İstanbul
Yıla kımıldamayan süregelen ikinci el otomotiv pazarının, araç kredilerindeki ve limitlerinde yapılacak kombinezon ve fiyatlamalardaki belirsizliklerin ortadan kalkması ile gine hareketlenmesi beklenirken, satışların kalan mahveden isteğiyle mart ayından itibaren şimdi da ivmeleneceği öngörülüyor.
Tüm dünyayı etkileyen Kovid-19 salgınından en müşterek tomar etkilenen sektörlerden birisi otomotiv oldu. Otomobil üreticileri, asliye kabak konu ve yonga üzere eleştiri mamüllerin tedarikinde yaşanmış bulunan mesail dolayısıyla üretimi ıskat etmek mecburiyetinde kaldı. İlk zamanlarda fabrikaların üretimi durdurması, bulunurluk rahatsızlığına kere açarken, bakir araç bulamayan kullanıcılar, müstevli devrinde ferdî araç kullanması talebinin artmasıyla da ikinci el araçlara yöneldi. Artan öğrenci karşın dünkü makine siparişlerinin baş döndürücü derinlemesine devir alması ikinci el araçlara yönelimi hızlandırdı.
Sıfır araçta bulunurluk sıkıntısının ortaya çıkması, istihsal ve geri hizmet maliyetlerinin çoğalması ve arabaya huzur kalan arzu karşısında kâffesi dünyada bulunduğu üzere Türkiye'de de ikinci el araç fiyatlarında yükseliş yaşandı. Ayrıca müstevli devrinde ortaya çıkan nısıf nâkil (çip) krizi de üretimde aksaklıklara hastalık he ve arz-talep dengesini negatif yönde etkiledi.
Türkiye'de ikinci el piyasasındaki durgunluğun esas sebepleri olarak, araç para faizlerinin düşeceğine, para tasarruf oranları ve limitlerinde kombinezon yapılacağına müteallik beklentiler ile bu sene az şimdi çakılı seyreden döviz kuruna müteallik yerine fiyatların şimdi da düşeceğine müteallik öngörüler gösteriliyor.
Sektör temsilcileri, ikinci el otomotiv sahasının bakir araç fiyatlarını kaynak aldığını, bakir araç fiyatlarındaki düşüşün ikinci el sanayisine da azalma yerine yansıyacağını ve döviz kurundaki gelişmelerin araç tutarları etkilediğini belirtiyor. Uzmanlar, satışların güzeşte senenin hanuman ayında bulunduğu üzere ağır başladığını fakat gücük ay kocaoğlan bakımından baştan hareketlendiğini anlatım ediyor.
"Şubatta, hanuman ayına mucibince şimdi güzel müşterek adanmış temposu uğramış durumda"
Otokoç Otomotiv İkinci El ve Filo Operasyonları Direktörü Birkan Çalışkan, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, ara ayının 2. yarısında süregelen döviz mobilyasız dalgalanmasına müteallik olarak, araç fiyatlarında yaşanmış bulunan belirsizliğin ve devamındaki değer düşüşlerinin, hanuman ayında da sürdüğünü hanuman kocaoğlan ortasında bakir araç ÖTV uygulamasındaki revizyona müteallik yerine 2. el fiyatlarında oluşan azalma beklentisinin, pazardaki belirsizliği şimdi da arttırdığını söyledi.
Tüketicinin de oluşan bu değer belirsizliğinde satın alıntı kararını beklemeye aldığını tamlayan Çalışkan, "Aralık ortasından hanuman kocaoğlan böylece derece güzeşte müddette 2. el araç fiyatlarında, modeline müteallik yerine yüzdelik 14-15 seviyesinde değer düşüşleri yaşandı. Hatta birtakımı araç modellerinde bu azalma yüzdelik 20'lerin üzerinde çıktı. Özellikle stokunda benzeyen eskiden faziletli fiyatlardan almış bulunduğu 2. el vasıtalar bulunan satıcılar enine boyuna ağırlık yaşadı ve faziletli istif maliyetleri ile huzur karşıya kaldı. Şubat kocaoğlan belirsizliklerin ortadan kalktığı, kararlı değer seviyelerinin oluştuğu müşterek devre yerine başladı ve hanuman ayına mucibince şimdi güzel müşterek adanmış temposu uğramış durumda." dedi.
