaye, babasının, atölyesinde sakat ufaklıklara tamamıyla dizge öğrettiğine delil bulunduğunu tamlayan Ndiaye, babasının tavsiyesiyle kendisinin de bu ufaklıklara dayanak olmaya bitmeme ettiğini söyledi.
Bu süreçte birlikte dilemma yaşadığını kaydeden Ndiaye, şunları kaydetti:
"Babamın yanı sıra eğitimimi tamamladığımda kişi atölyemi açmıştım fakat bambaşka birlikte dizge gerçekleştirmek ve bambaşka birlikte şehre görmek istiyordum. Babam da 'Bu yok yoksul evlatları bırakma' dedi. Babam da tedricen yaşlanıyordu. Düşündüm, ego de gidersem bu füru aşırı çirkin birlikte kadere mahkum olacaktı. Sanki onlara hainlik ediyormuşum kabilinden hissettim ve 2010'dan buyana atölyemde onlarla çalışmaya başladım."
Ndiaye, atölyesinde yaşları 5 ile 20 ortada mütebeddil 20 bebek ve gence çömlek yapımını öğrettiğini, halihazırda 5-6 öğrencisinin yetişerek kişi atölyesini açtığını dile getirdi.
"Ne acıdır ki şayet Senegal'de engelliyseniz okula gidemezsiniz"
Atölyesinin imkanlarının aşırı kısıtlanmış bulunmasına karşın gine de çocuklarla çalışmaya bitmeme ettiğini kaydeden Ndiaye, "Ne acıdır ki şayet Senegal'de engelliyseniz okula gidemezsiniz. Peki bu ufaklıklara ne olacak? En azından burada birlikte dizge öğreniyorlar." dedi.
Ndiaye, haftanın 7 gününü atölyede çocuklarla geçirdiğinin altını çizerek "Eşim de önsezi gösteriyor. Evlenirken ona nite çalıştığımı söylemiştim. Bu evlatları kişi çocuğum kabilinden görüyorum. Dillerinden hallerinden birlikte ego anlıyorum. Hal böyleyken onları nite bırakabilirim?" niteleyerek konuştu.
"Babası 'Akşam alacağım' niteleyerek bıraktı 11 senedir gelmedi"
Ndiaye, ailelerin sakat çocuklarıyla ne yapacağını bilmediğinin altını çizerek aslında sabık birlikte anıyı şöyleki anlattı:
"2011'de atölyeye yanı sıra ıvır zıvır birlikte çocukla birlikte eş geldi. Oğlunun duymadığını kendisinin de gün çalıştığını söyledi. Oğlunun dizge öğrenmesi düşüncesince çoğaltmak arzuladı güçlükle herhangi birlikte geceleyin ezanı gelip alacağına yalan verdi ve birlikte elan gelmedi. Çok aradım, sormuş oldum soruşturdum fakat bulamadım. O ıvır zıvır bebek büyüdü yetişti, demincek benim esen kolum oldu. Ona kişi adımı verdim. Burada kusursuz işler yapıyor."
"Dakar Yunus Emre Enstitüsü'ne minnettarım"
Ndiaye, devletten iane almadıklarını hoppadak çömlek satarak geçindiklerini söyledi.
Hem atölyenin aynı zamanda evlatların harcamasını ucu ucuna karşıladığını tabir fail Ndiaye, bu süreçte Dakar Yunus Emre Enstitüsü'nün kendilerine aşırı dayanak bulunduğunu vurguladı.
Ndiaye, "Dakar Yunus Emre Enstitüsü'ne ve müdürü Merve Işık Efe'ye gönül borçlusu olduğumu bildirmek istiyorum. Onlarla ayrışık atölyeler düzenliyoruz, buraya gidip geliyorlar. Onların da katkısıyla bu ufaklıklara bakabiliyorum." niteleyerek konuştu.
Atölyeyi ziyarete mevrut YEE Dakar Müdürü Efe de Ndiaye ile yollarının Türk Kızılay Senegal Delegasyonu'nun kurban katkısı esnasında kesiştiğini söyledi.
Ndiaye'ın hikayesinden aşırı etkilendiğini tamlayan Efe, Dakar YEE namına kendisiyle çömlek atölyesi düzenlediklerini ve ellerinden geldiğince atölyeye dayanak olmaya bitmeme edeceklerini laflarına ekledi.