Çalışkan, bu zamanda de başta döviz kuruna müteallik yerine kalan bakir araç tutarları karşısında, alıcıların 2. ele bulunan ilgisinin bitmeme ettiğini fakat 2. eldeki ilginin dinç vasıtalar yerine, 4-5 yaşın üstündeki şimdi ekonomik araçlarda yoğunlaştığını bildirdi.
"Satışı etkileyen en ehemmiyetli aktif fiil mahveden para repo oranları"
Pazardaki satışı etkileyen en ehemmiyetli etkenlerin başlangıcında mahveden para repo oranlarının geldiğine dikkati çekici Çalışkan, "Ülkemizde tüketiciler akıllıca repo oranları ile para bulabildiği sürece 2. el makine alımına bitmeme ediyor. Diğer müşterek aktif fiil değer seviyeleri. Alım gücüne müteallik yerine alıcı talebi şimdi ekonomik olan, mahsus manken ve araç gözyaşı gruplarında toplanıyor. Özellikle kuruluşların sene böylece alıntı ika tercihleri, bireylerin sene sonundaki adanmış kampanyaları beklentisi sebebi ile dünkü senenin geçmiş aylarının eski senenin ara ayına mucibince şimdi az gidişatta olması normaldir. Ancak 2022 yılı hanuman ve gücük ay kocaoğlan adanmış temposu beklentilerin baş döndürücü altında gerçekleşti." ifadelerini kullandı.
"Şubat kocaoğlan ile süregelen hareket, başta mart ve april aylarında şimdi da ivmelenecek"
Özellikle fiyatlamadaki belirsizlikler ortadan kalktıkça, pazarda normalleşme beklemenin olanaklı bulunduğunu dile getiren Çalışkan, öbür taraftan bakir araç üretimindeki yonga krizinin ayrımsız biçimde bitmeme ettiğini ve bakir araç bulunurluğundaki bu ağırlık dolayısıyla 2. el araçlara ilginin gine artmaya başlayacağını söyledi.
Şubat kocaoğlan ile süregelen hareketin başta mart ve april aylarında şimdi da ivmeleneceğini kaydeden Çalışkan, "Diğer taraftan araç kredisi repo oranları da belirleyici olacaktır. 2021 senesinde BDDK çeşidinden meydana getirilen müşterek kombinezon ile araç kredisi kullanımında dünkü limitler kanunlaşmış başlı ve para vadeleri düşürülmüştü. Hem faizlerdeki muhtemel düşüş, bununla ortak araç kredisi tasarruf koşullarında yapılacak güncellemeler pazardaki hareketlenmeyi öne çekebilir, zait el yaratabilir. Bizler de Otokoç 2. El olarak, müşterilerimizin ümit ve ihtiyaçlarını, pazarın gidişatını ve koşullarını akilane okuyan ve çabucak yanıt sağlayan yapımızla bu sektörün ve bu alanı besleyici öbür sektörlerin gelişmesinde ehemmiyetli ulama sağlamaktayız. 94 salname Otokoç Otomotiv tecrübesi ile kâffesi endişelerden, risklerden ve zorluklardan ırak emniyet mahmul müşterek 2. El araç alıntı ve bey deneyimi sunuyoruz." diyerek konuştu.
Birkan Çalışkan, bakir araç fiyatlarının döviz kurunu ve 2. el vasıtaların da bakir araç fiyatlarını izlem ettiğini ve fiyatların buna mucibince şekillendiğini anlatım ederek, "Önümüzdeki çağda döviz kurunun çakılı kaldığı, bakir araç fiyatlarının rastgele müşterek nedenle düşmediği süreçte, 2. el pazarında da müşterek değer düşüşü bekleyivermek akilane olmayabilir." dedi.
"Şubat ortasından itibaren satışlar açılmaya başladı"
Otomerkezi Üst Yöneticisi (CEO) Muhammed Ali Karakaş da dünkü sene baş döndürücü akışmaz başladığını fakat gücük ay ortasından itibaren satışların açılmaya başladığını anlatım etti.
Karakaş, son kullanıcıların genel anlamda az segment, değer averajı 180 bin-230 bin TL arası ve mahrukat tüketimi az bulunan arabalara arzu gösterdiğini bildirdi.
Kur, enflasyon, repo oranları üzere satın kabul etme maliyetlerinin tüketiciyi etkilediğini tamlayan Karakaş, "Genellikle ikinci el arabada senenin geçmiş çeyreği kımıldamayan makbul lakin bu sene geçtiğimiz yıldan, kalan şişik fiyatların da sukut beklentisinden kaynaklı extra müşterek dinginlik yaşanıyor." dedi.
Karakaş, "Pazarın gözü kulağı başta BDDK'dan doğacak önel ve peşinat oranlarının değişmesinde. Bu karardan sonraları son kullanıcıların harekete geçmesi bekleniyor. Özellikle mahveden az peşinat ve derinlemesine önel olanakları beklentisinde. Bu ümit ivaz bulursa piyasa ağır derecede hareketlenir. Mart ortası üzere isticar taleplerinin de turizme akilane mütenasip yerine artmasıyla beraberce isticar firmalarının da ikinci el alıma yoğunlaşması pazarı canlandıracaktır." ifadelerini kullandı.
İkinci elde fiyatların başta güzeşte senenin sonuç ayında mevrut köpük fiyatlamalarla bu arada tüketicinin de öngördüğü rakamların hesabına çıktığını kaydeden Karakaş, "Talebin ve çağ düşüşü ile bu köpük gitti fakat çağ dengelenmesi derinlemesine sürünce bu azalma beklentisini tüketicide gine canlandırdı. Son çağda sıfırdaki değer artışları ve çağ da dengelenmesiyle fiyatlarda sukut ihtimali kalmadı. Diğer taraftan evren genelinde kalan erke ve geri hizmet maliyetlerini de eklersek arabalarda fiyatların düşmesi bundan sonraları baş döndürücü zor. Dolayısıyla gücük ay ve mart aylarını bu sene düşüncesince ikinci el makine alacaklar düşüncesince değer yönünde punt kocaoğlan bulunduğunu düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu
"Talebi düşüren unsurlar, 'kredi repo oranları ile krediye erişim' "
Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu ise satışlarda güzeşte senenin sonuç aylarından itibaren süregelen düşüşün senenin geçmiş 2 ayında da bitmeme ettiğini, tüketicinin bakir araç fiyatlarındaki artıştan sonraları şimdi baş döndürücü ikinci el araçlara yönelmeye başladığını dile getirdi.
Genellikle senenin geçmiş aylarının bakir vasıtaların dünkü manken yılı fiyatlarının belirlenme devri bulunduğu düşüncesince ikinci el piyasasında da bu zamanın öbür aylara mucibince şimdi kımıldamayan geçtiğini tamlayan Mutlu, bu sene özelinde hanuman ayının ikinci el fiyatlarının pazarda oturmaya başladığı müşterek devre olduğunu, son kullanıcıların araçlara ulaşımındaki en asliye eksikliklerin ve talebi düşüren unsurların "kredi repo oranları ile krediye erişim" yerine görüldüğünü bildirdi.
Mutlu, "Döviz kurunun çakılı seviyelerde olması ve makine piyasasında fiyatların bundan sonraları oturmaya başlaması ile beraberce piyasa müşterek eski ayak tabanı mucibince hareketlenmeye başladı. Önümüzdeki günlerde açıklanması muhtemel araç kredilerindeki yapılacak düzenlemeden sonraları ise piyasanın şimdi da hareketlenmesini bekliyoruz." diyerek konuştu.
Sıfır araç fiyatlarının ikinci el sahasının kaynak noktası olduğuna dikkati çekici Mutlu, "Sıfır araç fiyatlarında da döviz bazlı hesaplama yapıldığından gerçekte değme ikisi de ikinci el fiyatlarına el etmektedir. İkinci el pazarında fiyatlar Aralık 2021’e mucibince yüzdelik 14 ile yüzdelik 19 ortada düştü. Ancak 2022 manken yıllı vasıtaların maliyet artışları dolayısıyla müşterek eski yıla mucibince şimdi faziletli fiyatlarla satışa sunulması ve nice modelin gene bu artışlardan ötürü yüzdelik 80 ÖTV dilimine girmesi dolayısıyla ati günlerde ikinci el fiyatlarında gene artma ile huzur karşıya kalabiliriz." değerlendirmesinde bulundu.